Obturacyjny bezdech senny (OBS) to choroba powodowana przez nawracające epizody zamknięcia górnych dróg oddechowych lub ich zwężenia na poziomie gardła podczas snu. Zamknięcie górnych dróg oddechowych prowadzi do bezdechu, a ich zwężenie do spłycenia oddechu. Konsekwencją obu jest gorsze utlenowanie krwi oraz krótkie przebudzenia, z których większość pozostaje nieświadoma, co może skutkować również nadciśnieniem.
Czynniki ryzyka i objawy
Do najważniejszych czynników zwiększających ryzyko zablokowania gardła zalicza się otyłość, przerost migdałków podniebiennych, skrzywienie przegrody nosa, alergiczny nieżyt nosa, częste zakażenia górnych dróg oddechowych, picie alkoholu czy niedoczynność tarczycy. Objawy można podzielić na zauważalne nocą lub za dnia. Za dnia chorzy często odczuwają zmęczenie, poranny ból głowy, zaburzenia pamięci i koncentracji, osłabione libido, rozpoznaje się u nich depresję, co wynika z nieświadomych wybudzeń. W nocy współmieszkańcy chorego mogą słyszeć głośne i nieregularne chrapanie, a sam pacjent może zauważyć: kołatanie serca, wzmożoną potliwość, nykturię (oddawanie moczu częściej niż raz w nocy), przebudzenie z uczuciem duszności oraz suchość w jamie ustnej po obudzeniu.
Leczenie
Nieleczony obturacyjny bezdech senny zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, a także zgonu, dlatego nie należy go ignorować. Leczenie zależy od stopnia zaawansowania, czyli czy to postać lekka, umiarkowana czy ciężka. Podstawą leczenia wszystkich postaci jest zmiana stylu życia: zmniejszenie wagi ciała (osoby otyłe), wystrzeganie się spania na plecach, niepicie alkoholu w godzinach wieczornych, branie leków zmniejszających napięcie mięśni oraz zaprzestanie palenia papierosów. Zmiana stylu życia czasami wystarcza do poprawy postaci lekkiej, ale w większości przypadków stosowany jest także CPAP, czyli metoda stałego utrzymywania dodatniego ciśnienie w drogach oddechowych. Aparat CPAP składa się ono pompy powietrznej i maski na usta i nos. Alternatywną metodą może być zabieg chirurgiczny lub, jeżeli pacjent nie toleruje CPAP, aparat wewnątrzustny, który wysuwa żuchwę i zapobiega zamykaniu dróg oddechowych.
Podsumowanie
Obturacyjny bezdech senny to epizody bezdechu lub spłycenia oddechu spowodowane zamknięciem lub zablokowaniem gardła w nocy. Objawami OBS jest zmęczenie i zaburzenia koncentracji w dzień oraz chrapanie, kołatanie serca i nykturia w nocy. Leczenie opiera się na zmianie stylu życia, m.in. na: zmniejszeniu wagi ciała (osoby otyłe), rezygnacji z papierosów oraz alkoholu w godzinach wieczornych oraz zastosowaniu CPAP, czyli metody wspomagającej oddychanie.
