Mango – soczysty królewski owoc
W miąższu mango znajdziemy ponad 25 rodzajów karotenoidów, głównie β-karoten, prowitamina A, luteina i α-karoten.
Mango to tropikalny owoc rosnący na drzewie z rodzaju mango (Mangifera). W Południowej Azji (przede wszystkim w Indiach, Pakistanie, na Filipinach i w Bangladeszu) występuje naturalnie mango indyjskie (Mangifera indica), natomiast inne gatunki uprawia się, głównie w Ameryce, Afryce, Australii i Europie.
W Indiach od ponad 4 tysięcy lat roślina ta uważana jest za owoc królewski. Podczas świąt spożywa się tradycyjne potrawy przygotowane na bazie owoców, kwiaty służą do oddawania czci bogini Saraswati, liśćmi dekoruje się drzwi domów podczas ślubnych ceremonii oraz innych ważnych uroczystości, a suszona skórka owocu i nasiona używane są od lat w tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej. Zbiory owoców trwają od marca do maja.
Owoce mango mają smak słodko-kwaskowy, są bardzo soczyste, jadalny jest miąższ, który w zależności od odmiany może być bardziej lub mniej włóknisty. Oprócz owoców używa się też młodych liści do sałatek.
Wartość odżywcza i związki bioaktywne
100 g miąższu mango dostarcza energii w ilości 60 kcal. Owoc składa się przede wszystkim z wody (83,46 g) oraz węglowodanów (14,98 g, w tym cukrów prostych – 13,66 g). W mniejszej ilości są: błonnik (1,6 g), białko (0,82 g) i tłuszcze (0,38 g). Owoc ten jest bogaty w witaminy i minerały. W 100 g są: 54 mg witaminy A, 36,4 mg witaminy C, 0,9 mg witaminy E, 0,669 mg witaminy PP (niacyny), 0,119 mg witaminy B6 (pirydoksyny), 0,038 mg witaminy B2 (ryboflawiny), 0,028 mg witaminy B1 (tiaminy), 43 µg witaminy B9 (kwasu foliowego) oraz 4,2 µg witaminy K. Z mikroelementów w 100 g owocu jest: potas – 168 mg, fosfor – 14 mg, wapń – 11 mg, magnez – 10 mg, sód – 1 mg, żelazo – 0,16 mg i cynk – 0,09 mg. Występują w nim również liczne związki fitochemiczne. W miąższu jest ponad 25 rodzajów karotenoidów, głównie β-karoten, prowitamina A, luteina i α-karoten, ponadto flawonoidy i polifenole: gallotaniny, kwercetyna, kemferol, kwas galusowy, kwas kawowy, katechiny i taniny oraz rzadki ksantanoid – mangiferyna.
Zdolność do hamowania wzrostu komórek rakowych
Polifenole zawarte w mango są silnymi antyoksydantami. Wyłapują one i unieszkodliwiają wolne rodniki tlenowe, które przyspieszają starzenie i degradację komórek organizmu. Antyoksydanty zapobiegają powstawaniu stanów zapalnych, mogących rozpocząć rozwój nowotworów. To przede wszystkim galotaniny mają zdolność uśmiercania komórek nowotworowych. Udowodniono, że są one najskuteczniejsze w raku piersi i raku okrężnicy.
Dobroczynny wpływ na układ sercowo-naczyniowy
Pomimo że mango jest owocem bardzo słodkim, bogatym w węglowodany, to jest zalecane osobom cierpiącym na cukrzycę typu 2, ma bowiem zdolności obniżania poziomu glukozy we krwi i obniżania insulinooporności (obniżonej wrażliwości organizmu na działanie insuliny, czyli słabej jego reakcji na prawidłowy jej poziom, potrzebny do regulacji poziomu cukru we krwi). Mango zawiera dużą ilość potasu, który obniża poziom lipidów – przede wszystkim trójglicerydów oraz cholesterolu (LDL) we krwi – dzięki czemu redukuje nadciśnienie tętnicze i zapobiega miażdżycy, a witamina C dodatkowo wzmacnia naczynia krwionośne, powodując lepszy przepływ krwi.
Prozdrowotne działanie w jelitach
Wysoka zawartość błonnika sprawia, że mango zapobiega niszczeniu mikroflory jelit, m.in. bakterii kwasu mlekowego. Jest to szczególnie ważne dla osób, których dieta obfituje w potrawy tłuste. Dzięki błonnikowi treść pokarmowa wraz ze szkodliwymi substancjami, jakich nie brakuje w dzisiejszych pokarmach, przebywa w jelitach krócej (jej zaleganie w przewodzie pokarmowym może prowadzić do mikrouszkodzeń ułatwiających przenikanie niezdrowego tłuszczu i innych toksyn to krwi). Błonnik pełni więc istotną rolę w profilaktyce otyłości, wielu stanów zapalnych i cukrzycy.
Smaczne potrawy z dodatkiem miąższu mango
Mango nadaje daniom egzotyczny, nieco intrygujący charakter. Jest idealne do sałatek, zarówno tych owocowych, jak i warzywnych; urozmaica smak deserów: lodów, galaretek, ciast i koktajli. Jest ciekawym dodatkiem do mięs i ryb, głównie podawanych na zimno. Idealnie komponującą się z mango przyprawą jest imbir, również pochodzący z krajów azjatyckich. Przy kupowaniu owocu mango należy wybrać taki, którego skórka ma trzy kolory: zielony, czerwony i żółty, jeśli to możliwe – bez plam i przebarwień. Nie powinien też być zbyt miękki ani zbyt twardy: zielone, twarde owoce są po prostu niedojrzałe, a czerwono-żółte i bardzo miękkie przy naciśnięciu palcem – przejrzałe.
Mango dość trudno obrać ze skórki. Dobrym sposobem na przygotowanie go do jedzenia jest nakrojenie wzdłuż i odkrojenie miąższu od pestki razem ze skórką. Następnie nożem należy naciąć miąższ w kosteczki aż do skórki, a potem odwracamy skórkę na lewą stronę i dopiero wtedy wykrawamy miąższ.
Domowe egzotyczne kosmetyki
Mango ma właściwości nawilżające i regenerujące skórę. Kosmetyki na jego bazie zalecane są do cery suchej i zniszczonej lub ze skłonnością do pękających naczynek krwionośnych. Bez problemu można kupić kremy, balsamy, szampony i odżywki z dodatkiem olejku z mango. Z pestek natomiast wytwarza się masło mango zawierające 50% nienasyconych kwasów tłuszczowych, głównie z kwasu stearynowego i oleinowego. Masło ma więc działanie natłuszczające i jest wspaniałym emolientem nawilżającym, zmiękczającym i łagodzącym podrażnienia, a dzięki magniferynie działa również antyoksydacyjnie. Kwas taninowy z kolei działa odkażająco. Masło mango można stosować na skórę i włosy. Warto również przygotować samodzielnie naturalne kosmetyki z tego egzotycznego owocu. Maseczka z miąższu z dodatkiem żelu aloesowego będzie idealna dla cery suchej i naczynkowej. Sok z mango może być tonikiem oczyszczającym, odżywiającym i lekko złuszczającym skórę.
Bibliografia
Kubanowska A., Owoce – właściwości lecznicze, Wydawnictwo Literat, Warszawa 2013
Kubanowska A., Owoce – bogactwo witamin, Wydawnictwo Literat, Warszawa 2017
Szymanderska H., Owoce egzotyczne, Świat Książki, Warszawa 2012
Majewska M., Mango – właściwości odżywcze. Jak obrać i zjeść mango, PoradnikZdrowie.pl 16.08.2017, online: http://www.poradnikzdrowie.pl/zywienie/co-jesz/mango-wlasciwosci-odzywcze-jak-obrac-i-zjesc-mango_39776.html dostęp [16.01.2018]
W tej samej kategorii
Posty powiązane tagami