Królowa kwiatów
Róże to popularne krzewy ozdobne zaliczane do rodziny różowatych. Znane są nie tylko z walorów dekoracyjnych, ale również z właściwości leczniczych i pielęgnacyjnych. Jedną z najczęściej stosowanych w medycynie i kosmetyce odmian jest róża damasceńska (Rosa damascena).
Piękna i pachnąca
Róża damasceńska jest krzewem osiągającym wysokość ponad 2 m. Pochodzi z krzyżówki róży francuskiej z różą piżmową lub fenicką. Wyróżnia się intensywnym zapachem, ma pierzaste, nieparzyste liście i ciemnoróżowe kwiaty. Uprawiana jest głównie w Turcji, Bułgarii, Maroku i południowej Rosji. Z jej płatków, na drodze destylacji parą wodną, przygotowuje się olejek różany i wodę różaną – szeroko stosowane w kosmetyce, perfumerii i aromaterapii. Płatki róży mogą być składnikiem naparów i nalewek. W celach leczniczych wykorzystać można również suszone owoce tej rośliny.
Dobroczynne substancje
Róża damasceńska zawiera liczne substancje aktywne. Należą do nich m.in.: terpeny, glikozydy, flawonoidy, antocyjany, taniny, a także wielonienasycone kwasy tłuszczowe (m.in. kwas linolenowy). Ta odmiana jest bogata w witaminę C, β-karoten, witaminę E i minerały (m.in. wapń, żelazo, potas, mangan, sód, fosfor, cynk).
Niezwykłe właściwości
Róża damasceńska wykazuje działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Olejek i absolut z róży działają skutecznie przeciw bakteriom Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa, Bacillus subtilis, Staphylococcus aureus i grzybom Candida albicans. Głównymi składnikami olejku z róży, odpowiadającymi za jej charakterystyczny zapach, są: geraniol, cytronelol, nerol, nonadekan, damascenon. Za działanie bakteriobójcze odpowiadają cytronelol, geraniol i nerol.
Chloroformowy ekstrakt z R. damascena może wspomóc terapię demencji. Dzięki obecności wielonienasyconych kwasów tłuszczowych stymuluje wzrost neurytów i hamuje działania β-amyloidu. Glikozydy nadają tej roślinie właściwości uspokajające i relaksujące.
Wyciąg z róży damasceńskiej ma właściwości przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwkaszlowe, przeciwdrgawkowe, przeciwutleniające, przeciwcukrzycowe. Działa rozkurczowo, moczopędnie i żółciopędnie. Uszczelnia naczynia krwionośne i hamuje krwawienia. Wspomaga również detoksykację organizmu.
Olejek różany jest szczególnie ceniony ze względu na właściwości pielęgnacyjne. Opóźnia procesy starzenia się skóry i stymuluje odbudowę komórek. Poprawia mikrokrążenie, odżywia i regeneruje skórę. Wspomaga gojenie się ran, odkaża i nawilża. Działa tonizująco i ściągająco na włosowate naczynia krwionośne.
W medycynie i kosmetyce
Róża damasceńska znajduje zastosowanie w profilaktyce chorób cywilizacyjnych – cukrzycy, nowotworów, demencji. Może wspomóc terapię zaburzeń trawienia i chorób wątroby.
Ze względu na wysoką zwartość witaminy C wyciąg z jej owoców warto stosować w przypadku przeziębień, infekcji układu oddechowego, chorób przyzębia, krwawień z układu pokarmowego oraz w czasie rekonwalescencji, przewlekłego stresu i zmęczenia.
Olejek różany jest polecany do pielęgnacji skóry dojrzałej, wrażliwej i naczynkowej. Można używać go w terapii problemów dermatologicznych, np. trądziku, blizn, przebarwień, trudno gojących się ran, dermatoz, podrażnień, poparzeń. Sprawdzi się również w aromaterapii jako środek redukujący stres i poprawiający nastrój.
Przeciwwskazania
Nie zaleca się używania preparatów z róży damasceńskiej kobietom ciężarnym i karmiącym oraz dzieciom poniżej 12. roku życia. Ostrożność powinny zachować osoby cierpiące na choroby układu krążenia i nerek.
