Zioła wspomagające odchudzanie

Rośliny przyspieszające metabolizm i zmniejszające apetyt stanowią naturalne wsparcie przy utracie wagi oraz spalaniu tkanki tłuszczowej.

Naturalne sposoby na  nadwagę i otyłość

Nadwaga i otyłość stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia. Mogą przyczyniać się do rozwoju chorób układu krążenia, cukrzycy, choroby zwyrodnieniowej stawów, nowotworów. Proces odchudzania wspomagają surowce roślinne.

 Rośliny pomocne w walce z nadwagą

Stosowanie surowców roślinnych w terapii nadwagi i otyłości ma na celu ograniczenie odkładania się tkanki tłuszczowej i usprawnienie jej spalania. Zioła o wielokierunkowej aktywności biologicznej przeciwdziałają chorobom związanym z nadmierną masą ciała (np. cukrzycy, miażdżycy). Wiele ziół działa synergistycznie. W terapii nadwagi i otyłości zastosowanie znajdują surowce roślinne:

• zwiększające uczucie sytości, hamujące apetyt

Zawierają śluzy i błonnik. Związki te wiążą się z wodą i pęcznieją w przewodzie pokarmowym. Dzięki temu zwiększają objętość pokarmu i dają uczucie sytości. Należą do nich m.in.: babka płesznik, len, kruszyna, senes, rzewień.

• wpływające na termogenezę i zwiększające wydatek energetyczny

Znajdują się w nich alkaloidy (synefryna, teobromina, kofeina) oddziałujące na receptory układu noradrenergicznego lub adenozynowego, pobudzające termogenezę, lipolizę i procesy kataboliczne. Zalicza się do nich m.in.: ostrokrzew paragwajski, zieloną herbatę, guaranę, gorzką pomarańczę.

• poprawiające pracę przewodu pokarmowego (pobudzające trawienie, redukujące zaparcia, regulujące skład mikroflory jelitowej)

Zawierają śluzy, antrachinony, polisacharydy, olejki eteryczne i błonnik. Substancje te przyspieszają pasaż jelitowy, regulują wypróżniania, zwiększają wydzielanie soku żołądkowego, pobudzają rozwój dobroczynnych bakterii jelitowych, działają wiatropędnie. Takie właściwości wykazują m.in.: guma guar, babka płesznik, len, śliwki, kruszyna pospolita, rzewień, mięta pieprzowa, koper włoski, karczoch.

• usprawniające pracę wątroby (żółciopędne, żółciotwórcze, wątroboochronne)

Pobudzają tworzenie i wydzielanie żółci. Chronią komórki wątroby i ułatwiają ich regenerację. Zawierają kwasy fenolowe, flawonoidy, triterpeny, laktony seskwiterpenowe. Zalicza się do nich m.in.: karczoch i ostropest plamisty.

• moczopędne i detoksykujące

Ich główną substancją czynną są flawonoidy. Powodują one rozkurcz mięśni gładkich dróg moczowych oraz podrażnienie ścian kanalików nerkowych. Dzięki temu zwiększają wydalanie moczu i wspomagają oczyszczanie organizmu z toksyn. Do tej grupy zalicza się m.in.: skrzyp polny, rdest ptasi, pokrzywę zwyczajną, brzozę.

• zmniejszające wchłanianie tłuszczów i cukrów

Wpływają na aktywność enzymów uczestniczących w trawieniu i przemianach cukrów oraz tłuszczów (m.in. α-glukozydazy, a-amylazy, sacharazy, maltazy). Obniżają poziom glukozy i lipidów. Wykazują też działanie przeciwutleniające. Są szczególnie pomocne w przypadku otyłości, której towarzyszy miażdżyca czy cukrzyca. Zawierają m.in.: flawonoidy, wielonienasycone kwasy tłuszczowe, antocyjany. Należą do nich m.in.: ogórecznik lekarski, fasola zwyczajna, kozieradka, morwa biała.

 Wybrane zioła o działaniu odchudzającym

Zielona herbata

Przyjmowanie zielonej herbaty przyspiesza metabolizm, pobudza spalanie tkanki tłuszczowej, zwiększa wydatek energetyczny, podwyższa aktywność lipazy żołądkowej. Wpływa też na obniżenie ciśnienia krwi i poziomu cholesterolu LDL a co za tym idzie – zmniejszenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Za odchudzające właściwości zielonej herbaty odpowiada m.in. galusan epigallokatechiny (EGCG), który ogranicza wchłanianie i akumulację tłuszczu oraz pobudza apoptozę komórek tłuszczowych.

Garcinia cambogia

Główną substancją aktywną rośliny jest kwas hydroksycytrynowy (HCA), który hamuje aktywność enzymu (liazy cytrynianowej) odpowiedzialnego za przekształcanie węglowodanów do tłuszczów. Garcinia cambogia zwiększa utlenianie tłuszczów i ogranicza lipogenezę. Oddziałuje również na poziom serotoniny, przez co poprawia nastrój w trakcie terapii odchudzającej. Jej stosowanie pomaga zmniejszyć masę ciała, hamuje apetyt, zmniejsza stężenie trójglicerydów, cholesterolu frakcji LDL.

Krokosz barwierski

Jest źródłem sprzężonego kwasu linolenowego (CLA). Ma działanie hipolipemiczne. Jego przyjmowanie pomaga obniżyć wskaźnik BMI i całkowitą masę beztłuszczową. Działa przeciwutleniająco i kardioochronnie. Wpływa też korzystnie na poziom cukru we krwi i zwiększa wrażliwość komórek na insulinę. Krokosz barwierski jest szczególnie polecany dla osób z cukrzycą i cierpiących na choroby układu krążenia.

Karczoch zwyczajny

Odznacza się wysoką zawartością błonnika i niską kalorycznością. Reguluje pracę przewodu pokarmowego, ogranicza zaparcia. Zawiera cynarynę – usprawniającą pracę wątroby. Karczoch działa żółciotwórczo i żółciopędnie, pobudza regenerację komórek wątroby, przeciwdziała stłuszczeniu wątroby, obniża poziom trójglicerydów we krwi. Jest wskazany zwłaszcza w przypadku zaburzeń gospodarki tłuszczowej towarzyszących nadwadze i otyłości.

Bibliografia

Norris LE., Collene AL., Asp ML. i wsp., Comparison of dietary conjugated linoleic acid with safflower oil on body composition in obese postmenopausal women with type 2 diabetes mellitus, The American Journal of Clinical Nutrition 2009, nr 90 (3), s. 468-476.

Głowniak K., Skalicka-Woźniak K., Widelski J., Ziołowy ratunek dla wątroby, Panacea 2009, nr 2 (27), s. 14-17.

Kania M., Derebecka N., Mikołajczak PŁ. i in., Glukomannan i inne substancje pochodzenia roślinnego stosowane w leczeniu otyłości oraz chorób towarzyszących, Postępy Fitoterapii 2013, nr 2, s. 132-139.

Malczyk E., Maciejewicz M., Znaczenie fitoterapii przy wspomaganiu leczenia otyłości, Hygeia Public Health 2017, nr 52 (3), s. 209-216.

Bańkowska P., Bryndal I., Zioła odchudzające w walce z otyłością – charakterystyka substancji aktywnych wspomagających odchudzanie oraz badanie ankietowe na temat stosowania preparatów ziołowych, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 2017, nr 494, s. 9-19.

Rakowski A., Zioła poprawiające metabolizm, Panacea 2018, nr 1 (62), s. 18-19.