Grasica – ważny organ układu immunologicznego

Grasica jest elementem układu immunologicznego, który odpowiada za rozwój innych narządów w swoim układzie.

Umiejscowienie

Grasica leży w śródpiersiu, tuż za mostkiem. Gruczoł ten jest częścią układu immunologicznego, czyli odpowiedzialnego za odporność organizmu. Do 2.–3. roku życia grasica powiększa się i pozostaje tej wielkości do okresu dojrzewania. Później powoli zanika i u większość dorosłych ludzi jest organem bardzo niewielkim.

Funkcjonowanie

Grasica odpowiada za rozwój innych narządów układu immunologicznego, w tym śledziony i węzłów chłonnych. Komórki grasicy migrują do obwodowych narządów układu immunologicznego i w nich pozostają, dlatego też układ ten po okresie dojrzewania może funkcjonować nawet po usunięciu grasicy. U większości osób grasica po okresie dojrzewania zaczyna zanikać.

Do grasicy migrują wyprodukowane w szpiku kostnym limfocyty T i w niej dojrzewają. Uczą się tam, jak rozpoznawać obce komórki i jak wywoływać odpowiedź immunologiczną na nie, jednocześnie nie atakując własnych komórek organizmu.

Jeśli grasica nie zanika

Zdarza się, że u niektórych osób po okresie dojrzewania nie dochodzi do zaniku grasicy. Wówczas może dojść do rozwoju miastenii. Jest to choroba autoimmunologiczna, czyli taka, w której organizm atakuje własne komórki. Najczęściej pojawiające się zmiany polegają na porażeniu zaatakowanych chorobowo mięśni. Można włączyć leczenie farmakologiczne albo usunąć grasicę. Brak zaniku grasicy może prowadzić także do innych chorób autoimmunologicznych, np. tocznia trzewnego oraz niedokrwistości aplastycznej.

Grasiczaki

Czasami dochodzi także do rozwoju nowotworów grasicy, tzw. grasiczaków. Zdarzają się one dosyć rzadko, ale praktycznie zawsze są złośliwe, co oznacza, że mogą wytwarzać przerzuty. Dlatego też zaleca się usuwanie chirurgiczne guza. W zależności od stadium, w którym został odkryty, lekarz może po zabiegu zalecić dodatkowo chemioterapię lub radioterapię.

Bibliografia

Gołąb J. i in., Immunologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002, s. 10
Griesemer A. i in., The role of thymus in tolerance, Transplantation 2010, vol. 90, p. 5, s. 465–474, online.
Ramlau R. i in., Postępowanie w zaawansowanych inwazyjnych grasiczakach – przegląd piśmiennictwa, Współczesna Onkologia 2004, t. 8, nr 3, s. 148–152, online.
Reece J. i in., Biologia Campbella, wyd. 2, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2016, s. 952.
Strugalska-Cynowska M., Leczenie zachowawcze miastenii, Polski Przegląd Neurologiczny 2008, t. 4, nr A, s. 86–87, online.