Bakterie kwasu mlekowego
Występują naturalnie w przewodzie pokarmowym człowieka.
Bakterie kwasu mlekowego – żywi sprzymierzeńcy odporności
Bakterie kwasu mlekowego są to mikroorganizmy występujące naturalnie w przewodzie pokarmowym człowieka. Należą do drobnoustrojów wpływających korzystne na organizm. Grupa ta obejmuje cztery rodzaje szczepów: Lactobacillus, Leuconostoc, Pediococcus i Streptococcus.
Mikroorganizmy te wywołują fermentację węglowodanów, stąd ich nazwa. Proces fermentacji to beztlenowy rozkład cukrów, w którego wyniku bakterie mlekowe uzyskują niezbędną do życia energię. Wytwarzają w ten sposób kwas mlekowy i inne związki: etanol, kwas octowy, kwas mrówkowy, kwas bursztynowy, a także dwutlenek węgla i egzopolisacharydy – związki hamujące wzrost bakterii szkodliwych dla organizmu.
Naturalne probiotyki
Bakterie kwasu mlekowego należą do naturalnych, łatwo dostępnych w żywności probiotyków. Słowo „probiotyk” pochodzi od greckiego pro bios, czyli dla życia. Ich dobroczynny wpływ na zdrowie zaczyna się w przewodzie pokarmowym, gdzie równoważą mikroflorę jelitową. Są przeciwieństwem antybiotyków, które niszczą bakterie – niestety, zarówno te szkodzące organizmowi, jak i wspomagające go.
Układ pokarmowy to tylko jedno z miejsc bakterii probiotycznych
Powszechnie wiadomo o występowaniu bakterii mlekowych w układzie pokarmowym. Ich działanie to: ułatwianie trawienia i wchłanianie produktów przemiany materii, poprawianie perystaltyki jelit i zmniejszanie poziomu cholesterolu, zapobiegają więc m.in.: zaparciom, biegunkom, niestrawności oraz wrzodom żołądka.
Są jednak także inne miejsca w ciele, w których żyją bakterie probiotyczne: skóra oraz w narządy rodne. W tych ostatnich utrzymują prawidłowe, kwaśne pH. Powinno ono wynosić od 3,8 do 4,2 pH – takie środowisko jest niekorzystne dla bakterii i grzybów wywołujących infekcje intymne. Niewielkie ilości laktobakterii znajdują się też w jamie ustnej.
Długa lista korzyści dla zdrowia
Najbardziej dobroczynnie bakterie mlekowe wpływają, oczywiście, na układ pokarmowy, co nie pozostaje bez znaczenia dla kondycji całego organizmu. Ich działanie jest nie do przecenienia:
1) ułatwiają trawienie, produkując m.in. laktazę – enzym trawiący laktozę, dzięki temu enzymowi osoby nietolerujące mleka mogą przyjmować je w postaci sfermentowanej (jogurt, kefir) bez szkody dla organizmu;
2) pomagają wchłaniać produkty przemiany materii;
3) obniżają poziom cholesterolu we krwi;
4) mają zdolność odtruwania wątroby dzięki produkowanym kwasom: mlekowemu, jabłkowemu, glukuronowemu;
5) uszczelniają bariery jelitowe, dzięki czemu toksyny nie przenikają do krwi, co mogłoby spowodować zatrucie organizmu skutkujące kolejnymi chorobami ogólnoustrojowymi;
6) hamują rozwój Helicobacter pylorii, bakterii powodujących chorobę wrzodową żołądka.
Wykazują ochronne działanie w całym organizmie na:
1) redukcję stresu dzięki produkcji witamin z grupy B (B3, B5, B12, biotyny, kwasu foliowego), witaminy K oraz witaminy C;
2) zapobieganie alergiom i łagodzenie ich objawów, m.in. atopowego zapalenia skóry u dzieci;
3) właściwości antynowotworowe, szczególnie w raku jelita grubego, hamują bowiem rozwój szkodliwych bakterii produkujących toksyczne azotyny; zapobiegają przenikaniu toksycznych substancji do krwi dzięki uszczelnianiu ścian jelit; wpływa to bezpośrednio na zmniejszenie stopnia uszkodzenia DNA komórek organizmu;
4) właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze, ponieważ produkowane przez nie kwasy: mlekowy, mrówkowy, bursztynowy i octowy niszczą te szkodliwe dla zdrowia mikroorganizmy, zapobiegają w ten sposób m.in. infekcjom okolic intymnych kobiet;
5) zwiększanie płodności dzięki regulowaniu gospodarki hormonalnej;
6) zapobieganie miażdżycy dzięki obniżaniu poziomu złego cholesterolu (LDL) oraz regulowaniu ciśnienia we krwi;
7) skórę i stawy dzięki produkcji glukozaminy poprawiającej jakość kolagenu i płynu stawowego;
8) zapobieganie anemii, osteoporozie i osłabieniu odporności, gdyż znacznie zwiększają przyswajalność minerałów, takich jak: żelazo i wapń;
9) zapobieganie infekcjom układu moczowego, usprawnienie pracy nerek;
10) leczenie kolek u niemowląt;
11) zwalczanie bakterii odpornych na antybiotyki;
12) leczenie autyzmu;
13) walkę z nadwagą.
Składniki diety obfitujące w probiotyki
Bakterie kwasu mlekowego, przede wszystkim szczepu Lactobacillus, stosowane są na szeroką skalę w przemyśle spożywczym. Proces fermentacji cukrów, który zachodzi z ich udziałem, pozwala na produkcję przetworów mlecznych, takich jak: sery, kefiry, jogurty, maślanki (dzięki fermentacji laktozy). Probiotyki wykazują też zdolność do fermentacji węglowodanów zawartych w warzywach czy zbożach, dlatego znajdują się w kiszonkach, np.: kapuście, ogórkach i kwasie chlebowym.
Warto pamiętać jednak, że najlepszymi probiotykami, zawierającymi najwięcej bakterii Lactobacillus są wyroby przygotowane własnoręcznie w domu. Żywność dostępna w sklepach jest konserwowana np. sorbinianem potasu, co zabija większość dobrych bakterii. Dotyczy to przede wszystkim kiszonej kapusty i ogórków. Sięgając po produkty poddane fermentacji mlekowej, należy zwracać baczną uwagę na ich skład i wybierać tylko te z jak najmniejszą liczbą składników, czyli bez cukru, konserwantów, barwników i sztucznych substancji zagęszczających. Jogurty naturalne, kefiry i maślanki są doskonałym wyborem, powinny jednak zawierać jak najwięcej bakterii Lactobacillus: co najmniej 10 mln jednostek w 1 gramie.
Na uwagę z pewnością zasługują również domowe kiszonki, które można przyrządzić z wielu warzyw: białej i czerwonej kapusty, ogórków, oliwek, papryki, cukinii, buraków czy kalafiora.
Sporą ilość laktobakterii zawiera też naturalnie fermentowany ocet jabłkowy czy – mniej znane – rejuvelac, czyli napój powstały w wyniku fermentacji świeżych kiełków, oraz kombucha – poddana fermentacji herbata.
Zdrowy pokarm dla bakterii mlekowych
Laktobakterie są organizmami żywymi, potrzebują więc pożywienia, aby się namnażać. Pożywką dla nich są prebiotyki, czyli substancje stymulujące ich wzrost. Aby zadbać o ich odpowiednią ilość i kondycję, nie wystarczy spożywać produkty zawierające same bakterie, należy im dostarczyć prebiotyków, to znaczy warzywa i owoce, np.: czosnek, por, cebulę, pomidory, banany, szparagi, cykorię. Bardzo dużo jest ich również w nasionach zbóż i innych roślin: siemieniu lnianym, owsie, jęczmieniu i roślinach strączkowych. Wszystkie te produkty zawierają błonnik, inulinę i fruktooligosacharydy, czyli substancje, bez których prawidłowe namnażanie się i rozwój flory bakteryjnej jest niemożliwe. Jeśli więc nie dostarczymy organizmowi prebiotyków, stale będziemy zmagali się z niedoborem.
Prebiotykami są także: aloes, miód i olej z wątroby rekina. Wartościową pożywką dla bakterii mlekowych w jelitach niemowlęcia jest mleko matki.
Objawy niedoboru Lactobacillus
Odpowiednia ilość bakterii kwasu mlekowego w organizmie jest bardzo ważna nie tylko poprawnej fizjologii układu pokarmowego, ale w konsekwencji dla ogólnego stanu zdrowia i samopoczucia. O zbyt słabej florze jelitowej świadczyć mogą następujące objawy: wzdęcia, gazy, zaparcia, biegunki, niedokrwistość, czyli anemia, niedobór witamin (tzw. hipowitaminoza), obniżenie odporności, ciągłe zmęczenie, cukrzyca, skłonność do nawracających infekcji bakteryjnych i grzybiczych narządów intymnych (u kobiet), alergie skórne i pokarmowe, choroby przewlekłe.
Przyczyny niedoboru dobrych bakterii
Postęp cywilizacyjny sprawił, że żywność jest coraz gorszej jakości. Ciągły pośpiech niejednokrotnie uniemożliwia poświęcenie czasu i uwagi na przygotowanie zdrowego, zbilansowanego posiłku. Dostępne w sklepach artykuły spożywcze często zawierają zbyt dużo cukru, barwników, konserwantów i polepszaczy smaku, a zbyt mało substancji odżywczych. Jest to podstawowy czynnik przysparzający różnych niedoborów.
Przyczyny niedoboru laktobakterii są ściśle związane z tym, co jemy:
1) zbyt dużo rafinowanego cukru i białej mąki,
2) za mało błonnika,
3) przyjmowanie antybiotyków i sterydów niszczących naturalną mikroflorę jelit,
4) używki: kawa, alkohol i papierosy,
5) chlorowana woda,
6) toksyny dostarczane z niezdrowymi produktami,
7) regularne przyjmowanie leków.
Niekorzystny wpływ na ilość mikroorganizmów mają także: ciągły stres, pośpiech i wywołane nimi zmęczenie.
Warto zwiększyć liczbę bakterii kwasu mlekowego w diecie kobiet w ciąży i połogu, menopauzy oraz w trakcie miesiączki. Szczególnymi wskazaniami są też: antybiotykoterapia, antykoncepcja hormonalna, okres tuż po wyleczeniu infekcji narządów intymnych, częste korzystanie z pływalni oraz okres przed operacjami ginekologicznymi i po nich.
Bakterie kwasu mlekowego powinny stanowić aż 85% całej mikroflory jelit. Bardzo wyraźnie świadczy to o ich ponadprzeciętnej roli dla zdrowia.
Bibliografia
W tej samej kategorii
Posty powiązane tagami