Bambus ­– niedoceniane źródło krzemu

Duża zawartość krzemionki w liściach sprawia, że jest to roślina wspomagająca skórę, włosy i paznokcie, gdyż uczestniczy w syntezie kolagenu.

Naturalne źródło krzemu

Bambusy to rośliny wieloletnie należące do rodziny wiechlinowatych. Są one szeroko rozpowszechnione w różnych strefach klimatycznych. W stanie naturalnym rosną na terenie Azji, Afryki, Ameryki Północnej i Południowej. W tradycyjnej medycynie chińskiej bambus był stosowany jako środek uspokajający, obniżający gorączkę i wspomagający leczenie chorób układu oddechowego oraz pokarmowego. Szczególne właściwości bambusa związane są m.in. z dużą zawartością krzemu.

Roślina dobra na wszystko

Bambus osiąga wysokość od 1 do 20 m. Może mieć pokrój drzewiasty lub krzewiasty. Odznacza się szybkim tempem wzrostu. Jego charakterystyczną cechą są drewniejące łodygi. Bambus jest rośliną o wszechstronnym zastosowaniu przemysłowym. Wykorzystuje się go do produkcji mebli, akcesoriów domowych, galanterii, instrumentów muzycznych. Młode pędy bambusa są używane w kulinariach – służą jako przekąska, dodatek do sałatek i zup. W celach leczniczych stosuje się ekstrakty z liści, pędów i łodyg rośliny. Wykazują one m.in. właściwości przeciwutleniające, antynowotworowe, detoksykacyjne, przeciwzapalne, kardioochronne, obniżające poziom trójglicerydów i cholesterolu we krwi.

Bambus jest cennym źródłem składników mineralnych (m.in. wapnia, żelaza, jodu, potasu). Wyróżnia się dużą zawartością krzemionki, czyli naturalnego łatwoprzyswajalnego krzemu. Akumulacja tego pierwiastka jest różna u poszczególnych gatunków rośliny. Bambusy sympodialne (wieloosiowe) gromadzą więcej krzemu niż monopodialne (jednoosiowe). Najwięcej krzemu znajduje się w liściach roślin.

Znaczenie krzemu

Krzem jest pierwiastkiem wpływającym na wiele procesów zachodzących w organizmie. Uczestniczy w syntezie kolagenu, wpływa na kondycję skóry, włosów i paznokci, poprawia elastyczność naczyń krwionośnych. Wspomaga regenerację naskórka i oddziałuje na strukturę tkanki łącznej. Ma właściwości mineralizujące, wzmacniające i odmładzające. Dzienne zapotrzebowanie na krzem u osób dorosłych wynosi 20-30 mg.

Bambus w walce z niedoborami krzemu

Zapotrzebowanie na krzem mogą częściowo pokryć warzywa. W ostatnich latach zmniejsza się jednak zawartość w nich mikroelementów. Ma to związek z intensyfikacją rolnictwa, nieracjonalnym używaniem nawozów sztucznych i środków ochrony roślin, stosowaniem monokultur. Zabiegi te powodują wyjałowienie gleby. W procesie produkcji może dojść także do zanieczyszczenia warzyw i owoców metalami ciężkim, w tym glinem wpływającym na rozwój chorób neurodegeneracyjnych. Suplementy z bambusem mogą pomóc uzupełnić niedobory krzemu i zahamować wchłanianie glinu przez organizm.

Bibliografia

Panee J., Potential Medicinal Application and Toxicity Evaluation of Extracts from Bamboo Plants. Journal of Medicinal Plant Research 2015, nr 9 (23), s. 681–692.

Collin B., Doelsch E., Keller C. i in., Distribution and variability of silicon, copper and zinc in different bamboo species, Plant and Soil 2012, nr 351, s. 377–387.

Nahorny B., Bambus – surowiec idealny?, Naturalnieozdrowiu.pl, 20.05.2019, online:

https://naturalnieozdrowiu.pl/bambus-surowiec-idealny/ [dostep: 09.01.2020].

Hoser S., Bambusy mrozoodporne w naszych warunkach klimatycznych, 2013, s. 7-11.

Węglarzy K., Bereza M., Biologiczne znaczenie krzemu oraz jego interakcje z innymi pierwiastkami, Wiadomości Zootechniczne 2007, t. 45, nr 4, s. 67-70.

Majewska M., Krzem a zdrowie. Krzem na włosy, paznokcie, stawy i nie tylko, Poradnikzdrowie.pl, 16.03.2015, online: https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/apteczka/krzem-a-zdrowie-krzem-na-wlosy-paznokcie-stawy-i-nie-tylko-aa-fFo4-8AeX-vyMT.html [dostęp: 09.01.2020].

Thomas D., A study on the mineral depletion of the foods available to us as a nation over the period 1940 to 1991, Nutrition and Health 2003, nr 17 (2), s. 85-115.