Charakterystyka choroby
Choroba ta (ang. nonalcoholic fatty liver disease – NAFLD) obejmuje dwie jednostki chorobowe: niealkoholowe stłuszczenie wątroby ( ang. nonalcoholic fatty liver – NALF) oraz niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby (ang. nonalcoholic steatohepatitis – NASH). Pierwsza z nich przebiega z łagodnym zapaleniem i ma niskie ryzyko progresji do marskości wątroby. Z nieleczonego niealkoholowego stłuszczenia wątroby może rozwinąć się druga choroba (NASH), która przebiega z przewlekłym i postępującym zapaleniem wątroby, a nieleczona prowadzi do włóknienia, marskości oraz raka wątrobokomórkowego. Obie jednostki chorobowe charakteryzują się nadmiernym gromadzeniem się tłuszczu w hepatocytach (komórkach wątroby) u osób nienadużywających alkoholu.
Przyczyny i objawy
Główną przyczyną zespołu chorób NAFLD jest dieta wysokokaloryczna zawierająca dużo rafinowanych węglowodanów i tłuszczów nasyconych z jedzenia typu fast food oraz ze słodkich napojów połączona z małą aktywnością fizyczną prowadzącą do nadwagi i otyłości. Do głównych czynników ryzyka zalicza się: otyłość trzewną, cukrzycę typu 2, dyslipidemie i zespół policystycznych jajników. Innymi czynnikami są również: niedoczynność tarczycy, niedoczynność przysadki, hipogonadyzm, obturacyjny bezdech senny i łuszczyca. Choroba często przebiega bezobjawowo, może występować zmęczenie, osłabienie, złe samopoczucie lub uczucie dyskomfortu w prawej górnej części brzucha.
Leczenie
Polega głównie na zmianie stylu życia, to znaczy: na stosowaniu się do diety śródziemnomorskiej lub innej niskokalorycznej oraz na zwiększeniu aktywności fizycznej do 150 minut na tydzień. Nie należy pić napojów bogatych we fruktozę ani jeść takich pokarmów, należy stosować dietę bogatobiałkową z mocno ograniczonym spożyciem tłuszczów oraz umiarkowanym spożyciem węglowodanów. W niealkoholowym stłuszczeniowym zapaleniu wątroby można podawać witaminę E lub pioglitazon (lek stosowany w cukrzycy), aby działać hepatoprotekcyjnie. W skrajnej marskości lub po rozpoznaniu raka wątrobowokomórkowego jedynym leczeniem jest przeszczep wątroby.
Podsumowanie
Podczas niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby w komórkach wątroby nadmiernie gromadzi się tłuszcz. Przyczyną jest najczęściej nieodpowiednia, wysokokaloryczna dieta połączona z małą aktywnością fizyczną. Choroba przebiega najczęściej bezobjawowo, ale może pojawić się zmęczenie, osłabienie lub złe samopoczucie. Leczenie przede wszystkim polega na zmianie stylu życia – diecie niskotłuszczowej oraz zwiększeniu aktywności fizycznej.
