Salmonella i niebezpieczne zatrucia pokarmowe

Czy można uchronić się przed wyczerpującym zakażeniem?

Czym właściwie jest salmonella?

Salmonella sp. to rodzaj gram-ujemnych bakterii należących do pałeczek. Bakterie te występują w jelitach różnych zwierząt, w tym kur, świń i innych zwierząt hodowlanych. W zależności od konkretnego gatunku bakterie te mogą powodować u człowieka dur brzuszny (Salmonella typhi oraz Salmonella paratyphi) lub salmonellozę (Salmonella enterica oraz Salmonella typhimurium).

Mimo że bakterie salmonelli są znane od bardzo dawna, nadal stanowią przyczynę ok. 90 milionów zachorowań rocznie, które prowadzą do 155 tysięcy zgonów.

Objawy salmonellozy

Przebieg salmonellozy charakteryzuje się zwykle ostrą biegunką, pojawiającą się 8–36 godzin po zakażeniu i trwającą około 8–12 godzin. Choroba może też dawać objawy w postaci bólu brzucha, wymiotów, gorączki oraz bólu głowy. Jeśli biegunka utrzymuje się długo, może dojść do odwodnienia organizmu, jednak najczęściej objawy ustępują po 1–2 dniach. Osoba zarażona po wyzdrowieniu może być jednak nosicielem salmonelli nawet przez kilkanaście kolejnych miesięcy.

Zdarza się także, że w czasie ostrej biegunki bakterie przedostają się z układu pokarmowego do krwiobiegu i wywołują sepsę. Ogólne zakażenie salmonellą może prowadzić do odwodnienia, przyspieszenia rytmu serca i zaburzeń świadomości. Tak poważne stany zdecydowanie wymagają leczenia szpitalnego.

Salmonella z krwiobiegu może się także przedostać do poszczególnych narządów i powodować w nich stany zapalne.

Jak nie zarazić się salmonellą?

Salmonelloza jest typową chorobą brudnych rąk, człowiek zaraża się przez kontakt z pożywieniem lub wodą skażonymi bakteriami, które z kolei pochodzą z odchodów zakażonych zwierząt i ludzi. Wydaje się, że w takim razie zasięg choroby powinien być ograniczony do krajów rozwijających się, jednak pojawia się ona także w krajach rozwiniętych.

Salmonella może znajdować się na warzywach, w uprawie których stosowano nawozy naturalne, na jajach kur oraz na mięsie drobiowym. Dlatego tak ważne jest dokładne mycie tych produktów lub poddawanie ich obróbce termicznej przed spożyciem. Z tego samego powodu nie zaleca się jedzenia surowych jaj, ponieważ znajdujące się na skorupce bakterie w czasie rozbijania jaj mogą się łatwo przedostać do białka. Istotne jest także mycie rąk.

Salmonellą można się także zarazić od domowych zwierząt – przede wszystkim gadów i ptaków.

Naturalne metody na pomoc

W profilaktyce zakażenia salmonellą – a także wspomagająco w przypadku, gdy już do niego doszło – przydatne mogą być wybrane olejki eteryczne. W badaniach dowiedziono, że odpowiednio silne właściwości przeciwbakteryjne ma np. olejek z oregano – zawarty w nim karwakrol skutecznie zabija również salmonellę. Inne pomocne substancje to: nerolidol, który występuje w olejku z kwiatów gorzkiej pomarańczy, limonen oraz geraniol zawarte w cytrynach oraz eugenol – w cynamonie.

Bibliografia