On:
list W: Układ hormonalny person Dodane przez:

Oksytocyna – hormon miłości

Pełni ważne funkcje w procesach rozrodczych, jest związany z emocjami i zachowaniami społecznymi oraz budowaniem relacji.

Funkcje

Oksytocyna jest oligopeptydem pełniącym funkcję hormonu i neuroprzekaźnika. Odgrywa istotną rolę w zachowaniach i procesach fizjologicznych związanych z rozrodem, przez co zyskała nazwę „hormonu miłości”. Jej działanie ściśle wiąże się z odczuwaniem emocji i budowaniem relacji społecznych.

Wydzielanie

Oksytocyna jest syntezowana w podwzgórzu. Za jej magazynowanie i wydzielanie odpowiada tylny płat przysadki mózgowej. Uwalnianie jej ma charakter pulsacyjny, to znaczy, że następuje w odpowiedzi na bodźce fizjologiczne, socjalne i psychologiczne. Wydzielana jest na skutek pobudzenia receptorów znajdujących się w brodawkach sutkowych, pochwie i szyjce macicy. Jej wytwarzanie stymulują estrogeny, a hamuje progesteron. Wzmożone wydzielanie tego hormonu następuje podczas stosunku seksualnego i ciąży, a najwyższe stężenie notuje się w czasie porodu. Poziom oksytocyny wzrasta również podczas kontaktów społecznych.

Podczas porodu i laktacji

Podstawową jej funkcją jest regulowanie procesów związanych z prokreacją – wywołuje skurcze mięśni macicy. Podczas stosunku ułatwia transport nasienia do jajowodów. Ma istotny wpływ na przebieg i szybkość akcji porodowej. Po porodzie powoduje obkurczanie się macicy i tamuje krwawienie. Oddziałuje ponadto na laktację – wywołuje skurcze przewodów mlecznych i wydzielanie mleka.

Chemiczne oblicze miłości

Oksytocyna jest modulatorem zachowań motywacyjnych. Wpływa na odbiór innych osób i zwiększa poziom zaufania. Bierze udział w łączeniu się w pary, tworzeniu i podtrzymywaniu więzi między partnerami oraz rodzicami i dziećmi. Po porodzie odpowiada za budowanie przywiązania między dzieckiem a matką i wyzwala zachowania opiekuńcze.

Działanie uspokajające

Ten hormon reguluje procesy poznawcze i emocjonalne. Obniża poziom kortyzolu, redukuje lęk, stres i agresję. Wykazuje właściwości przeciwbólowe i antypsychotyczne. Działanie oksytocyny związane jest z interakcjami zachodzącymi między nią a receptorami glutaminianergicznymi, dopaminergicznymi oraz GABA-ergicznymi.

Zaburzenia wydzielania oksytocyny wiązane są z chorobami takimi, jak: schizofrenia, autyzm, depresja.

Terapeutyczna siła oksytocyny

Podawanie oksytocyny chorym na schizofrenię poprawia pamięć i zachowania społeczne. Dzięki przeciwlękowemu działaniu neuropeptyd może wpływać pozytywnie na samopoczucie pacjentów zmagających się z depresją. Oksytocyna znajduje też zastosowanie w terapii uzależnień – zmniejsza deficyty społeczne i redukuje objawy po odstawieniu.

Syntetyczny hormon jest szeroko używany w ginekologii i położnictwie jako środek przyspieszający poród i wspomagający leczenie krwawień po porodzie lub poronieniu.


Bibliografia

Kania B.F., Kliniczne aspekty stosowania oksytocyny u ludzi i u zwierząt, Magazyn Weterynaryjny 2015, t. 24, nr 212, s. 654–656.

Wójciak P., Remlinger-Molenda A., Rybakowski J., Rola oksytocyny i wazopresyny w czynności ośrodkowego układu nerwowego i w zaburzeniach psychicznych, Psychiatria Polska 2012, t. 46, nr 6, s. 1043–1052.

Kania B.F., Wrońska D., Błachuta M., Rola oksytocyny w stanach stresowych u zwierząt i ludzi, Medycyna Weterynaryjna 2015, nr 71 (3), s. 136–141.

Fiederowicz E., Oksytocyna – jakie jest jej znaczenie?, Aptekagemini.pl, 17.09.2018, online:

https://www.aptekagemini.pl/poradnik/ciaza-i-porod/oksytocyna-jakie-jest-jej-znaczenie/ [dostęp: 26.07.2019].

Lessing-Pernak J., Znaczenie przebiegu porodu i wczesnego kontaktu matki z dzieckiem dla rozwoju przywiązania, Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia 2010, t. 3, nr 4, s. 282–289.

Wojciszkie B., Psychologia miłości. Intymność. Namiętność. Zobowiązanie, Gdańsk 2009, s. 19


Niedziela Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota January February March April May June July August September October November December

New Account Register

Already have an account?
Log in instead Lub Reset password