Lubczyk
Uznawany był niegdyś za roślinę magiczną. Stosowano go jako naturalny afrodyzjak, używano do sporządzania napojów miłosnych. Jako cenna roślina przyprawowa znalazł zastosowanie w sztuce kulinarnej. Warto stosować go nie tylko do przygotowywania smacznych dań, lecz także do leczenia niektórych schorzeń.
Charakterystyka
Lubczyk ogrodowy (Levisticum officinale) jest byliną należącą do rodziny selerowatych. Pochodzi najprawdopodobniej z Iranu, a w stanie dzikim występuje głównie w południowo-zachodniej Azji i południowej Europie. W wielu krajach świata (również w Polsce) uprawiany jest w ogrodach i na plantacjach. Głównym surowcem leczniczym jest kłącze wraz z korzeniami. Ich zbiór prowadzi się jesienią w drugim roku uprawy. Zastosowanie w medycynie naturalnej znajdują także liście.
Najważniejszy jest olejek eteryczny decydujący o walorach kulinarnych oraz właściwościach leczniczych. Zawiera on m.in.: ftalidy, monoterpeny, seskwiterpeny. Kłącze i korzenie natomiast zawierają także m.in.: skrobię, kumaryny, flawonoidy, fitosterole, kwasy organiczne (jabłkowy, chlorogenowy i kawowy), fenolokwasy i związki żywicowe. Liście rośliny są bogatym źródłem kwasu askorbinowego.
Zastosowanie w profilaktyce i terapiach
Lubczyk wykazuje łagodne działanie moczopędne, wspomaga wydalanie mocznika i usuwanie z organizmu jonów sodu, potasu i chloru. Może więc być użyteczny w profilaktyce i terapii niewydolności nerek, kamicy moczowej i infekcjach układu moczowego.
Znajdujący się w olejku z lubczyku ligustylid ma działanie spazmolityczne. Może więc pomóc ograniczyć bóle menstruacyjne, poprawić perystaltykę jelit i usprawnić przepływ żółci. Lubczyk dobroczynnie oddziałuje na trawienie, pobudzając wydzielanie soku żołądkowego. Olejek eteryczny działa bakteriobójczo i ogranicza fermentację w jelitach. Stosowanie lubczyku jest więc szczególnie zalecane w nieżycie żołądka, niestrawności i w razie utraty łaknienia.
Roślina doskonale sprawdza się w leczeniu zmian skórnych. Dzięki właściwościom odkażającym może ograniczyć zmiany zapalne, wspomóc terapię dermatoz i poprawić wygląd skóry.
W medycynie ludowej był stosowany jako środek na przeziębienia i infekcje układu oddechowego, przebiegające z uporczywym wilgotnym kaszlem.
Lubczyk kulinarnie
To bardzo aromatyczne zioło warto dodawać do różnych dań, zwłaszcza tłustych i ciężkostrawnych. Świetnie komponuje się m.in. z: warzywami, mięsami (wołowiną, baranią) i rybami. Liśćmi lubczyku można przyprawiać zupy i farsze.
Przeciwwskazania
Z powodu właściwości rozkurczowych nie powinny go stosować kobiety w ciąży. Roślina może wywołać reakcje fototoksyczne, dlatego po spożyciu należy wystrzegać się ekspozycji na słońce. Przeciwwskazania do stosowania lubczyku stanowią choroby żołądka i dwunastnicy (np. choroba wrzodowa, nadkwaśność) oraz nadwrażliwość na rośliny z rodziny selerowatych.
