Gdy choruje szpik
Szpiczak mnogi, nazywany też szpiczakiem plazmocytowym, jest nowotworem złośliwym, w którego przebiegu dochodzi do nadmiernego namnażania się monoklonalnych komórek plazmatycznych w szpiku kostnym. Komórki te odpowiadają za produkcję monoklonalnej immunoglobuliny (białko M). Zmienione komórki nowotworowe nadal produkują te białka, ich funkcja jest jednak zaburzona. Komórki nowotworowe mają zmieniony metabolizm i stają się nieśmiertelne, przez co ich udział w szpiku osób chorych sięga 10%.
Kiedy podejrzewać szpiczaka
Szpiczak mnogi jest rzadką chorobą, stanowi tylko około 1% chorób nowotworowych diagnozowanych w Polsce. Najczęściej wykrywany jest u osób starszych, po 60. roku życia; częściej u mężczyzn. Prawdopodobnie związane jest to ze zmniejszającą się z wiekiem sprawnością układu odpornościowego.
Najczęstsze objawy, z którymi zgłaszają się chorzy, są dość niespecyficzne:
• ogólne osłabienie
• zmęczenie
• bóle kości
• obrzęki kończyn
• zmniejszona odporność na infekcje.
Przebieg choroby
Zmiana funkcjonowania szpiku kostnego powoduje spadek stężenia białka całkowitego we krwi, spadek liczby erytrocytów oraz stężenia hemoglobiny. Jednocześnie wzrasta poziom wapnia we krwi, ponieważ jest uwalniany z kości. W późniejszym rozwoju choroby może dochodzić do znacznego osłabienia kości spowodowanego obniżeniem w nich zawartości wapnia. W konsekwencji kości stają się łamliwe i może dochodzić nawet do złamań patologicznych, tzn. złamań w okolicznościach, w których zwykle kości się nie łamią. Kolejnym narządem uszkadzanym przez ten nowotwór są nerki, z czasem może dochodzić do ich niewydolności.
Leczenie
Szpiczak mnogi jest chorobą nieuleczalną. Nie ma możliwości usunięcia jego przyczyn. Leczenie służy jednak przedłużeniu życia chorego i zwalczaniu jej objawów, w tym bólu. Po chemioterapii 60–70% przypadków ulega całkowitej remisji choroby na wiele miesięcy, a nawet lat.
