Angina u dziecka — objawy i leczenie

Angina u dzieci to jedna z najczęstszych infekcji dróg oddechowych, która może wywoływać wiele nieprzyjemnych objawów, takich jak silny ból gardła, gorączka i ogólne osłabienie. Odpowiednia diagnostyka i szybkie wdrożenie leczenia są kluczowe, aby uniknąć powikłań i skrócić czas trwania choroby.

W tym artykule dowiesz się, czym jest angina, jakie są jej przyczyny, objawy i metody leczenia u dzieci.

Co to jest angina?

Angina to ostre zapalenie gardła i migdałków podniebiennych, które występuje zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Choroba może mieć podłoże wirusowe lub bakteryjne, a najczęstszym czynnikiem wywołującym anginę bakteryjną są paciorkowce grupy A (Streptococcus pyogenes), która objawia się ropnym nalotem na migdałkach (stąd mówimy o anginie ropnej).

Angina u dzieci najczęściej występuje w wieku przedszkolnym i szkolnym, kiedy układ odpornościowy dopiero się rozwija. Infekcja może być przenoszona drogą kropelkową, co czyni ją łatwo zakaźną, zwłaszcza w środowisku żłobków i szkół.

Jakie są przyczyny anginy u dzieci?

Główną przyczyną anginy u dzieci są bakterie, a konkretnie paciorkowce, ale może być ona także wywołana przez wirusy, takie jak adenowirusy czy wirusy grypy. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, poprzez kontakt z osobą chorą.

Osłabiona odporność, częste przebywanie w skupiskach ludzkich (np. w przedszkolu czy szkole) oraz kontakt z osobami chorymi zwiększają ryzyko zachorowania.

Jak angina różni się od innych chorób gardła?

Angina różni się od innych infekcji gardła przede wszystkim etiologią (przyczyną). Przeziębienie i grypa są wywoływane przez wirusy i charakteryzują się dodatkowymi objawami, takimi jak katar, kaszel i bóle mięśni.

Angina, szczególnie bakteryjna, objawia się silnym bólem gardła, trudnościami w przełykaniu, wysoką gorączką i często powiększonymi węzłami chłonnymi szyi. Charakterystycznym objawem anginy bakteryjnej jest biały nalot na migdałkach.

Kto jest najbardziej narażony na anginę?

Najbardziej narażone na anginę są dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym (od 3 do 15 lat). Wynika to z ich kontaktu z rówieśnikami w placówkach edukacyjnych, gdzie łatwo o rozprzestrzenianie się infekcji.

Dzieci z osłabioną odpornością, chorobami przewlekłymi oraz te, które często przebywają w dużych skupiskach ludzkich, również są bardziej podatne na zachorowanie.

Jakie są objawy anginy u dziecka?

Charakterystyczne objawy anginy u dzieci to:

• silny ból gardła, nasilający się podczas przełykania.
• wysoka gorączka, często przekraczająca 38°C.
• powiększone i bolesne węzły chłonne szyjne.
• nalot na migdałkach podniebiennych, który w przypadku anginy ropnej jest biały lub żółtawy.
• wysypka skórna (w bardziej zaawansowanych przypadkach)
• ogólne osłabienie, wymioty i brak apetytu.

W przypadku anginy wirusowej mogą wystąpić także katar, kaszel i zapalenie spojówek, natomiast angina bakteryjna zwykle przebiega bez tych objawów.

Jak diagnozować anginę u dziecka?

Diagnoza anginy opiera się na wywiadzie lekarskim, badaniu fizykalnym oraz testach diagnostycznych. Lekarz ocenia stan błony śluzowej gardła i migdałków, poszukując charakterystycznych objawów, takich jak nalot czy powiększenie migdałków.

W przypadku podejrzenia anginy bakteryjnej wykonuje się posiew wymazu z gardła lub szybki test na obecność paciorkowców (tzw. test Strep A), co pozwala na szybkie wdrożenie leczenia antybiotykiem w przypadku potwierdzenia zakażenia.

Jak leczyć anginę u dziecka?

Leczenie anginy zależy od jej przyczyny.

Angina bakteryjna wymaga leczenia antybiotykami, najczęściej penicyliną lub cefalosporynami. Ważne jest, aby kurację antybiotykową przeprowadzić do końca, nawet po ustąpieniu objawów, aby uniknąć powikłań.

W przypadku anginy wirusowej stosuje się leczenie objawowe, polegające na łagodzeniu bólu gardła (np. pastylki do ssania, płukanki), obniżaniu gorączki (paracetamol, ibuprofen) i zapewnieniu dziecku odpoczynku oraz odpowiedniego nawodnienia.

Jak zapobiegać anginie u dzieci?

Zapobieganie anginie u dzieci polega na wzmacnianiu odporności poprzez zdrową dietę, suplementy na odporność i regularną aktywność fizyczną. Ważne jest także unikanie kontaktu z osobami chorymi oraz dbanie o higienę, taką jak regularne mycie rąk.

Dzieci powinny nosić odpowiednie ubranie w chłodne dni, aby chronić gardło przed niskimi temperaturami, które mogą sprzyjać infekcjom. W przypadku częstych zachorowań lekarz może zalecić konsultację z laryngologiem i ocenę stanu migdałków.

Jakie są powikłania anginy u dzieci?

Nieleczona lub niewłaściwie leczona angina może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak:

• gorączka reumatyczna, która uszkadza serce i stawy.
• ropnie okołomigdałkowe wymagające interwencji chirurgicznej.
• zapalenie ucha środkowego lub zatok.
• sepsa, gdy zakażenie rozprzestrzenia się na cały organizm.

Powikłania anginy są częstsze w przypadku anginy paciorkowcowej, dlatego tak ważne jest szybkie wdrożenie leczenia i monitorowanie objawów u dziecka.

Podsumowanie

Angina u dzieci to częsta infekcja dróg oddechowych, objawiająca się silnym bólem gardła, gorączką i osłabieniem. Najczęściej wywoływana jest przez bakterie, a leczenie polega na stosowaniu antybiotyków w przypadku infekcji bakteryjnej lub łagodzeniu objawów w przypadku infekcji wirusowej. Diagnozę stawia lekarz na podstawie badania i ewentualnych testów.

Nie należy lekceważyć anginy, gdyż nieleczona może prowadzić do poważnych powikłań. Ważna jest profilaktyka, opierająca się na higienie i wzmacnianiu odporności. W przypadku wystąpienia objawów należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

Bibliografia:

1. Medycyna Praktyczna, "Ostre zapalenie gardła i migdałków u dzieci", Medycyna Praktyczna, 2023, https://www.mp.pl/pediatria/artykuly-wytyczne/artykuly-przegladowe/301141,ostre-zapalenie-gardla-i-migdalkow-u-dzieci, dostęp: 16 stycznia 2025.
2. Wroczyński P., "Angina paciorkowcowa – zasady diagnostyki i leczenia", Pediatria i Medycyna Rodzinna, 2016, https://pimr.pl/index.php/issues/2016-vol-12-no-2/angina-paciorkowcowa-zasady-diagnostyki-i-leczenia#overlay, dostęp: 16 stycznia 2025.
3. Kuchar E., "Standardy leczenia anginy i płonicy", Pediatria po Dyplomie, 2020, https://podyplomie.pl/pediatria/37034%2Cstandardy-leczenia-anginy-i-plonicy, dostęp: 16 stycznia 2025.
4. ALAB Laboratoria, "Angina wirusowa – objawy, diagnostyka i leczenie u dorosłych i dzieci", ALAB Laboratoria, 2022, https://www.alab.pl/centrum-wiedzy/angina-wirusowa-objawy-diagnostyka-i-leczenie-u-doroslych-i-dzieci/, dostęp: 16 stycznia 2025.