Katar sienny

Katar sienny jest zapaleniem śluzówki nosa wywołanym przez alergeny wziewne, który nie ustąpi dopóki organizm ma styczność z czynnikami alergicznymi.

Czym jest katar sienny?

Katar sienny, znany pod nazwą „pyłkowica” lub bardziej medycznym terminem „alergiczny nieżyt nosa”, to zapalenie śluzówki nosa i zatok spowodowane alergenami wziewnymi. Mogą to być alergeny: grzybów, roztoczy czy sierści zwierząt, w Polsce najczęściej alergenami są: pyłki roślin i drzew, dlatego katar sienny występuje sezonowo.

Objawy

Typowymi objawami są: wyciek wodnistej wydzieliny z nosa, kichanie, świąd nosa i jego zaczerwienienie; rzadziej zatkanie nosa gęstą i śluzową wydzieliną. Często występuje łzawienie i zaczerwienienie oczu, świąd powiek, upośledzenie węchu. Te objawy mogą też wpływać na jakość snu oraz koncentrację. Objawy dopóty występują, dopóki jest kontakt z alergenem, dlatego mogą występować sezonowo, np. w alergii na pyłki roślin czy grzybów, lub całorocznie, np. w alergii na roztocza kurzu domowego.

Rozpoznanie

Lekarz może zlecić skórne testy alergiczne w celu potwierdzenia alergii i ustalenia alergenu szkodzącego pacjentowi. Lekarz może również ocenić stan błony śluzowej nosa i sprawdzić, czy są na niej polipy, stosując rynoskopię przednią (oglądanie jamy nosowej wziernikiem z użyciem lampy czołowej). Może też zlecić dodatkowe badania, jak: cytologiczny wymaz z nosa, tomografia komputerowa nosa i zatok przynosowych, aby stwierdzić, czy współistnieje zapalenie zatok przynosowych.

Leczenie

Głównym wskazaniem w leczeniu kataru siennego jest niedopuszczenie do ekspozycji na alergen wywołujący objawy. Pacjentowi ulgę może również przynieść płukanie jamy nosowej solą fizjologiczną lub przeznaczonymi do tego preparatami, dostępnymi w aptekach bez recepty. Podstawowym wyborem w leczeniu farmakologicznym są glikokortykosteroidy wziewne. Należy je jednak używać zgodnie z zaleceniami lekarza, ponieważ nadużywane mogą mieć poważne działania niepożądane. Aby złagodzić dokuczliwe objawy, można stosować leki przeciwhistaminowe, przeciwleukotrienowe lub kromony, zależnie od zaleceń specjalisty. W celu doraźnego zmniejszenia niedrożności nosa można stosować leki obkurczające śluzówkę nosa. Dostępne są bez recepty. ale nie należy ich stosować dłużej niż 5 dni, ponieważ mogą wywołać polekowy nieżyt nosa.

Podsumowanie

Katar sienny, inaczej alergiczny nieżyt nosa, to zapalenie śluzówki nosa wywołane przez alergeny wziewne. Do typowych objawów zalicza się: wyciek wodnistej wydzieliny z nosa, świąd i zaczerwienienie nosa oraz kichanie. Aby złagodzić objawy należy unikać alergenu wywołującego katar sienny i wspomagać się leczeniem farmakologicznym – glikokortykoidami wziewnymi w połączeniu z innymi preparatami zaleconymi przez lekarza.

Bibliografia

A. Szczeklik, P. Gajewski, Interna Szczeklika. Mały podręcznik 2017/18, wyd. 9, Medycyna Praktyczna, Kraków 2017, s. 2167–2172