Kolendra – aromatyczna i zdrowa

Kolendra wspomaga trawienie i oczyszczanie organizmu z metali ciężkich, olejek eteryczny pozyskiwany z nasion działa przeciwlękowo i antydepresyjnie.

Przyprawa o niezwykłych właściwościach

Kolendra siewna (Coriandrum sativum L.) jest popularną rośliną przyprawową, należącą do rodziny selerowatych (Apiaceae). Znajduje szerokie zastosowanie nie tylko w kulinariach, ale również w medycynie naturalnej. Kolendra łagodzi dolegliwości trawienne, uspokaja oraz oczyszcza organizm z toksyn i metali ciężkich.

Niezastąpiona w kuchni i domowej apteczce

Kolendra jest rośliną jednoroczną, pochodzącą z obszaru Morza Śródziemnego. Osiąga wysokość 40-70 cm. Kwitnie w okresie czerwca -lipca, wytwarzając białe lub białoróżowe kwiaty. Jej owocem jest żółtawobrunatna, okrągła rozłupka. Liście i owoce kolendry są popularnym dodatkiem do ciast, sałatek, sosów, zup i dań kuchni meksykańskiej, chińskiej, indyjskiej. Olejek kolendrowy jest środkiem aromatyzującym wykorzystywanym w przemyśle spożywczym i perfumerii, kosmetyce.

Do celów leczniczych wykorzystywany jest głównie owoc kolendry. Z dojrzałych owoców uzyskuje się olejek kolendrowy. Owoc kolendry zawiera olejek eteryczny (1-2%), białko, olej tłusty (bogaty w kwas petroselinowy), flawonoidy, fitosterole, kumaryny (umbeliferon, skopoletyna, izokumaryny), sole mineralne (cynk, magnez, żelazo, wapń, potas, fosfor), kwas kawowy i chlorogenowy, witaminy C, A i B₂.

Głównym składnikiem olejku eterycznego jest linalol (70%). Oprócz niego olejek kolendrowy zawiera też: geraniol, terpinen-4-ol, α-terpineol, γ-terpinen, limonen, α-pinen, kamfen, myrcen, ketony, estry i kumaryny.

Na problemy z żołądkiem

Olejek kolendrowy działa spazmolitycznie (rozkurczowo) na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i dróg żółciowych. Dzięki temu poprawia perystaltykę jelit, usprawnia przepływ żółci i soku trzustkowego, łagodzi dolegliwości trawienne i wzdęcia, reguluje rytm wypróżnień. Stymuluje wydzielanie soku żołądkowego, przez co poprawia trawienie i pobudza apetyt.

Na obniżenie cukru i cholesterolu

Kolendra wykazuje aktywność: przeciwutleniającą, hipotensyjną, hipoglikemiczną i hipolipemizującą. Jej przyjmowanie pomaga obniżyć poziom cholesterolu całkowitego i trójglicerydów we krwi oraz stężenia nadtlenków lipidowych w wątrobie i w sercu.

W walce z bakteriami

Olejek eteryczny z kolendry ma właściwości przeciwbakteryjne. Ogranicza rozwój patogennych bakterii, m.in. Staphylococcus aureus, Streptococcus haemolyticus, Bacillus subtilis, Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli i Proteus vulgari. Dzięki temu może wspomóc leczenie infekcji układu pokarmowego i oddechowego oraz przywrócić prawidłową mikroflorę jelitową.

Na ból i ukojenie nerwów

Znajdujący się w olejku eterycznym linalol działa przeciwlękowo i przeciwdepresyjnie. Olejek kolendrowy rozgrzewa i pobudza krążenie krwi, dlatego stosowany jest w aromaterapii, leczeniu nerwobólów, reumatyzmu, bólów mięśniowych, przeziębień.

Na piękną skórę

Olejek kolendrowy stosuje się także zewnętrznie. Ze względu na działanie przeciwbakteryjne, odkażające i keratolityczne wspomaga terapię infekcji skóry, trudno gojących się ran, oparzeń.

Na wątrobę i oczyszczenie organizmu

Kolendra ma właściwości chelatujące, dzięki czemu wspomaga usuwanie metali ciężkich (m.in. ołowiu, rtęci, kadmu) z organizmu. Działa ochronnie na wątrobę i redukuje uszkodzenia spowodowane metalami ciężkimi i toksynami. Jest użyteczna w profilaktyce i terapii chorób wątroby oraz kuracjach detoksykujących.

Według badań Téllez-López i wsp. (2017) przyjmowanie ekstraktu z kolendry obniża poziom ołowiu w surowicy krwi u szczurów i zmniejsza uszkodzenia wątroby wywołane zatruciem ołowiem.

Kolendra, ze względu na aktywność przeciwutleniającą chroni wątrobę przed działaniem toksyn. Według Moustafa i wsp. (2012) jej przyjmowanie przez szczury narażone na hepatotoksynę zmniejsza aktywności ALT, AST i ALP.

Środki ostrożności

Kolendra zawiera antywitaminowy czynnik witaminy B₁, dlatego jej długotrwałe zażywanie może powodować niedobory tiaminy. Kolendry nie powinny stosować kobiety ciężarne, karmiące piersią i dzieci poniżej 12 roku życia.

Bibliografia

Skarżyński A., Zioła czynią cuda, Warszawa 1994, s. 105-107.

Głowniak K., Widelski J., Kolendra – przyprawa i lek, Panacea 2013, nr 1 (42), s. 16-17.

Majewska M., Kolendra - właściwości i zastosowanie. Przepisy na dania z kolendrą, Poradnikzdrowie.pl, 11.05.2015, online: https://www.poradnikzdrowie.pl/diety-i-zywienie/co-jesz/kolendra-wlasciwosci-i-zastosowanie-przepisy-na-dania-z-koelndra-aa-7NiA-DjFG-n7Ts.html [dostęp: 15.07.2020].

Kozłowska M., Ziarno M., Kolendra – skład i zastosowanie, Postępy Fitoterapii 2012, nr 2, s. 108-112.

Moustafa AHA., Ali EMM., Moselhey SS. i in., Effect of coriander on thioacetamide-induced hepatotoxicity in rats, Toxicology and Industrial Health 2014, nr 30 (7), s. 621-629.

Téllez-López MA., Mora-Tovar G., Ceniceros-Méndez IM. i in., Evaluation of the chelating effect of methanolic extract of coriandrum sativum and its fractions on wistar rats poisoned with lead acetate, African Journal of Traditional, Complementary and Alternative Medicines 2017, nr 14 (2), s. 92–102.