Opuncja figowa – kolczaste lekarstwo
Wyjątkowe substancje zawarte w opuncji zmniejszają stres oksydacyjny oraz korzystnie działają w profilaktyce chorób cywilizacyjnych.
Kilka słów o opuncji
Opuncja figowa (Opuntia ficus-indica) jest rośliną z rodziny kaktusowatych (Cactaceae). W stanie naturalnym występuje w Meksyku, ale jest powszechnie uprawiana także w krajach śródziemnomorskich. W kuchni południowoamerykańskiej jej liście i owoce są popularnym dodatkiem do potraw, sałatek i deserów. Jest również rośliną cenioną w lecznictwie i kosmetyce.
Prozdrowotna moc kaktusów
Opuncja to sukulent w formie drzewa lub krzewu o spłaszczonych podłużnych pędach. Ochronę przed zwierzętami i utratą wody zapewniają jej jedno-, dwucentymetrowe kolce i woskowata skórka. Jej owocem jest owalna lub podłużna jagoda zawierająca liczne nasiona. Może mieć barwę zieloną, żółtą, pomarańczową, czerwoną lub purpurową. W fitoterapii oprócz owoców stosuje się liście, kwiaty i nasiona. W dermatologii i kosmetyce szczególnie użyteczny jest olejek z nasion.
Jest źródłem witamin: C, B1, B2, E, β-karotenu i minerałów: wapnia, potasu, magnezu, żelaza, sodu, fosforu. Charakteryzuje się dużą zawartością błonnika rozpuszczalnego, zwłaszcza pektyn i β-glukanów. Jest ponadto bogata w bioaktywne substancje fitochemiczne, zawiera: flawonoidy (kwercetynę, kemferol, izoramnetynę), hydroksykwasy, barwniki betalainowe (indykaksantynę, betaninę).
Właściwości lecznicze
Związki zawarte w opuncji figowej mają właściwości przeciwutleniające. Regularne jedzenie owoców obniża markery stresu oksydacyjnego i zmniejsza utlenianie lipidów wywołane działaniem wolnych rodników. Jej ekstrakty działają przeciwnowotworowo – hamują rozwój raka szyjki macicy, jajnika i pęcherza moczowego. Zawarte w niej pektyny i β-glukan obniżają poziom cholesterolu LDL i glukozy we krwi, ograniczają wchłanianie tłuszczu, wzmagają uczucie sytości.
Pod wpływem działania niekorzystnych czynników środowiskowych w owocach wytwarzana jest Opuntia G. Substancja ta u ludzi wspomaga ochronę skóry przed promieniami UV, stymuluje regenerację naskórka i ogranicza rozwój zmarszczek.
Opuncja wykazuje także właściwości: neuroprotekcyjne, przeciwwrzodowe, przeciwdepresyjne, przeciwdrobnoustrojowe, hepatoprotekcyjne, przeciwzapalne i nawilżające.
W walce z nadwagą i cukrzycą
Opuncja figowa znalazła zastosowanie w profilaktyce i terapii chorób cywilizacyjnych – nowotworów, cukrzycy oraz miażdżycy – a także w kuracjach odchudzających. Preparaty z tej rośliny mogą być również użyteczne do leczenia chorób układu pokarmowego. Okłady z opuncji wspomagają gojenie się ran, oparzeń i ograniczają bóle reumatyczne. Olejku z pestek opuncji używa się jako serum lub składnika kosmetyków polecanych do pielęgnacji skóry suchej, dojrzałej i wrażliwej.
Środki ostrożności
Preparatów z opuncji nie powinny przyjmować kobiety ciężarne i karmiące. Ze względu na możliwe interakcje należy zachować szczególną ostrożność w przypadku stosowania opuncji razem z lekami obniżającymi poziom glukozy we krwi.
Bibliografia
Barańska A., Opuncja figowa – naturalna toksyna botulinowa, Biotechnologia.pl 10.05.2019, online: https://biotechnologia.pl/kosmetologia/opuncja-figowa-naturalna-toksyna-botulinowa,18775 [dostęp: 5.07.2019].
Livrea M., Tesoriere L., Health Benefits and Bioactive Components of the Fruits from Opuntia ficus-indica (L.) Mill., Journal of the Professional Association for Cactus Development 2006, nr 8, s. 73–90.
Cieślik E., Cieślik I., Bartyzel K., Wartość odżywcza i właściwości prozdrowotne opuncji figowej (Opuntia ficus-indica Mill.), Postępy Fitoterapii 2016, nr 3, s. 213–217.
Brickell Ch., Zasieczna B. (red.), Wielka Encyklopedia roślin, Zasieczna B. (red. wyd. pol.), Warszawa 1996, s. 552.
W tej samej kategorii