Właściwości rzodkiewki
Kiełki oraz korzeń rzodkiewki zawierają wiele cennych substancji, które mogą korzystnie wpływać na organizm.
Czym jest rzodkiewka
Rzodkiewka, czyli rzodkiew zwyczajna (łac. Raphanus sativus), jest rośliną uprawną należącą do rodziny kapustowatych, jak i kapusta, kalafior, brokuły czy brukselka. Uprawia się różne odmiany, aby uzyskać olej jadalny, korzeń lub kiełki.
Skład kiełków
Kiełki rzodkiewki zawierają dużo polifenoli, β-karotenu i innych karotenoidów, a także witaminy C. Dzięki tym składnikom mają znaczną zdolność neutralizowania wolnych rodników, a przez to zmniejszają ryzyko powstania chorób nowotworowych oraz stanów zapalnych i spowalniają proces starzenia. Niestety kiełki bardzo szybko tracą właściwości, szczególnie jeśli nie są przechowywane w chłodniach.
Korzeń
Również korzeń rzodkiewki, o białym miąższu i czerwonej, różowej lub fioletowej skórce, zawiera wiele witaminy C. Poza tym występuje w nim dużo fenoli – ich poziom zawartości może zależeć od odmiany. Rzodkiewka zawiera też glikozydy, kwasy organiczne oraz olejki eteryczne, m.in. olejek gorczycowy.
Właściwości korzenia:
• przeciwutleniające – neutralizuje wolne rodniki;
• żółciopędne i żółciotwórcze – zwiększa produkcję żółci, co sprawia, że działa hepatoprotekcyjnie, czyli chroni wątrobę i poprawia trawienie, szczególnie tłuszczów;
• bakteriobójcze – jest przydatny w infekcjach bakteryjnych układu pokarmowego, dróg oddechowych oraz moczowych;
• kardioprotekcyjne – wpływa obniżająco na ciśnienie krwi oraz na ściany naczyń krwionośnych, a przez to chroni serce przed przeciążeniami dzięki zawartości nieorganicznych związków azotowych;
• wspierające pracę mięśni – za sprawą dużej zawartości potasu może wpływać korzystnie na siłę mięśni i zapobiegać bolesnym skurczom;
• moczopędne – wzmaga produkcję moczu, a jednocześnie zapewnia oczyszczenie dróg moczowych z bakterii, może więc być pomocny przy zapaleniach dróg moczowych;
• przeciwnowotorowe.
Ekologicznie zdrowsze
Podczas kupowania należy zwrócić uwagę, czy pochodzą z upraw ekologicznych, ponieważ w ich korzeniach kumulują się związki azotowe oraz metale ciężkie, w tym kadm. Związki te mogą mieć zły wpływ na m.in. wątrobę czy układ nerwowy.
Bibliografia
Czarnecka-Gałązka I., Krala L., Zmiany jakości kiełków rzodkiewki Raphanus sativus L. podczas chłodniczego przechowywania w modyfikowanej atmosferze i w powietrzu, Chłodnictwo 2009, t. 44, nr 8, s. 56–59, online
Drużyńska B. i in., Zawartość wybranych składników bioaktywnych i ich aktywność przeciwrodnikowa w kiełkach nasion, Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 2015, nr 583, s. 45–54, online
Higdon J. i in., Cruciferous vegetables and human cancer risk: epidemiologic evidence and mechanistic basis, Pharmacological Research 2007, vol. 55, p. 3, s. 224–236, online
Machna A. i in., Inorganic nitrate: a major player in the cardiovascular health benefits of vegetables?, Nutrition Reviews 2012, vol. 70, p. 6, s. 367–372, online
Manchali S. i in., Crucial facts about health benefits of popular cruciferous vegetables, Journal of Functional Foods 2012, vol. 4, p. 1, s. 94–106, online
Sgherri C. i in., Phenols and antioxidative status of Raphanus sativus grown in copper excess, Physiologia Plantarum 2003, vol. 118, p. 1, s. 21–28, online
Takaya Y. i in., Antioxidant constituents of radish sprout (Kaiware-daikon), Raphanus sativus L., Journal of Agriculture and Food Chemistry 2003, vol. 51, p. 27, s. 8061–8066, online