Angina bakteryjna lub wirusowa — objawy i przyczyny
Angina to choroba zakaźna, która dotyka gardła i migdałków podniebiennych. Może być spowodowana infekcją wirusową lub bakteryjną, a jej objawy są często bardzo uciążliwe, jak silny ból gardła, gorączka czy trudności z przełykaniem. Z uwagi na możliwość powikłań, takich jak gorączka reumatyczna czy kłębuszkowe zapalenie nerek, odpowiednia diagnostyka i leczenie są niezwykle ważne.
W artykule omówimy, czym jest angina, jakie są jej objawy, przyczyny i metody leczenia. Dowiesz się również, jak zapobiegać nawrotom oraz jakie działania mogą złagodzić objawy choroby.
Co to jest angina?
Angina to ostre zapalenie gardła i migdałków podniebiennych, które może być wywołane przez wirusy lub bakterie, najczęściej paciorkowce. Angina jest chorobą zakaźną i może łatwo rozprzestrzeniać się drogą kropelkową, szczególnie wśród dzieci w wieku szkolnym i młodych dorosłych.
W przypadku anginy wirusowej infekcja najczęściej rozwija się łagodnie, a objawy ograniczają się do bólu gardła, kaszlu i umiarkowanej gorączki. Angina bakteryjna, szczególnie paciorkowcowa, jest poważniejsza — często towarzyszą jej biały nalot na migdałkach, powiększenie węzłów chłonnych oraz wysoka gorączka.
Czym jest angina ropna?
Angina ropna to forma anginy bakteryjnej, najczęściej wywołana przez paciorkowce grupy A. Charakteryzuje się obecnością ropnego nalotu na migdałkach podniebiennych, silnym bólem gardła i wysoką gorączką. W przeciwieństwie do anginy wirusowej, która przebiega łagodniej i często towarzyszy jej kaszel oraz katar, angina ropna wymaga leczenia przyczynowego, czyli antybiotykoterapii.
Dlaczego angina jest ważnym problemem zdrowotnym?
Angina jest problemem zdrowotnym, ponieważ nieleczona lub źle leczona może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak ropień okołomigdałkowy, zapalenie ucha środkowego czy gorączka reumatyczna. U dzieci i młodych dorosłych angina paciorkowcowa może wiązać się z długoterminowymi skutkami, np. kłębuszkowym zapaleniem nerek.
Angina jest bardzo zaraźliwa. Rozprzestrzenia się drogą kropelkową, dlatego w miejscach takich jak szkoły czy przedszkola łatwo dochodzi do masowych zakażeń. Jak ją rozpoznać?
Jakie są objawy anginy?
Objawy anginy różnią się w zależności od jej przyczyny.
Objawy anginy wirusowej
W przypadku anginy wirusowej symptomy obejmują:
- ból gardła,
- kaszel,
- umiarkowaną gorączkę,
- katar.
Objawy anginy bakteryjnej
Angina bakteryjna ma bardziej charakterystyczne objawy:
- silny ból gardła,
- biały nalot na migdałkach,
- powiększone węzły chłonne,
- wysoka gorączka (często powyżej 38,5°C).
W obu przypadkach mogą występować trudności z przełykaniem oraz ogólne osłabienie.
Jak rozpoznać atak anginowy?
Rozpoznanie anginy opiera się na objawach klinicznych oraz badaniu gardła. W przypadku anginy bakteryjnej charakterystyczny jest ropny nalot na migdałkach podniebiennych oraz wyraźne powiększenie węzłów chłonnych szyjnych.
Aby potwierdzić diagnozę, lekarz może zalecić:
- szybki test na obecność paciorkowców,
- posiew wymazu z gardła i migdałków,
- ocenę stanu błony śluzowej gardła.
Jakie są przyczyny anginy?
Angina jest wywoływana przez wirusy (adenowirusy, wirusy paragrypy) lub bakterie, głównie paciorkowce grupy A. Przyczyną infekcji może być również osłabienie odporności, stres lub przebywanie w środowisku sprzyjającym zakażeniom, np. w pomieszczeniach z dużą liczbą ludzi.
Jak przebiega diagnostyka anginy?
Diagnostyka anginy obejmuje wywiad lekarski, badanie gardła oraz testy diagnostyczne. W przypadku podejrzenia anginy bakteryjnej stosuje się szybki test na obecność paciorkowców lub posiew wymazu z gardła.
Ważnym elementem diagnostyki jest różnicowanie między anginą wirusową a bakteryjną, ponieważ od tego zależy wybór metody leczenia.
Jakie są metody leczenia anginy?
Leczenie anginy zależy od jej przyczyny:
- W przypadku anginy wirusowej stosuje się leczenie objawowe, np. tabletki do ssania, płukanki ziołowe i suplementy diety wzmacniające odporność.
- W przypadku anginy bakteryjnej konieczna jest antybiotykoterapia.
Ważne jest również złagodzenie objawów, np. stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych.
Kiedy i jakie antybiotyki na anginę zleca lekarz?
Antybiotyki są niezbędne przy anginie bakteryjnej, zwłaszcza paciorkowcowej. Lekarz zaleca je po potwierdzeniu diagnozy na podstawie wywiadu, badania gardła lub szybkiego testu na paciorkowce. Najczęściej stosuje się penicylinę, która jest skuteczna i bezpieczna. W przypadku alergii lekarz może przepisać makrolidy, takie jak erytromycyna lub klarytromycyna.
Antybiotykoterapia trwa zwykle 10 dni, choć w niektórych przypadkach wystarczą krótsze schematy. Ważne, aby przyjmować leki zgodnie z zaleceniami i nie przerywać kuracji, nawet gdy objawy ustąpią. Przerwanie leczenia zwiększa ryzyko nawrotu choroby lub powikłań.
Jakie mogą być powikłania anginy?
Nieleczona angina bakteryjna może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak:
- ropień okołomigdałkowy — zbiornik ropy w okolicy migdałków, powodujący silny ból, trudności w przełykaniu i mówieniu. Wymaga szybkiego leczenia, często chirurgicznego.
- zapalenie ucha środkowego — infekcja, która może wystąpić w wyniku rozprzestrzenienia się bakterii z gardła do ucha. Objawia się bólem i uczuciem zatkania ucha, czasem wyciekiem ropy.
- gorączka reumatyczna — choroba autoimmunologiczna, która może uszkadzać serce, stawy i układ nerwowy. Zazwyczaj rozwija się po anginie paciorkowcowej.
- kłębuszkowe zapalenie nerek — zapalenie struktur nerkowych, które utrudnia prawidłowe filtrowanie krwi. Objawia się m.in. krwiomoczem i obrzękami.
Każde z tych powikłań wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.
Jak można zapobiegać anginie?
Aby zapobiegać anginie należy wzmacniać odporność poprzez zdrową dietę, regularną aktywność fizyczną i unikanie kontaktu z chorymi osobami. W okresach zwiększonego ryzyka zakażeń warto stosować suplementy diety na odporność.
Podsumowanie
Angina, zarówno wirusowa, jak i bakteryjna, to choroba, której nie można bagatelizować. Wczesne rozpoznanie, odpowiednia diagnostyka i leczenie pozwalają uniknąć poważnych powikłań. Warto również zadbać o profilaktykę, by zmniejszyć ryzyko nawrotów.
Bibliografia:
- MP.pl, Angina – objawy, przyczyny, leczenie, Medycyna Praktyczna, dostęp online: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/laryngologia/78438,angina-objawy-przyczyny-leczenie, dostęp: 16.12.2024.
- Gemini.pl, Angina: jakie są jej objawy, przyczyny i jak ją leczyć?, Gemini, dostęp online: https://gemini.pl/poradnik/zdrowie/angina-jakie-sa-jej-objawy-przyczyny-i-jak-ja-leczyc/, dostęp: 16.12.2024.
- DOZ.pl, Angina – przyczyny, objawy, leczenie anginy u dzieci i u dorosłych, Dbam o Zdrowie, dostęp online: https://www.doz.pl/czytelnia/a15929-Angina__przyczyny_objawy_leczenie_anginy_u_dzieci_i_u_doroslych, dostęp: 16.12.2024.