Tulsi – siła adaptogenu
Przewlekły stres zaburza homeostazę organizmu i przyczynia się do rozwoju wielu chorób. W walce z nim pomóc mogą adaptogeny, które ułatwiają przystosowanie się organizmu do niekorzystnych warunków środowiskowych i normalizują pracę organizmu. Jednym z surowców o silnych właściwościach adaptogennych jest święta bazylia (tulsi).
Święte zioło
Tulsi (Ocimum tenuiflorum) jest rośliną należącą do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). W stanie naturalnym występuje w Azji, w strefie klimatu tropikalnego. Tulsi uważana jest przez Hindusów za świętą roślinę. W rytuałach religijnych jej liście ofiarowane są Krysznie. Należy też do najważniejszych roślin stosowanych w medycynie ajurwedyjskiej. Do celów leczniczych wykorzystuje się przede wszystkim ekstrakt z liści.
Substancje czynne
Za biologiczną aktywność tulsi odpowiadają: olejek eteryczny (zawierający m.in. eugenol), kwas ursolowy, kwas rozmarynowy, alkaloidy, saponiny, flawonoidy (w tym apigenina i luteolina), glukozydy i garbniki. Nasiona świętej bazylii są źródłem kwasu linolowego i linolenowego.
Tulsi jako adaptogen
Tulsi wykazuje szerokie spektrum działania. Ze względu na zdolność do przywracania homeostazy organizmu i zwiększania odporności na stres zaliczana jest do surowców adaptogennych.
Święta bazylia chroni narządy przed stresem chemicznym (spowodowanym zanieczyszczeniami przemysłowymi i metalami ciężkimi) oraz fizycznym (wywołanym długotrwałym wysiłkiem fizycznym, narażeniem na zimno i hałas). Zwiększając poziom przeciwutleniaczy (glutation) i aktywność enzymów przeciwutleniających (dysmutaza ponadtlenkowa i katalaza) zapobiega oksydacyjnym uszkodzeniom komórek. Tulsi ogranicza rozwój nowotworów – zmniejsza uszkodzenia DNA i indukuje apoptozę komórek nowotworowych. Wspomaga detoksykację – zwiększa aktywność enzymów cytochromu P450. Chroni komórki wątroby, trzustki i nerek przed uszkodzeniami. Wspomaga obronę przed infekcjami – stymuluje odporność komórkową i humoralną. Działa przeciwzapalnie i przeciwdrobnoustrojowo. Hamuje syntezę prostaglandyn, wspomaga gojenie się ran, działa przeciwwrzodowo, przeciwgorączkowo, przeciwbólowo, rozkurczowo.
Święta bazylia przeciwdziała stresowi metabolicznemu – normalizuje poziomu glukozy i lipidów we krwi, reguluje ciśnienie. Zwiększa syntezy kwasów żółciowych w wątrobie i stymuluje wydzielania insuliny.
Tulsi w walce ze stresem
Tulsi ma właściwości relaksujące i wyciszające. Redukuje stres psychiczny – poprawia pamięć i funkcje poznawcze, chroni przed deficytami pamięci związanymi z wiekiem, działa przeciwlękowo, uspokajająco i przeciwdepresyjnie. Zwiększa odporność na czynniki stresogenne, hamuje reakcje fizjologiczne związane ze stresem (wzrost poziomu kortykosteronu, leukopenię) oraz niweluje negatywne skutki stresu (np. problemy ze snem, kłopoty z zapamiętywaniem, wyczerpanie). Wpływa na aktywność neuronów dopaminergicznych.
Środki ostrożności
Świętej bazylii nie powinny przyjmować kobiety ciężarne, karmiące oraz planujące ciążę. Zioło może wchodzić w interakcje z barbituranami i paracetamolem. Nie należy stosować go w przypadku zaburzeń płodności, niewydolności wątroby, niedoczynności tarczycy.
