Andrographis paniculata
Brodziuszka wiechowata (Andrographis paniculata) jest rośliną jednoroczną należącą do rodziny akantowatych (Acanthaceae). Występuje w Azji Południowo-Wschodniej. Jest rozpowszechniona na terenie m.in. Indii, Sri Lanki, Chin, Tajlandii. Brodziuszka wiechowata wykazuje szeroką aktywność biologiczną. Znajduje zastosowanie w terapii boreliozy i zespołu poboreliozowego według protokołu Buhnera.
Charakterystyka
Brodziuszka wiechowata osiąga wysokość 30-100 cm. Preferuje stanowiska wilgotne i zacienione. Roślina ma lancetowate liście i różowawe kwiaty zebrane w wiechy i grona. Surowcem leczniczym jest część naziemna – ziele wraz z liśćmi. Zbioru dokonuje się przed kwitnieniem. Z brodziuszki przygotowuje się napary i nalewki.
Substancje aktywne
Głównymi substancjami czynnymi brodziuszki są andrografolidy (dezoksyandrografolid, neoandrografolid, izoandrografolid), zaliczane do grupy laktonów diterpenowych. Wpływają one na aktywność układu immunologicznego. Mają także działanie przeciwdrobnoustrojowe. Roślina zawiera ponadto: flawonoidy, polifenole, ksantony, panikulidy, pierwiastki śladowe, β-sitosterol.
Cenny adaptogen
Andrographis paniculata zaliczana jest do surowców roślinnych o działaniu adaptogennym, które zwiększają odporność organizmu na niekorzystne działanie czynników środowiskowych. W tradycyjnej medycynie chińskiej stosowana jest w leczeniu: biegunek, stanów zapalnych przewodu pokarmowego, zapalenia oskrzeli, chorób pasożytniczych, infekcji bakteryjnych i wirusowych.
W walce z boreliozą
Andrographis paniculata znajduje zastosowanie w naturalnej terapii boreliozy metodą Buhnera. Leczenie ma na celu: eliminację krętków, odbudowę układu immunologicznego, odbudowę kolagenów, ochronę struktur śródbłonka oraz zredukowanie dolegliwości związanych z infekcją. Według pierwszej wersji protokołu podstawowymi ziołami użytecznymi w leczeniu boreliozy i koinfekcji są: brodziuszka wiechowata, rdestowiec ostrokończysty i czepota puszysta (vilcacora, koci pazur).
Andrographis paniculata wykazuje działanie: wzmacniające, oczyszczające, przeciwzapalne, immunostymulujące, immunomodulujące, antyoksydacyjne. Przekracza barierę krew-mózg i działa uspokajająco. Jest szczególnie pomocna w leczeniu neuroboreliozy. Redukuje ponadto dolegliwości związane z boreliozą i zespołem poboreliozowym – bóle głowy, zmęczenie, bóle stawów. Działa ochronnie na wątrobę i serce.
Środki ostrożności
Andrographis paniculata, ze względu na działanie poronne i antykoncepcyjne, nie powinna być stosowana przez kobiety ciężarne i planujące ciążę. Ostrożność powinni zachować alergicy. Brodziuszka wiechowata moduluje aktywność cytochromu P450, dlatego może zmniejszać skuteczność leków przeciwzakrzepowych i obniżających ciśnienie. Do działań niepożądanych związanych z jej stosowaniem należą m.in. problemy gastryczne.
