Święta bazylia na stres

Tulsi wykazuje szerokie spektrum działania i dlatego jest zaliczana do grupy adaptogenów, wspomaga organizm w walce z każdym rodzajem stresu.

Tulsi – siła adaptogenu

Przewlekły stres zaburza homeostazę organizmu i przyczynia się do rozwoju wielu chorób. W walce z nim pomóc mogą adaptogeny, które ułatwiają przystosowanie się organizmu do niekorzystnych warunków środowiskowych i normalizują pracę organizmu. Jednym z surowców o silnych właściwościach adaptogennych jest święta bazylia (tulsi).

Święte zioło

Tulsi (Ocimum tenuiflorum) jest rośliną należącą do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). W stanie naturalnym występuje w Azji, w strefie klimatu tropikalnego. Tulsi uważana jest przez Hindusów za świętą roślinę. W rytuałach religijnych jej liście ofiarowane są Krysznie. Należy też do najważniejszych roślin stosowanych w medycynie ajurwedyjskiej. Do celów leczniczych wykorzystuje się przede wszystkim ekstrakt z liści.

Substancje czynne

Za biologiczną aktywność tulsi odpowiadają: olejek eteryczny (zawierający m.in. eugenol), kwas ursolowy, kwas rozmarynowy, alkaloidy, saponiny, flawonoidy (w tym apigenina i luteolina), glukozydy i garbniki. Nasiona świętej bazylii są źródłem kwasu linolowego i linolenowego.

Tulsi jako adaptogen

Tulsi wykazuje szerokie spektrum działania. Ze względu na zdolność do przywracania homeostazy organizmu i zwiększania odporności na stres zaliczana jest do surowców adaptogennych.

Święta bazylia chroni narządy przed stresem chemicznym (spowodowanym zanieczyszczeniami przemysłowymi i metalami ciężkimi) oraz fizycznym (wywołanym długotrwałym wysiłkiem fizycznym, narażeniem na zimno i hałas). Zwiększając poziom przeciwutleniaczy (glutation) i aktywność enzymów przeciwutleniających (dysmutaza ponadtlenkowa i katalaza) zapobiega oksydacyjnym uszkodzeniom komórek. Tulsi ogranicza rozwój nowotworów – zmniejsza uszkodzenia DNA i indukuje apoptozę komórek nowotworowych. Wspomaga detoksykację – zwiększa aktywność enzymów cytochromu P450. Chroni komórki wątroby, trzustki i nerek przed uszkodzeniami. Wspomaga obronę przed infekcjami – stymuluje odporność komórkową i humoralną. Działa przeciwzapalnie i przeciwdrobnoustrojowo. Hamuje syntezę prostaglandyn, wspomaga gojenie się ran, działa przeciwwrzodowo, przeciwgorączkowo, przeciwbólowo, rozkurczowo.

Święta bazylia przeciwdziała stresowi metabolicznemu – normalizuje poziomu glukozy i lipidów we krwi, reguluje ciśnienie. Zwiększa syntezy kwasów żółciowych w wątrobie i stymuluje wydzielania insuliny.

Tulsi w walce ze stresem

Tulsi ma właściwości relaksujące i wyciszające. Redukuje stres psychiczny – poprawia pamięć i funkcje poznawcze, chroni przed deficytami pamięci związanymi z wiekiem, działa przeciwlękowo, uspokajająco i przeciwdepresyjnie. Zwiększa odporność na czynniki stresogenne, hamuje reakcje fizjologiczne związane ze stresem (wzrost poziomu kortykosteronu, leukopenię) oraz niweluje negatywne skutki stresu (np. problemy ze snem, kłopoty z zapamiętywaniem, wyczerpanie). Wpływa na aktywność neuronów dopaminergicznych.

Środki ostrożności

Świętej bazylii nie powinny przyjmować kobiety ciężarne, karmiące oraz planujące ciążę. Zioło może wchodzić w interakcje z barbituranami i paracetamolem. Nie należy stosować go w przypadku zaburzeń płodności, niewydolności wątroby, niedoczynności tarczycy.

Bibliografia

Różański H., Bazylia święta – Ocimum sanctum Linne w fitoterapii współczesnej, Rozanski.li, 07.09.2009, online: https://rozanski.li/966/bazylia-swieta-ocimum-sanctum-linne-w-fitoterapii-wsplczesnej/ [dostęp: 09.06.2020].

Wohlmuth H., Sacred basil - an Ayurvedic adaptogen, Botanical Pathways 2002, nr 11.

Cohen MM., Tulsi - Ocimum sanctum: A herb for all reasons, Journal of Ayurveda and Integrative 2014, nr 5 (4), s. 251-259.

Mohan L., Amberkar MV., Kumari M., Ocimum sanctum linn. (TULSI) - an overview, International Journal of Pharmaceutical Sciences Review and Research 2011, nr 7, s. 51‑53.

Jamshidi N., Cohen MM., The Clinical Efficacy and Safety of Tulsi in Humans: A Systematic Review of the Literature, Evid Based Complementary and Alternative Medicine 2017, doi: 10.1155/2017/9217567.

Wolski T., Baj T., Ludwiczuk A. i in., Surowce roślinne o działaniu adaptogennym oraz ocena zawartości adaptogenów w ekstraktach i preparatach otrzymanych z rodzaju Panax, Postępy Fitoterapii 2009, nr 2, s. 77-97.

Noveille A., Adaptogens: 75+ Herbal Recipes and Elixirs to Improve Your Skin, Mood, Energy, Focus, and More, Avon 2016, s. 46-47.