Szpinak – wyjątkowo zdrowe liście

Szpinak nie tylko zmniejsza stres oksydacyjny, ale także wpływa na poziom czynników prozapalnych.

Znany w wielu kuchniach

Szpinak (łac. Spinacia oleracea) jest popularny w nieomal każdej kuchni świata, pojawia się zarówno w daniach restauracyjnych, jak i w zwykłych, codziennych posiłkach. W dzieciństwie pewnie każdy z nas był zachęcany do jedzenia go – niestety najczęściej w formie zdecydowanie zbyt rozgotowanej.

Co jest w liściach

Szpinak jest warzywem pełnym wartościowych składników odżywczych. Zawiera duże ilości witamin, w tym witaminy A, C, E i K, oraz sporo minerałów, w tym magnez, mangan, wapń, cynk, miedź oraz żelazo. Szpinak, jak wiele zielonych liści, zawiera także kwas foliowy. Poza tym można w nim znaleźć antyoksydanty, w tym polifenole oraz karotenoidy, m.in. β-karoten, luteinęi zeaksantynę.

Działanie antyoksydacyjne

Antyoksydanty zawarte w szpinaku zwalczają wolne rodniki powstające w naszych organizmach. Dzięki temu redukują stres oksydacyjny, a co za tym idzie spowalniają procesy starzenia się oraz zmniejszają ilość procesów zapalnych i prawdopodobieństwo powstawania nowotworów.

Działanie przeciwzapalne

Szpinak nie tylko zmniejsza stres oksydacyjny, ale także wpływa na poziom czynników prozapalnych, czyli takich, które wywołują proces zapalny. Dzięki temu, podobnie jak dzięki antyoksydantom, znacznie zmniejsza się ilość procesów zapalnych w organizmie, a to z kolei jest ważne w zapobieganiu niektórym chorobom przewlekłym, takim jak cukrzyca.

Inne właściwości

Poza tym szpinakowi przypisuje się właściwości również:

• przeciwnowotworowe – częściowo poprzez obniżanie stresu oksydacyjnego, a częściowo przez zapobieganie podziałom komórek nowotworów;
• przeciwbakteryjne;
• przeciwwirusowe;
• przeciwpasożytnicze.

Korzyści z jedzenia szpinaku to także:

• ochrona wątroby – usuwanie wolnych rodników odciąża wątrobę, dzięki czemu ulega ona w mniejszym stopniu uszkodzeniom;
• ochrona wzroku, dzięki zawartości luteiny oraz zeaksantyny;
• wspieranie układu odpornościowego.

Nie przesadzaj z gotowaniem

Składniki zawarte w szpinaku są bardzo mało odporne na temperaturę, dlatego tak ważne jest, aby jeść szpinak na surowo albo po krótkotrwałym gotowaniu. Długotrwałe gotowanie i rozgotowywanie odbiera praktycznie wszystkie prozdrowotne właściwości.

W szpinaku znajduje się także dość dużo szczawianów. Związki te wiążą się z jonami wapnia, jako sole tego pierwiastka są nierozpuszczalne w wodzie i mogą osadzać się w nerkach lub też w pęcherzu moczowym. Dlatego dobrze jest dodawać do szpinaku mleko pod koniec gotowania. Dzięki temu szczawiany wytrącą się wcześniej i nie będą wchłaniały się do organizmu.

Bibliografia

Garg V. i in., Anti-inflammatory activity of Spinacia oleracea, International Journal of Pharma Professional’s Research 2010, vol. 1, p. 1, s. 1–4, online.

Karmańska A. i in., Badanie zawartości związków polifenolowych oraz aktywności przeciwutleniającej szpinaku (Spinacia oleracea L.), Bromatologia i Chemia Toksykologiczna 2017, vol. 3, s. 241–245, online.

Metha D., Belemkar S., Pharmacological activity of Spinacia oleracea Linn. – a complete overview, Asian Journal of Pharmaceutical Research and Development 2014, vol. 2, p. 1, s. 83–93, online.