Zastrzał i zanokcica — przyczyny, objawy, leczenie

Ból, zaczerwienienie, obrzęk — te objawy mogą wskazywać na zastrzał lub zanokcicę, dwie podobne, ale różniące się dolegliwości, które mogą utrudnić codzienne funkcjonowanie. Warto poznać ich przyczyny, objawy oraz skuteczne metody leczenia, aby szybko zareagować na pierwsze sygnały problemu.

Zastrzał palca i paznokcia a zanokcica — różnice

Zastrzał i zanokcica to terminy, które często są używane zamiennie, choć dotyczą różnych schorzeń. Zastrzał palca, zwany też zastrzałem paznokcia, obejmuje infekcję, która rozwija się głęboko wzdłuż osi palca, często na dłoniowej powierzchni palca. Zanokcica natomiast dotyczy wyłącznie wału paznokciowego, czyli skóry otaczającej paznokieć.

W przypadku zastrzału infekcja może objąć kości, stawy lub ścięgna, co czyni ją znacznie groźniejszą. Z kolei zanokcica, choć mniej inwazyjna, może również prowadzić do powikłań, jeśli nie jest odpowiednio leczona. W obu przypadkach ważna jest szybka diagnoza i leczenie, aby uniknąć poważniejszych problemów zdrowotnych.

Warto jednak zauważyć że zastrzał palca i zastrzał paznokcia to potoczne nazewnictwo zastrzału.

Czym jest zastrzał?

Zastrzał to ropne zapalenie tkanki znajdującej się w okolicach palców dłoni lub stóp. Występuje, gdy drobnoustroje, najczęściej bakterie, wnikają w głąb skóry, powodując stan zapalny i gromadzenie się ropy.

Zastrzał powstaje zazwyczaj na skutek drobnych urazów, takich jak skaleczenia, zadrapania czy ukłucia, przez które bakterie dostają się do tkanek i dochodzi do zakażenia. Najczęściej zaczyna się od palca, dlatego często nazywamy go "zastrzał palca". Infekcja rozwija się w skórze, tkance podskórnej, a nawet w głębszych strukturach, takich jak kości, stawy czy ścięgna. To, jak głęboko sięga stan zapalny, decyduje o rodzaju zastrzału i jego objawach.

Zastrzał kostny i stawowy

Zastrzał kostny i zastrzał stawowy to najcięższa postać infekcji, w której stan zapalny obejmuje kości lub stawy palców. Objawia się silnym bólem, obrzękiem oraz ograniczoną ruchomością palca. Nieleczony może prowadzić do trwałych deformacji i ograniczenia sprawności.

Zastrzał skórny

Zastrzał skórny dotyczy powierzchniowych warstw skóry (naskórka) i charakteryzuje się zaczerwienieniem, obrzękiem oraz pojawieniem się ropnia. Jest to najłagodniejsza forma zastrzału, która może być stosunkowo łatwo wyleczona, jeśli zostanie szybko zdiagnozowana i poddana leczeniu.

Zastrzał podskórny

Zastrzał podskórny rozwija się w głębszych warstwach skóry, a stan zapalny obejmuje tkankę podskórną. Objawy obejmują ból, obrzęk, zaczerwienienie oraz często gorączkę. Infekcja może się rozszerzać, co wymaga szybkiej interwencji medycznej.

Zastrzał ścięgnisty

Zastrzał ścięgnisty to infekcja obejmująca pochewki ścięgien, która charakteryzuje się silnym bólem i ograniczeniem ruchu palca. Jest to poważna postać zastrzału, która wymaga natychmiastowego leczenia, aby zapobiec trwałym uszkodzeniom.

Czy zastrzał może być groźny?

Zastrzał może być groźny, zwłaszcza gdy infekcja sięga głębokich tkanek, takich jak kości, stawy czy ścięgna. Nieleczony zastrzał jest groźny i może prowadzić do powikłań, w tym sepsy, trwałego uszkodzenia palca, a w skrajnych przypadkach nawet do amputacji.

Zastrzał — objawy

Zastrzał objawia się głównie bólem i obrzękiem palca, który z czasem staje się coraz bardziej nasilony. W miarę postępu infekcji może dojść do ograniczenia ruchomości oraz pojawienia się ropnia.

Najczęstsze objawy zastrzału:

• pulsujący ból palca — nasilający się przy dotyku i ruchu.
• obrzęk — palec staje się opuchnięty i napięty.
• zaczerwienienie — skóra wokół miejsca infekcji jest czerwona i cieplejsza.
• ropień (ropne zapalenie palca) — pojawienie się ropy pod skórą.
• gorączka — w niektórych przypadkach może wystąpić podwyższona temperatura ciała.

Leczenie zastrzału

Leczenie zastrzału zależy od stopnia zaawansowania infekcji. W początkowych stadiach można stosować leczenie zachowawcze, jednak w poważniejszych przypadkach konieczna jest interwencja chirurgiczna.

Sposoby leczenia:

• antybiotykoterapia — w przypadku bakteryjnej infekcji.
• nacięcie i drenaż ropnia — w celu usunięcia ropy.
• unieruchomienie palca — aby zmniejszyć ból i zapobiec dalszym uszkodzeniom.
• fizjoterapia — w przypadku zajęcia ścięgien lub stawów.

Domowe sposoby na zastrzał

Na wczesnym etapie zastrzału pomocne mogą być ciepłe kąpiele solne oraz stosowanie maści z antybiotykiem dostępnej bez recepty. Jeśli objawy się nasilają, niezbędna jest konsultacja z lekarzem.

W przypadku łagodnych zastrzałów można spróbować domowych sposobów łagodzenia objawów. Należą do nich:

• okłady z rumianku, który ma właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne.
• okłady z szałwii, która podobnie jak rumianek, działa kojąco i pomaga w walce z infekcją.
• okłady z babka lancetowatej, czyli rośliny o działaniu ściągającym i przeciwbakteryjnym, która może przyspieszyć gojenie.

Co więcej, kąpiele w ciepłej wodzie z dodatkiem szarego mydła pomagają oczyścić ranę i zmiękczyć skórę, co ułatwia drenaż ropnia. Z kolei w profilaktyce zastrzałów warto również pamiętać o odpowiednim dbaniu o skórę i paznokcie. Dobrze jest, zwłaszcza w przypadku niedoborów w organizmie, sięgać po suplementy diety bogate w witaminy i minerały wspierające układ odpornościowy.

Czym jest zanokcica?

Zanokcica to stan zapalny wału paznokciowego, czyli skóry otaczającej paznokieć. Infekcja najczęściej wynika z drobnych urazów, takich jak zadrapania czy źle wykonany manicure.

Zanokcica powstaje, gdy bakterie, najczęściej gronkowiec złocisty lub paciorkowiec, dostają się do wału paznokciowego przez uszkodzoną skórę. Infekcja może być ostra lub przewlekła, a jej objawy obejmują ból, zaczerwienienie, obrzęk oraz gromadzenie się ropy.

Zanokcica — objawy

Zanokcica objawia się przede wszystkim bólem i zaczerwienieniem w okolicach paznokcia, które mogą szybko postępować, prowadząc do obrzęku i ropnia.

Najczęstsze objawy zanokcicy:

• ból — nasilający się podczas nacisku na paznokieć.
• zaczerwienienie — skóra wokół paznokcia staje się czerwona.
• obrzęk — wał paznokciowy jest spuchnięty.
• ropień — gromadzenie się ropy pod skórą wokół paznokcia.

Zanokcica — leczenie

Leczenie zanokcicy zależy od stopnia nasilenia objawów. W przypadku łagodnych postaci stosuje się leczenie miejscowe, natomiast cięższe przypadki mogą wymagać interwencji chirurgicznej.

Metody leczenia:

• antybiotyki — stosowane miejscowo lub doustnie.
• nacięcie i drenaż ropnia — w celu usunięcia ropy.
• zabiegi chirurgiczne — usunięcie części paznokcia w przypadku nawracających infekcji.

Domowe sposoby na zanokcicę

W łagodnych przypadkach zanokcicy pomocne mogą być ciepłe kąpiele solne oraz stosowanie maści z antybiotykiem. Ważne jest unikanie dalszych urazów i dbanie o higienę rąk.

Zastrzał a zanokcica — podsumowanie

Zarówno zastrzał, jak i zanokcica to infekcje, które mogą prowadzić do poważnych powikłań, jeśli nie są odpowiednio leczone. Chociaż dotyczą różnych obszarów ciała, ich objawy są podobne, co może prowadzić do błędnej diagnozy.

Leczenie zastrzału palca wymaga szybkiej interwencji, zwłaszcza gdy infekcja sięga głębszych tkanek. W przypadku zanokcicy leczenie polega na stosowaniu antybiotyków oraz nacięciu i drenażu ropnia, aby usunąć nagromadzoną ropę.

Obie te dolegliwości mogą powodować znaczne dolegliwości bólowe, które utrudniają codzienne funkcjonowanie. Dlatego w razie pojawienia się objawów, takich jak ból, zaczerwienienie i obrzęk, konieczna jest konsultacja z lekarzem.

Bibliografia:

1. Kozera D., Zanokcica, WP abcZdowie, Chirurgia, online: https://www.echirurgia.pl/chirurgia_reki/zanokcica.htm [dostęp 14.05.2018]
2. Kozera D., Zastrzał, WP abcZdrowie, Chirurgia, online: https://www.echirurgia.pl/chirurgia_reki/zastrzal.htm [dostęp 14.05.2018]