On:
list W: Cukrzyca person Dodane przez:

Czarna jagoda – smaczny i leczniczy lokalny owoc

Czarne jagody stosuje się do leczenia różnych schorzeń, takich jak, problemy z krążeniem czy też zaburzenia widzenia.

Borówka czarna (czernica), czyli czarna jagoda (łac. Vaccinium myrtillus), to gatunek z rodziny wrzosowatych – krzewinka występująca w Europie Północnej i Środkowej, Azji Północnej i Ameryce Północnej. Rośnie w lasach na terenie całej Polski. Owoce czarnej jagody dostępne są w naszym kraju od połowy czerwca do końca lipca i cieszą się dużą popularnością. Są fioletowoniebieskie, mają woskowy nalot, ciemnoczerwony miąższ i ciemnofioletowy sok. Stanowią składnik wielu smacznych potraw (pierogów, ciast), przetworów (soków, dżemów), napojów (koktajli) oraz domowych deserów, jogurtów czy lodów. Świetnym pomysłem jest mrożenie owoców i używanie w okresie jesienno-zimowym. Oprócz walorów smakowych borówka czernica jest ceniona również jako środek leczniczy.

W medycynie ludowej i lecznictwie współczesnym

Już w XVI wieku stosowano zarówno owoce, jak i liście czarnej jagody do leczenia różnych schorzeń: biegunki, stanów zapalnych jamy ustnej i gardła, problemów z krążeniem czy zaburzeń widzenia. Obecnie w farmacji używa się suszonych owoców, rzadziej liści, produkuje się preparaty z wyciągiem z owoców borówki czernicy.

Antocyjany i garbniki

Główne substancje aktywne biologicznie zawarte w owocach i liściach:

1) antocyjany, wśród których przeważają pochodne: delfinidyny, cyjanidyny, malwidyny, peonidyny i petunidyny;
2) garbniki (5–12%) – są to przede wszystkim skondensowane garbniki katechinowe, pochodne katechiny i epikatechiny;
3) fenolokwasy – w owocach: chlorogenowy, ferulowy, syringowy i kawowy, a w liściach: chinowy, salicylowy i p-kumarowy;
4) pochodne kwercetyny i kemferolu z grupy flawonoidów roślinnych;
5) procyjanidyny;
6) irydoidy: aspemlozyd i monotropeinę;
7) kwas ursolowy i inne związki triterpenowe;
8) kwasy organiczne;
9) witaminy z grupy B oraz A, C, PP;
10) mikroelementy: wapń, magnez, fosfor, miedź, mangan i potas;
11) cukry;
12) pektyny.

Składniki te odpowiedzialne są za właściwości prozdrowotne jagód:

1) antocyjany wykazują silne działanie przeciwutleniające – neutralizują wolne rodniki tlenowe, których nadmiar przyczynia się do rozwoju wielu schorzeń cywilizacyjnych, będących następstwem stresu oksydacyjnego: cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, choroby wieńcowej, otyłości, udaru mózgu, zawału serca, miażdżycy, astmy oskrzelowej, alergii, kamicy nerkowej, próchnicy, wrzodów żołądka i dwunastnicy, osteoporozy, nowotworów, problemów natury psychicznej, takich nerwica, depresja, nadpobudliwość, przewlekły stres i ciągły niepokój, oraz chorób neurodegeneracyjnych – choroby Alzheimera, choroby Parkinsona czy stwardnienia zanikowego bocznego;
2) glukokininy zapobiegają wielu chorobom i schorzeniom sercowo-naczyniowym, m.in. miażdżycy i nadciśnieniu, ponieważ ograniczają sztywnienie tętnic i obniżają poziom złego cholesterolu (LDL) we krwi, dlatego zaleca się jedzenie jagód kobietom w okresie menopauzy;
3) garbniki, antocyjany i pektyny pomagają w nieżycie żołądka i jelit, biegunce i zaparciach, ponieważ garbniki hamują przepuszczalność błon śluzowych jelit i niszczą drobnoustroje chorobotwórcze, a antocyjany wiążą toksyny bakteryjne i szkodliwe produkty przemiany materii, ograniczając ich wchłanianie w przewodzie pokarmowym, duża zawartość pektyn z kolei ułatwia przesuwanie się mas kałowych, ograniczając ich zaleganie w jelitach;
4) witamina C występująca w jagodach w dużej ilości jest pomocna przy szkorbucie oraz zapaleniu gardła i jamy ustnej;
5) inozyd – flawonoid wykazuje działanie lecznicze w stanach zapalnych dróg moczowych i w kamicy nerkowej, działa przeciwcukrzycowo dzięki temu, że obniża poziom cukru we krwi, pomaga przy artretyzmie, hemoroidach i w stanach zapalnych skóry. Inozyd występuje w liściach czarnej jagody;
6) antocyjany są pomocne przy zaburzeniach widzenia takich, jak: niedowidzenie zmierzchowe, zaćma, degeneracja plamki żółtej, retinopatia cukrzycowa, wzmacniając naczynia krwionośne, poprawiają one mikrokrążenie oczne, zmniejszają przepuszczalność naczyń krwionośnych i obniżają ciśnienie śródgałkowe. Z tego powodu wyciąg z czarnej jagody jest składnikiem wielu leków stosowanych przy schorzeniach oczu. Włączenie jagód do diety może wspomóc leczenie chorób oczu lub działać profilaktycznie;
7) taniny (procyjanidyny), a wśród nich głównie resweratrol (silny przeciwutleniacz) zapobiegają rozwojowi nowotworów – blokują namnażanie komórek nowotworu i działają przeciwzapalnie, co jest istotnym czynnikiem hamującym rozwój raka (przede wszystkim jelita grubego), ponieważ pogłębiający się stan zapalny bardzo często zapoczątkowuje pojawienie się patologicznych komórek nowotworowych;
8) związki fenolowe mają cechy bakteriobójcze, dezynfekujące i przeciwzapalne, są toksyczna m.in. dla bakterii Helicobacter pylori, głównej przyczyny wrzodów żołądka i dwunastnicy;
9) polifenole roślinne i fenolokwasy mają silne działanie immunostymulujące, pobudzają układ odpornościowy do produkcji przeciwciał; związki te zawarte są w wyciągu z jagód.

Udowodniono, że wystarczy filiżanka jagód dziennie, aby znacząco obniżyć ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, nowotworów, objawów żołądkowo-jelitowych i kłopotów z widzeniem. Czarne jagody zaliczane są do tzw. żywności funkcjonalnej, która nie tylko odżywia, ale też jest naturalnym lekiem.


Bibliografia

Drozd J., Anuszewska E., Czarna jagoda – perspektywy nowych zastosowań w profilaktyce i wspomaganiu leczenia chorób cywilizacyjnych, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie 2013, nr 2, s. 226–235

Habuz M., Na jagody, Biotechnologia.pl 12.05.2015,

online: http://biotechnologia.pl/informacje/na-jagody,15263 [dostęp 13.04.2018]


Niedziela Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota January February March April May June July August September October November December

New Account Register

Already have an account?
Log in instead Lub Reset password