Osteoporoza, zwana niekiedy chorobą szkieletu, jest ważnym problemem zdrowotnym. Złamania osteoporotyczne, w większości przypadków będące pierwszymi oznakami choroby, są przyczyną obniżenia jakości życia i wiążą się z poważnymi konsekwencjami.
Osteoporoza jest przyczyną półtora miliona złamań rocznie. Najczęstsze są urazy ścięgna kręgosłupa – małe pęknięcia, które mogą spowodować złamanie kręgów i zmianę kształtu kręgosłupa. Często występują również złamania kości udowej, które mogą utrudnić na stałe dynamikę ruchu, a nawet zwiększyć ryzyko śmierci. Osoby z osteoporozą nierzadko doznają także złamań nadgarstka lub miednicy.
Zagrożenie osteoporozą
Kości składają się z kolagenu (białka stanowiącego podstawę) i fosforanu wapnia (minerału, który odpowiada za twardnienie). Utrata kości to naturalna część starzenia się, a największą zmianę gęstości kości zauważa się u kobiet od pięciu do siedmiu lat po menopauzie. Osteoporoza występuje znacznie częściej u kobiet, ale mężczyźni również są nią zagrożeni. W rzeczywistości około 25% mężczyzn powyżej 50. roku życia ma złamania związane z tą dolegliwością.
Osteoporoza jest jednym z głównych problemów zdrowotnych w Polsce. Na jej rozwój mają wpływ niektóre choroby, takie jak: cukrzyca typu 1, reumatoidalne zapalenie stawów, zapalna choroba jelit i zaburzenia hormonalne. W grupie podwyższonego ryzyka zachorowania na osteoporozę są osoby: palące tytoń, nadmiernie spożywające alkohol, prowadzące nieaktywny styl życia i stosujące dietę o niskiej zawartości wapnia oraz witaminy D.
Sygnały ostrzegawcze
Osteoporoza często zaczyna się w milczeniu. Można nawet nie zdawać sobie sprawy, że się ją ma, dopóki nie złamie się kości lub nie zauważy się oczywistej zmiany w postawie. W rzeczywistości można mieć znaczną utratę kości, nie wiedząc o tym. Są jednak pewne sygnały ostrzegawcze, np.:
- ból pleców
- stopniowa utrata wzrostu i towarzyszące temu pochylone położenie,
- złamania kręgosłupa, nadgarstka lub stawu biodrowego.
Znaczenie diety w zapobieganiu osteoporozie
Odpowiednia ilość wapnia w diecie jest niezbędna w dzieciństwie i za młodu, do uzyskania wysokiej gęstości mineralnej kości, w okresie dorosłości zaś – do jej utrzymania na wysokim poziomie.
Produktami bogatymi w wapń są warzywa kapustne oraz rośliny strączkowe. Dzienne zapotrzebowanie na wapń najłatwiej pokryć, spożywając regularnie produkty mleczne. W nich bowiem znajduje się laktoza, która korzystnie wpływa na przyswajanie wapnia. Osoby z nietolerancją laktozy zamiast mleka mogą przyjmować produkty fermentowane, tj. jogurty czy sery podpuszczkowe.
Oto zalecane dzienne spożycie wapnia w zależności od wieku:
- niemowlęta (poniżej 1. roku): 200–260 mg,
- dzieci (1–3 lata): 700 mg,
- dzieci (4–8 lat): 1000 mg,
- dzieci (9–18 lat): 1300 mg,
- dorośli (19–50 lat): 1000 mg,
- mężczyźni (51–70 lat): 1000 mg,
- kobiety (51–70 lat): 1200 mg,
- seniorzy (powyżej 71 lat): 1200 mg.
Poza wapniem najważniejszymi elementami diety powinny być produkty bogate w witaminy: A, C, D, K, oraz składniki mineralne: fosfor, magnez, żelazo, cynk, miedź. Witaminę D, która pomaga wchłonąć wapń, zawierają ryby, takie jak: łosoś, tuńczyk czy śledź. Zielone warzywa z kolei dostarczają magnezu, który wzmacnia kości.
Wsparcie substancjami przeciwzapalnymi
Jeżeli dotyka nas miejscowy ból, za jego przyczynę możemy podejrzewać stan zapalny. Proces zapalny leży u podłoża wielu chorób i nie można go bagatelizować, gdyż konsekwencje mogą być tragiczne w skutkach. W takiej sytuacji warto sięgnąć po naturalne substancje przeciwzapalne, takie jak kurkumina (aktywny związek kurkumy) czy boswellia serrata (kadzidłowiec indyjski). Potencjał przeciwzapalny możemy odnaleźć także w vilcacorze.
