Występowanie
Miechunki to rośliny należące do rodziny psiankowatych (Solanaceae). Większość gatunków w stanie naturalnym występuje na terenie Ameryki Środkowej i Południowej, a znane są z walorów smakowych i właściwości prozdrowotnych.
Gatunki
Do rodzaju miechunka (Physalis L.) zalicza się około 120 gatunków roślin jednorocznych i wieloletnich. Najbardziej znane są: peruwiańska, rozdęta, omszona i pomidorowa. Osiągają wysokość od 40 do 200 cm, mają grubą łodygę i pojedyncze skrętoległe liście, owocami są soczyste kuliste jagody ukryte w kielichach kwiatowych w kształcie lampionów.
Miechunka peruwiańska jest znana pod różnymi nazwami: rodzynek brazylijski, miechunka jadalna, wiśnia peruwiańska lub jagoda Inków. Jest byliną, osiąga wysokość 120 cm. Ma silnie rozgałęzione łodygi, sercowate liście z fioletowymi ogonkami i nerwami liściowymi oraz żółte kwiaty z ciemnymi plamkami, a pomarańczowy owoc otacza jasnobrązowy kielich.
Miechunka rozdęta znana jest jako: wiśnia żydowska, garliczka i pęcherznica. Zazwyczaj osiąga wysokość do 45 cm, odznacza się ostro zakończonymi liśćmi, białymi kwiatami i jaskrawymi pomarańczowoczerwonymi kielichami; jest popularną rośliną ozdobną, uprawianą w przydomowych ogrodach.
W kuchni
Ze względu na charakterystyczny słodko-kwaśny smak, przypominający agrest lub ananas, miechunki są szeroko używane jako dodatki do: dżemów, galaretek, sałatek, ciast, nalewek, sosów. Owoce miechunki peruwiańskiej są zjadane na surowo, suszone lub smażone w syropie.
Lecznicze substancje
Surowcem leczniczym jest owoc, który zawiera dużo witamin: A, C i z grupy B; minerałów: wapnia i fosforu; fitosterole: kampesterol, stigmasterol i sitosterol; wielonienasycone kwasy tłuszczowe, garbniki i śluzy. Lecznicze właściwości miechunek warunkują głównie witasteroidy, do których należą: witanoloidy, fyzaliny i alkaloidy tropanowe i notropanowe, iksokarpalaktony.
Witanoloidy i fyzaliny działają cytostatycznie, przeciwdrobnoustrojowo, przeciwzapalne, neuroochronnie, przeciwlękowo, przeciwdepresyjnie, immunomodulująco, odtruwająco i hipoglikemicznie. Dzięki alkaloidom tropanowym miechunki hamują czynność układu przywspółczulnego, wykazują aktywność rozkurczową mięśni przewodu pokarmowego, dróg moczowych i oskrzeli, zmniejszają wydzielanie kwasu solnego i pepsyny. Znajdujące się w roślinach fitosterole wywołują efekt hipocholesterolomiczny – obniżający poziom cholesterolu całkowitego i frakcji LDL.
Ekstrakt z miechunki rozdętej powoduje wzrost stężenia hormonów tarczycy T3 i T4, ma właściwości przeciwutleniające oraz chroniące wątrobę.
W profilaktyce i terapii
Miechunki stosuje się w profilaktyce chorób cywilizacyjnych: nowotworów, miażdżycy, cukrzycy. Dzięki właściwościom odtruwającym i moczopędnym wspomagają terapię chorób nerek, kamicy moczowej, dny moczanowej. Zaleca się przyjmowanie preparatów z miechunki w stanach zapalnych przewodu pokarmowego i chorobach reumatycznych. Napary z owoców nadają się do stosowania zewnętrznego w leczeniu: trądziku, łupieżu, łuszczycy, przebarwień czy infekcji skóry. Miechunki można stosować również jako środek wzmacniający odporność.
Przeciwwskazania
Miechunek nie powinny przyjmować kobiety ciężarne ani karmiące. Niewskazane jest spożywanie niedojrzałych owoców z powodu toksycznego działania.
