Czy wazektomia jest odwracalna?

Zabieg wazektomii polega na zablokowaniu drożności nasieniowodów poprzez ich podwiązanie, skuteczność tej metody antykoncepcji wynosi 99%.

Wazektomia

Jest to jedna z metod antykoncepcji męskiej, mikrochirurgiczny zabieg polegający na przerwaniu ciągłości nasieniowodu lub jego podwiązaniu. Skutkiem wazektomii jest zablokowanie drożności nasieniowodu dzięki czemu plemniki nie przechodzą przez niego do ejakulatu. Sama spermatogeneza (czyli powstawanie plemników, które zachodzi w jądrach) nadal zachodzi dzięki czemu potencjalnie można odwrócić zabieg dzięki rewazektomii. Bez interwencji chirurgicznej wazektomia jest trwałą metodą antykoncepcji. Należy jednak powiedzieć, że zabieg jest nieskuteczny 1 na 1000 razy dlatego obowiązkowym elementem procedury jest zbadanie nasienia w celu potwierdzenia braku plemników – do tego momentu należy używać innych dodatkowych zabezpieczeń podczas stosunku płciowego. Sama procedura może być wykonywana w ambulatorium ze znieczuleniem miejscowym.

Powikłania

Najczęstszym powikłaniem występującym u pacjentów w ciągu kilu miesięcy po operacji jest vasitis nodosa i zdarza się w 50% przypadków. Są to niebolesne guzkowate zgrubienia o niezłośliwym charakterze na końcach podwiązanych nasieniowodów. Inne powikłania występują znacznie rzadziej i zaliczamy do nich: stany zapalne występujące u ok 3% pacjentów, krwiak w miejscy operacji (2%), zastoinowe zapalenie najądrza (>1%) czy zespół bólu jąder lub/i moszny (>1%).  Rzadkim powikłaniem wazektomii jest rekanalizacja nasieniowodów, która odpowiada za nieskuteczność zabiegu, jednak jest ona bardzo rzadka (mniej niż 1 % pacjentów po zabiegu).

Rewazektomia

Pomimo ogólnego przekonania o trwałości wazektomii zabieg ten można odwrócić. Rewazektomia jest przeprowadzana w znieczuleniu podpajęczynówkowym lub ogólnym. Po nacięciu skóry w okolicy moszny podwiązane nasieniowody zostają wypreparowane. Następnie nacinany zostaje proksymalny koniec nasieniowodu i obserwuje się za pomocą mikroskopu wprowadzonego na pole operacyjne czy wypływa z niego sperma lub jasny płyn. Jeżeli tak się dzieje można spodziewać się wysokiej skuteczności przywrócenia drożności. Potem nacinany jest dystalny koniec nasieniowodu a w kolejnym etapie zespolenie obu końców. Skuteczność rewazektomii zależna jest od głównie od upływu czasu od wazektomii – im jest on krótszy tym większa skuteczność przywrócenia drożności nasieniowodu. Trzeba jednak wspomnieć o wysokim koszcie takiej operacji który znacznie przewyższa koszt pierwotnego zabiegu wazektomii.

Podsumowanie

Wazektomia to mikrochirurgiczny zabieg mający na celu zablokowanie drożności nasieniowodów tak, aby do ejakulatu nie trafiały plemniki. Wazektomia jest bezpieczną ( ma niskie ryzyko powikłań) i skuteczną w 99% metodą antykoncepcji męskiej. Istnieje też możliwość przywrócenia drożności nasieniowodów jednak rewazektomia nie zawsze jest skuteczna, a jej efekty pogarszają się wraz z długością wcześniejszego podwiązania nasieniowodów.

Bibliografia

Kupis Ł., Wazektomia jako metoda antykoncepcji dla mężczyzn i jej odwrócenie, „Przegląd urologiczny” 2015 nr 3 s 91

Rich B., Male contaception and no-scalpel vasectomy, „BC Medical Journal” 2001 nr 10 s.560-566