Lecznicza moc produktów pszczelich
Pozytywne działanie pszczelich wytworów doceniali już starożytni medycy. Od najdawniejszych czasów miód był stosowany jako środek łagodzący kaszel czy składnik opatrunków. Dziś z dobroczynnych właściwości produktów wytwarzanych przez te pracowite owady korzysta się w profilaktyce i terapii wielu chorób.
Prozdrowotne właściwości
Apiterapia (łac. apis – pszczoła, grec. therapia – leczenie) to metoda leczenia za pomocą produktów wytwarzanych przez pszczoły, takich jak: miód, pyłek kwiatowy, wosk pszczeli, propolis, jad pszczeli i mleczko pszczele. Za apiterapeutyki uznawane są specyfiki, których substancją czynną jest standaryzowany ekstrakt otrzymany z produktów pszczelich. Wśród nich wyróżnia się preparaty jednorodne (na bazie jednego produktu pszczelego), złożone (na bazie przynajmniej dwóch produktów pszczelich) i mieszane (połączenie produktów pszczelich i innych naturalnych komponentów).
Wszystkie oddziałują na ludzki organizm wielokierunkowo. Wykazują działanie: antybakteryjne, przeciwzapalne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, detoksykacyjne, cytostatyczne, immunomodulujące, przeciwutleniające i regeneracyjne. Do najważniejszych substancji należą: karotenoidy, fenolokwasy, flawonoidy, witaminy i składniki mineralne. Miód, propolis i mleczko pszczele zawierają m.in.: kwercetynę, kemferol, fizetynę, apigeninę, akacetynę, luteolinę. Lecznicze działanie jadu pszczelego jest natomiast związane z wchodzącymi w jego skład peptydami – apaminą, melityną, adolapiną i peptydem MCD.
Dzięki dużej różnorodności związków aktywnych, wysokiej przyswajalności i bezpieczeństwu stosowania produkty pszczele są używane w terapii i profilaktyce chorób skóry, układu pokarmowego, krążenia i moczowego. Mogą stanowić zarówno alternatywę dla niektórych leków syntetycznych, jak i ich cenne uzupełnienie. Ze względu na synergizm działania pożądane bywa niekiedy łączenie ich z antybiotykami.
Zastosowanie apiterapii
Miód, jako naturalny środek antyseptyczny, używany jest do leczenia infekcji skórnych. Ułatwia oczyszczanie ran i hamuje namnażanie mikroorganizmów chorobotwórczych. Tworzy na powierzchni skóry środowisko sprzyjające gojeniu się ran, wspomaga usuwanie tkanek martwiczych i regenerację naskórka. Można go stosować w leczeniu egzemy, oparzeń czy zmian trądzikowych.
Z prozdrowotnych właściwości miodu, propolisu czy pyłku kwiatowego mogą skorzystać także osoby zmagające się z chorobami układu sercowo-naczyniowego. Miód ma zdolność do obniżania poziomu cholesterolu całkowitego, trójglicerydów i lipoprotein LDL, dzięki czemu może zmniejszać ryzyko miażdżycy. Propolis uszczelnia ścianki naczyń krwionośnych, ogranicza obrzęki i hamuje krwawienia. Stosowanie pyłku kwiatowego jest wskazane w: niewydolności serca, chorobie niedokrwiennej serca, nadciśnieniu i niedociśnieniu tętniczym, żylakach kończyn dolnych.
Składniki zawarte w propolisie i miodzie chronią śluzówkę żołądka i ograniczają powstawanie wrzodów. Są szczególnie przydatne w walce z bakterią Helicobacter pylori. Polecane są także osobom z chorobami wątroby i pęcherzyka żółciowego.
Mleczko pszczele to wyjątkowo odżywczy produkt, który może wzmocnić odporność, przyspieszyć regenerację tkanek i poprawić pracę układu nerwowego. Warto po nie sięgnąć zwłaszcza w niedożywieniu, wyniszczeniu organizmu po chorobie, silnym stresie czy podczas intensywnej pracy umysłowej.
Z leczniczej mocy apiterapii mogą czerpać także osoby odczuwające dolegliwości wywołane przeziębieniami, infekcjami układu oddechowego i chorobami reumatycznymi.