Piwonia chińska - ozdobna i uzdrawiająca

Bogactwo substancji zawartych w roślinie sprawia, że jest ona od dawna stosowana w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej, gdyż pomaga na wiele dolegliwości.

Roślina ogrodowa w ziołolecznictwie

Piwonia chińska (łac. Paeonia lactiflora) jest wieloletnią rośliną ozdobną zaliczaną do rodziny piwoniowatych. Pochodzi ze wschodniej Azji, ale w wielu krajach jest popularną rośliną ozdobną. Wyróżnia się dużymi (średnica: 8–16 cm), barwnymi (białymi, różowymi lub czerwonymi) kwiatami. Oprócz walorów dekoracyjnych ma również liczne właściwości prozdrowotne, w fitoterapii od wieków stosuje się ekstrakt z korzenia (łac. Paeonia lactiflora radix).

Leczniczy korzeń

Piwonia chińska rośnie do 100 cm. Ma silnie rozwinięty system korzeniowy ze zgrubiałymi, wrzecionowatymi korzeniami, jest on stosowany w tradycyjnej medycynie chińskiej jako środek leczniczy. Korzenie pozyskuje się latem lub jesienią z roślin w wieku 4–5 lat. Po oczyszczeniu z kory i rozdrobnieniu korzeń suszy się na powietrzu lub w suszarni w temperaturze 30℃. Z korzenia można przygotować odwar lub nalewkę.

Ekstrakt z piwonii zawiera m.in.: monoterpeny (peoniflorynę), garbniki, alkaloidy (peregryninę), paeonol, kwasy fenolowe (galusowy), glikozydy antocyjanowe (peoninę), flawonoidy (pochodne kempferolu i kwercetyny). Związki te znajdują się również w innych częściach rośliny (np. kwiatach, nasionach), które także są stosowane w fitoterapii.

Zastosowanie i właściwości

Korzeń piwonii wykazuje działanie: moczopędne, odtruwające, uspokajające, przeciwlękowe, przeciwbólowe, rozluźniające, rozkurczowe, przeciwdrgawkowe, przeciwzapalne, wspomagające trawienie, immunomodulujące, przeciwutleniające, przeciwalergiczne, przeciwdrobnoustrojowe. Znajduje zastosowanie w terapii chorób przewodu pokarmowego, infekcji górnych dróg oddechowych, chorób układu krążenia (m.in. choroby wieńcowej), epilepsji, reumatyzmu, dny moczanowej, reumatoidalnego zapalenia stawów, astmy. Warto stosować go również przy zwiększonym napięciu nerwowym, bezsenności czy nerwicy.

Ze względu na aktywność hormonalną ekstrakt piwonii chińskiej może służyć jako środek regulujący cykle miesiączkowe i łagodzący dolegliwości związane z miesiączką lub menopauzą. Nadaje się także do użytku zewnętrznego jako składnik okładów, w terapii trądziku i atopowego zapalenia skóry. Esencja przygotowana ze świeżego korzenia może wspomóc leczenie hemoroidów.

Przeciwwskazania

Przetworów z piwonii nie powinny stosować kobiety ciężarne i karmiące piersią.

Bibliografia

Zhang W., Dai S.M., Mechanisms involved in the therapeutic effects of Paeonia lactiflora Pallas in rheumatoid arthritis, International Immunopharmacology 2012, nr 14 (1), s. 27–31.

Dai S.M., He D.Y., Anti-Inflammatory and Immunomodulatory Effects of Paeonia Lactiflora Pall., a Traditional Chinese Herbal Medicine, Frontiers in Pharmacology 2011, nr 2, s. 10.

Różański H., Piwonia – Paeonia w praktycznej fitoterapii, Rozanski.li 24.08.2009, online: https://rozanski.li/902/piwonia-paeonia-w-praktycznej-fitoterapii/ [dostęp: 23.10.2019].

Grzeszczuk M., Wałejko A., Piwonia – piękna i pożyteczna, Panacea 2015, Nr 1 (50), s. 30–31.

Maciąg M., Szklarczyk M., Rośliny w medycynie, farmacji i przemyśle, Lublin 2016, s. 26–27.

Stefaniak A., Grzeszczuk M., Ocena wartości biologicznej kwiatów wybranych odmian piwonii chińskiej (Paeonia lactiflora Pall.), Annales Horticulturae 2017, t. 27, nr 4, s. 33–40.