Kawa z grzybami — co to jest i czy warto?
Aromatyczna, rozgrzewająca i pobudzająca – kawa od lat towarzyszy nam o poranku i w chwilach wymagających skupienia. Ale co, jeśli do dobrze znanego naparu dodać coś zupełnie nowego – grzyby? I to nie byle jakie, bo grzyby adaptogenne, znane z ziołolecznictwa?
Kawa z grzybami to innowacyjny napój, który zyskuje na popularności jako zdrowsza alternatywa klasycznej „małej czarnej”. Czy warto po niego sięgnąć? Sprawdźmy, czym jest grzybowa kawa, jakie grzyby się w niej stosuje i jakie niesie potencjalne korzyści zdrowotne.
Czym jest kawa z grzybami czy też kawa grzybowa?
Kawa z grzybami to napój powstały z połączenia klasycznej kawy – zwykle mielonej arabiki lub robusty – z ekstraktami z grzybów leczniczych, takich jak reishi, chaga czy soplówka jeżowata (lion’s mane). Zawiera mniej kofeiny niż zwykła kawa, a jednocześnie oferuje szereg dodatkowych właściwości prozdrowotnych.
Grzyby stosowane w takich mieszankach należą do grupy tzw. adaptogenów – substancji wspomagających organizm w adaptacji do stresu i regulacji pracy układu nerwowego oraz odpornościowego. W efekcie kawa z dodatkiem grzybów adaptogennych może działać bardziej harmonijnie – dając energię bez nadmiernego pobudzenia i typowych skutków ubocznych kofeiny, jak rozdrażnienie czy „zjazd energetyczny”.
Dla wielu osób to idealny kompromis między przyjemnością picia kawy a chęcią dbania o zdrowie.
Jakie grzyby są używane w kawie?
W kawie z grzybami wykorzystuje się głównie grzyby z adaptogenami, znane z tradycyjnej medycyny chińskiej i stosowane od wieków jako naturalne wsparcie dla organizmu. Poniżej omawiamy najpopularniejsze z nich.
Reishi
Reishi (Ganoderma lucidum) to grzyb o właściwościach immunomodulujących, wspomagający równowagę organizmu i wyciszenie układu nerwowego. W medycynie Dalekiego Wschodu uchodzi za „eliksir długowieczności”. Może wspierać regulację ciśnienia krwi, a także wykazuje działanie antyoksydacyjne i przeciwhistaminowe.[1]
Chaga (błyskoporek podkorowy)
Chaga (błyskoporek podkorowy) – to silny przeciwutleniacz, bogaty w betulinę i inne związki wspierające zdrowie komórek. Może wzmacniać organizm w walce ze stresem oksydacyjnym i wspierać regenerację. Jest również ceniona za działanie przeciwwirusowe i przeciwnowotworowe.[2]
Cordyceps (kordyceps)
Cordyceps (kordyceps) – stosowany jako naturalny booster energii i wytrzymałości. Kordyceps jest ceniony za działanie energetyzujące i zwiększające wytrzymałość fizyczną. Może wspierać metabolizm tlenowy, pracę serca i poziom ATP – głównej jednostki energii komórkowej. Bywa wykorzystywany przez sportowców jako naturalny booster wydolności.[3]
Lion`s mane (soplówka jeżowata)
Lion’s Mane (soplówka jeżowata) – wspiera funkcje poznawcze, pamięć i koncentrację.[4], [5] W badaniach wykazano, że może stymulować produkcję czynnika wzrostu nerwów (NGF), wspierając regenerację neuronów.[6] Jest popularnym składnikiem produktów wspomagających trening umysłu i kreatywność.
Shiitake
Shiitake – zawiera związki wspomagające detoksykację organizmu i metabolizm lipidów. Działa przeciwzapalnie, może wpływać korzystnie na profil lipidowy i wspierać funkcje wątroby. Jest źródłem lentinanu – polisacharydu o potencjalnych właściwościach immunostymulujących.[7]
Każdy z tych grzybów wprowadza do filiżanki kawy unikalny profil smakowy i zestaw wartościowych składników bioaktywnych.
Jakie są korzyści zdrowotne kawy z grzybami?
Kawa z grzybami to innowacyjny napój, który – oprócz działania pobudzającego – może oferować szereg potencjalnych korzyści zdrowotnych dzięki obecności ekstraktów z grzybów leczniczych. Jakie to korzyści?
- Wsparcie układu odpornościowego – dzięki właściwościom immunomodulującym grzybów takich jak reishi czy chaga.
- Lepsze radzenie sobie ze stresem – adaptogeny pomagają organizmowi przystosować się do sytuacji stresowych.
- Poprawa funkcji poznawczych – zwłaszcza przy regularnym spożywaniu lion’s mane, który może stymulować komórki nerwowe.
- Działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne – ograniczenie negatywnego wpływu wolnych rodników na komórki.
- Zwiększenie energii bez efektu „kofeinowego zjazdu” – dzięki kordycepsowi i ograniczonej zawartości kofeiny.
To połączenie aromatycznej kawy z dobroczynnymi właściwościami grzybów adaptogennych sprawia, że napój może być wartościowym elementem zdrowego trybu życia.
Jak przygotować kawę z grzybami w domu?
Przygotowanie kawy z grzybami nie jest trudne i nie wymaga specjalistycznego sprzętu. Wystarczy:
- Zaparzyć swoją ulubioną kawę – najlepiej z ziaren arabiki o łagodnym aromacie, który dobrze komponuje się z grzybami.
- Dodać 0,5–1 łyżeczki ekstraktu z grzybów (np. chaga, reishi, lion’s mane) – najlepiej w formie proszku standaryzowanego na polisacharydy.
- Dokładnie wymieszać – można użyć spieniacza lub blendera dla lepszej konsystencji.
- Opcjonalnie dodać mleko roślinne lub przyprawy – np. cynamon, kardamon czy odrobinę miodu.
Warto zadbać o jakość składników – grzyby powinny pochodzić z wiarygodnych źródeł, być poddane procesowi podwójnej ekstrakcji i standaryzowane. Kawę można spożywać raz dziennie, najlepiej rano lub wczesnym popołudniem, by uniknąć zaburzeń snu.
Czarna kawa z dodatkiem grzybów — czy warto pić? Podsumujmy
Kawa z grzybami to połączenie tradycji i nowoczesności – klasycznego smaku z nowymi funkcjonalnymi składnikami. Grzyby adaptogenne, takie jak reishi, chaga, cordyceps czy lion’s mane, oferują potencjalne korzyści zdrowotne, wspierając odporność, funkcje poznawcze i równowagę psychiczną.
To napój dla osób szukających naturalnego wsparcia energii bez nadmiaru kofeiny, a jednocześnie pragnących wzbogacić codzienną rutynę o składniki stosowane w tradycyjnej medycynie. Jeśli zależy Ci na zdrowym stylu życia i szukasz alternatywy dla klasycznej kawy – filiżanka grzybowej kawy może być strzałem w dziesiątkę.
Bibliografia:
- Karolina Dereń; 10 miesięcy temu; „Grzyby reishi – działanie, właściwości, zalecenia i przeciwwskazania”; DOZ.pl; dostęp online: https://www.doz.pl/czytelnia/a18133-Grzyby_reishi_dzialanie_wlasciwosci_zalecenia_i_przeciwskazania [23.06.2025]
- Apteline.pl; ~2 lata temu; „Błyskoporek podkorowy – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie”; Apteline.pl; dostęp online: https://apteline.pl/encyklopedia-ziol/blyskoporek-podkorowy-wlasciwosci-lecznicze-dzialanie-zastosowanie [23.06.2025]
- Syed Amir Ashraf et al.; 12.06.2020; „Cordycepin for Health and Wellbeing: A Potent Bioactive Metabolite of an Entomopathogenic Medicinal Fungus and Its Nutraceutical and Therapeutic Potential”; Molecules; dostęp online: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7356751/ [23.06.2025]
- National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases; 1,5 roku temu; „Lion’s Mane”; LiverTox – NCBI Bookshelf; dostęp online: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK599740/ [23.06.2025]
- Manayi A., Vazirian M., Saeidnia S.; 2015; „Echinacea purpurea: Pharmacology, phytochemistry and analysis methods”; Pharmacognosy Reviews; dostęp online: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10650066/ [23.06.2025]
- Mori K., Obara Y., Moriya T., Inatomi S., Nakahata N.; 1.09.2008; „Nerve growth factor‑inducing activity of Hericium erinaceus in 1321N1 human astrocytoma cells”; Biological and Pharmaceutical Bulletin; tom 31(9), s. 1727–1732; dostęp online: https://www.jstage.jst.go.jp/article/bpb/31/9/31_9_1727/_article [23.06.2025]
- Dietetycy.org.pl; 6 miesięcy temu; „Boczniaki, shiitake, mun – wartość odżywcza i właściwości prozdrowotne”; Dietetycy.org.pl; dostęp online: https://dietetycy.org.pl/boczniaki-shitake-mun-wartosc-odzywcza-i-wlasciwosci-prozdrowotne/ [23.06.2025]