Żeń-szeń syberyjski
Eleuterokok kolczasty (łac. Eleutherococcus senticosus) należy do rodziny araliowatych (łac. Araliaceae). W naturze występuje na górzystych terenach Chin, obu Korei, Japonii, Mandżurii i Syberii. Charakteryzuje się podobnym działaniem biologicznym jak żeń-szeń właściwy (łac. Panax ginseng), przez co jest powszechnie nazywany żeń-szeniem syberyjskim.
Cenny korzeń
Żeń-szeń syberyjski jest krzewem o wysokości 2–5 m, a surowcem leczniczym są kłącze i korzeń. Głównymi substancjami czynnymi, warunkującymi działanie żeń-szenia syberyjskiego, są glikozydy – eleuterozydy. Roślina zawiera m.in.: karoteny, polifenole, sterole, pektyny, witaminy, minerały, kompleksy polisacharydowe, flawony, glikoproteiny, olejek eteryczny.
Wielokierunkowe działanie
Eleuterokok kolczasty wykazuje szerokie spektrum działania. Ma właściwości przeciwnowotworowe, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwutleniające, przeciwzapalne, immunostymulujące, immunomodulujące. Ekstrakt z żeń-szenia wpływa też pozytywnie na koncentrację i usprawnia procesy uczenia się.
Roślina zaliczana jest do adaptogennych, które zwiększają odporność organizmu na fizyczne, chemiczne i psychiczne stresory. Zwiększa nieswoistą odpowiedź immunologiczną na czynniki zaburzające równowagę organizmu, poprawia wydolność i sprawność fizyczną, przyspiesza regenerację mięśni po wysiłku, działa stymulująco i antydepresyjnie. Ekstrakt z rośliny podwyższa poziom glukozo-6-fosforanu, którego rozkład prowadzi do uwolnienia energii w postaci ATP.
Eleuterokok kolczasty ma właściwości radioochronne – zwiększa odporność na stres indukowany promieniowaniem gamma. Działa ochronnie na wątrobę w przypadku zatrucia alkoholowego. Zwiększa aktywność enzymów biorących udział w metabolizmie etanolu: dehydrogenazy alkoholowej i dehydrogenazy acetylaldehydu.
Ekstrakt odznacza się wysoką aktywnością przeciwutleniającą. Dzięki zawartości kwasu kawowego i β-sitosterolu działa przeciwzapalnie. Hamuje stan zapalny poprzez aktywację makrofagów i blokowanie ekspresji iNOS (syntazy tlenku azotu).
Wpływa pozytywnie na funkcjonowanie układu odpornościowego. Stymuluje namnażanie i różnicowanie się limfocytów T oraz pobudza produkcję cytokin. Hamuje proliferację (namnażanie) wirusów RNA, m.in. rinowirusa (HRV), wirusa RSV oraz influenzy A.
Żeń-szeń syberyjski działa przeciwnowotworowo. Wykazano jego skuteczność w: białaczce, nowotworach jelita grubego, płuc, nadnerczy.
Do innych właściwości rośliny należą: obniżanie poziomu glukozy i cholesterolu we krwi, regulowanie trawienia tłuszczów poprzez regulowanie aktywności lipazy trzustkowej, wzmacnianie kości poprzez pobudzanie proliferacji osteoblastów.
Dla sportowców i seniorów
Ekstrakt z żeń-szenia syberyjskiego poprawia pamięć i zdolność kojarzenia u osób starszych, przyspiesza rekonwalescencję po chorobach, wspomaga leczenie depresji, nerwic i neuroz oraz łagodzi dolegliwości w okresie menopauzy. Warto stosować go przy zwiększonym wysiłku fizycznym lub umysłowym i przy kłopotach z koncentracją. Powinni po niego sięgnąć zwłaszcza sportowcy, seniorzy, osoby intensywnie pracujące.
