Forskolina – lek ukryty w pokrzywie
Pokrzywa indyjska (Coleus forskohlii Briq) jest forskolina tradycyjnie stosowaną w leczeniu chorób układu krążenia, moczowego, oddechowego i pokarmowego. Główną substancją czynną rośliny jest forskolina, która poprzez aktywację enzymu cyklazy adenylowej zwiększa poziom wewnątrzkomórkowego cyklicznego adenozyno-3′,5′-monofosforanu (cAMP).
Leczniczy korzeń
Pokrzywa indyjska należy do rodziny jasnowatych. Występuje w Indiach, Nepalu, Birmie, Tajlandii. Od lat wykorzystywana jest w medycynie hinduskiej oraz ajurwedyjskiej. Za aktywność farmakologiczną pokrzywy indyjskiej odpowiada diterpenoid forskolina, którego głównym źródłem jest korzeń rośliny. Pokrzywa indyjska zawiera także olejek eteryczny (znajdują się w nim m.in.: borneol, α-humulen, 1-oktadekanol, 1-dekanol, kwas dekanowy, 4-terpineol, 1,8-cyneol, α- i β-pinen, kamfen, α-cedrol, α-ylangen, γ-terpinen) i inne diterpenoidy (forskoditerpenozyd A i B).
Działanie forskoliny
Forskolina, zwiększając poziom wewnątrzkomórkowego cAMP, reguluje aktywność wielu enzymów komórkowych. Pomaga w terapii chorób, w których przebiegu obserwuje się spadek cAMP, tj. nadciśnienie, otyłość, łuszczyca, astma, choroby układu krążenia, choroby neurodegeneracyjne.
Forskolina hamuje proces agregacji płytek krwi, rozszerza naczynia krwionośne i oskrzela, stymuluje lipolizę, reguluje wydzielanie hormonów tarczycy.
W walce z bakteriami
Ekstrakt z pokrzywy indyjskiej wykazuje aktywność przeciwdrobustrojową. Jest skuteczny w zwalczaniu bakterii odpowiedzialnych za rozwój trądziku (Propionibacterium acnes) i infekcji układu oddechowego (Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenes, Staphylococcus aureus).
Na obniżenie ciśnienia
Forskolina może wspomóc terapię chorób układu krążenia. W badaniach Kramera i wsp. (1987) dożylne podawanie forskoliny pacjentom z kardiomiopatią spowodowało spadek ciśnienia rozkurczowego o 17%, bez zwiększania zużycia tlenu.
Według Jagtap i wsp. (2011) u pacjentów w wieku 50-80 lat 2-miesieczne przyjmowanie forskoliny spowodowało obniżenie ciśnienia tętniczego krwi.
Forskolina powoduje spadek ciśnienia wewnątrzgałkowego, dlatego może być użyteczna w leczeniu jaskry.
W terapii astmy
Forskolina znajduje zastosowanie w terapii astmy. W badaniach Lichey i wsp. (1984) jej podawanie w formie inhalacji pacjentom cierpiącym na chorobę skutkowało wzrostem natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej i redukcją duszności. Nie zaobserwowano przy tym zmiany ciśnienia tętniczego krwi i tętna ani poważnych działań niepożądanych.
W walce ze zbędnymi kilogramami
Forskolina polecana jest dla osób zmagających się z nadwagą i otyłością. Wpływając na cAMP, stymuluje rozkład tłuszczów, pobudza przemianę materii i termogenezę oraz przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej.
W badaniu klinicznym Badmaev i wsp. (2002) u kobiet z nadwagą przyjmujących przez 8 tygodni forskolinę zanotowana spadek masy ciała i redukcję tkanki tłuszczowej na poziomie 8% oraz obniżenie ciśnienia krwi.
Na poprawę pamięci
Forskolina działa neuroprotekcyjnie. Poprawia pamięć długoterminową i funkcje poznawcze. W badaniach Brice (2016) na myszach jej podawanie spowodowało zmniejszenie odkładania się β-amyloidu w korze mózgowej i hipokampie oraz redukcję deficytów poznawczych i społecznych. Badania sugerują, że forskolina może wspomóc terapię choroby Alzheimera.
Środki ostrożności
Forskoliny nie powinny stosować kobiet ciężarne, karmiące piersią oraz dzieci. Ze względu na interakcje nie należy łączyć jej z lekami obniżającymi krzepliwość krwi. Szczególną ostrożność w jej stosowaniu powinny zachować osoby z niskim ciśnieniem tętniczym, cierpiące na refluks przełyku lub chorobę wrzodową.
