Ważny mikroelement

Jod należy do szczególnie reaktywnych, choć nieznacznie rozpowszechnionych w przyrodzie niemetali. Pierwiastek ten jest niezbędny do poprawnego funkcjonowania organizmu człowieka, ale jego zbyt wysoka podaż bywa równie szkodliwa, co niedobory.

Jod został zakwalifikowany do grupy mikroelementów – pierwiastków występujących w organizmie ludzkim w śladowych ilościach, których dobowe spożycie nie przekracza 100 mikrogramów. Mimo że zalecana dzienna dawka jodu jest tak mikroskopijna, ma on olbrzymi wpływ na codzienne funkcjonowanie.

Rola jodu w organizmie człowieka

Kluczem do rozszyfrowania mechanizmu oddziaływania jodu na organizm jest tarczyca – najważniejszy narząd wewnątrzwydzielniczy, regulujący setki procesów nieustannie zachodzących w ciele człowieka. Pierwiastek ten wykorzystywany jest do syntezy hormonów tarczycy – tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T3). Dość wspomnieć, że wymienione związki mają wpływ zarówno na tempo metabolizmu, rozwój układu nerwowego, jak i ogólne samopoczucie. Niewłaściwy poziom jodu w organizmie może powodować nadczynność tarczycy lub niedoczynność tarczycy.

Jednak znaczenie jodu w codziennym funkcjonowaniu nie ogranicza się do regulacji działania tarczycy. Prowadzone analizy dowiodły obecności pierwiastka w gruczołach ślinowych oraz tkankach żołądka, co wskazuje na powiązanie z procesami trawiennymi. Co więcej, naukowcy przypisują jodowi istotną rolę w utrzymaniu prawidłowej masy ciała – potwierdzono, że eliminuje on z adipocytów toksyczne halogenki hamujące spalanie tłuszczu.

Warto zauważyć, że jod wpływa także na funkcjonowanie układu odpornościowego – przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe właściwości pierwiastka znane są od setek lat i z powodzeniem wykorzystuje się je w codziennym życiu do dezynfekcji i odkażania.

Złoty środek

Ważne jest utrzymywanie w organizmie odpowiedniego stężenia jodu, gdyż zarówno jego niedobory, jak i nadmiary są jednoznacznie szkodliwe.

Zbyt niska zawartość jodu w organizmie może być powodem:

• przyrostu tkanki tłuszczowej,
• ospałości i braku energii witalnej,
• zaburzeń rozwoju fizycznego i umysłowego,
• zaparć i zaburzeń trawiennych,
• wola – rozrostu tarczycy,
• podwyższonego ryzyka nowotworów żołądka,
• poronienia.

Przedawkowanie jodu jest rzadkie i często objawia się dopiero przy kilkudziesięciokrotnym przekroczeniu zalecanych stężeń. Niepokój powinny budzić objawy takie jak:

• istotne zmniejszenie masy ciała,
• podwyższone ciśnienie tętnicze,
• obrzmienie ślinianek,
• wymioty i biegunki,
• podenerwowanie, nadpobudliwość i wahania nastrojów,
• podwyższona temperatura ciała,
• wytrzeszcz oczu.

Aby pokryć zapotrzebowanie…

Zalecane dzienne spożycie jodu dla osoby dorosłej szacowane jest na 160 µg. Niedobory jodu są rzadkie z uwagi na programy jodowania soli kuchennej i wody pitnej. W przypadku niewystarczającej podaży pierwiastka warto sięgnąć po: tran i ryby morskie, glony, nabiał oraz owoce i warzywa uprawiane na nadmorskich terenach. Bogate w jod są np. popularne winogrona. W aptekach dostępne są suplementy zawierające znaczne ilości jodu – przed ich użyciem wysoce wskazana jest konsultacja z lekarzem.