Kosmetyki z własnego ogródka
Rośliny ozdobne uprawiane są ze względu na piękny wygląd i zapach, posiadają również wiele drogocennych substancji wykorzystywanych do pielęgnacji.
Rośliny ozdobne i ich właściwości prozdrowotne i kosmetyczne
Niektóre rośliny uprawiane jako ozdoba ogrodów i mieszkań posiadają oprócz walorów estetycznych właściwości wspomagające wygląd skóry oraz zdrowie całego organizmu. Sporządza się z nich wyciągi, napary, kremy, mydła, maści, pozyskuje olejki eteryczne. które również mogą stanowić dodatek do kosmetyków i perfum.
Lawenda
Z kwiatów lawendy sporządza się napary i wyciągi alkoholowe (nalewki) oraz otrzymuje się olejek eteryczny, który: działa bakteriobójczo i grzybobójczo, przyspiesza gojenie się ran, łagodzi uczucie swędzenia po ugryzieniach owadów czy ospie, leczy stany zapalne jamy ustnej i gardła, wspomaga leczenie infekcji górnych dróg oddechowych, łagodzi objawy astmy oskrzelowej, obniża ciśnienie krwi, zapobiega gromadzeniu się płynów w organizmie, działa uspokajająco i relaksująco oraz przeciwbólowo. Olejek jest składnikiem wielu kosmetyków działających dezynfekująco, antyseptycznie, odmładzająco i wygładzająco na skórę. Napar z kwiatów lawendy działa przeciwskurczowo, łagodzi bóle brzucha i kolkę jelitową oraz normuje ruchy perystaltyczne jelit. Wzmaga wydzielanie soku żołądkowego oraz żółci. Napar bądź nalewka lawendowa ułatwiają przyswajanie substancji odżywczych z pokarmów. Wszystko to wpływa na pobudzenie apetytu. Lawenda zapobiega wzdęciom i biegunkom. Jest korzystna nie tylko dla układu pokarmowego – działa również moczopędnie, napotnie i rozgrzewająco (co jest pomocne przy gorączce) oraz wykrztuśnie.
Aloes
Z mięsistych liści aloesu zwyczajnego pozyskuje się żel aloesowy i mleczko aloesowe. Żel aloesowy działa łagodząco, nawilżająco, ujędrniająco, rozjaśniająco i ściągająco na skórę oraz stymuluje jej regenerację: przyspiesza gojenie się podrażnień, zadrapań, ran, oparzeń, odmrożeń, żylaków, odleżyn i owrzodzeń; leczy infekcje i stany zapalne skóry oraz wypryski, trądzik i łuszczycę. Mleczko aloesowe stosuje się wewnętrznie. Pobudza ono perystaltykę jelit, co przyspiesza metabolizm; wzmacnia odporność organizmu; zwalcza drobnoustroje chorobotwórcze i leczy choroby śluzówki jamy ustnej i przyzębia.
Dzika róża
Kwiaty i owoce dzikiej róży działają antyoksydacyjnie i przeciwzapalnie. Owoce zalecane są przy niedokrwistości (z uwagi na zawartość żelaza), zwyrodnieniu stawów, szkorbucie, zaburzeniach pracy układu pokarmowego oraz schorzeniach wątroby i dróg żółciowych (działają żółciopędnie), a także przy przeziębieniach i infekcjach jako środek wyraźnie podnoszący odporność organizmu (ze względu na znaczne ilości witaminy C). Olejek różany jest składnikiem wielu kosmetyków. Chroni on skórę przed szkodliwym wpływem promieniowania UV, pielęgnuje ją, regeneruje, nawilża, rozjaśnia, dezynfekuje, tonizuje i odżywia. Zawarte w olejku witaminy regulują wydzielanie sebum i normalizują rogowacenie naskórka; kwasy tłuszczowe natomiast regulują czynność gruczołów łojowych. Antyoksydanty działają przeciwzapalnie, co opóźnia procesy starzenia skóry. Kwiat (płatki) dzikiej róży stosuje się do sporządzania naparów do picia lub przemywania skóry (działają ściągająco i tonizująco). Robi się z nich również pyszną konfiturę , która jest idealna do pączków lub do herbaty zimą (działa rozgrzewająco przy przeziębieniach).
Żyworódka pierzasta
Stosuje się sok z liści żyworódki. Wspomaga on leczenie i pielęgnację skóry: działa przeciwzapalnie, bakteriobójczo, wirusobójczo oraz regenerująco. Niszczy drobnoustroje chorobotwórcze – głównie ropotwórcze gronkowce i paciorkowce; przyspiesza gojenie się ran, oparzeń, owrzodzeń, odleżyn, zmian ropnych i wrzodów; zmniejsza przekrwienia i obrzęki (m.in. po ukąszeniach owadów); zmniejsza widoczność blizn oraz zwiększa odporność skóry na urazy i choroby. Sok z żyworódki jest pomocny w leczeniu trądziku i egzemy. Działa immunostymulująco na cały organizm. Duże ilości witaminy C zwiększają odporność na szkodliwe działanie bakterii, wirusów i grzybów, zmniejsza więc zapadalność na infekcje, głównie układu oddechowego (także o podłożu alergicznym) oraz wspomaga ich leczenie. Sok z żyworódki leczy: katar, kaszel, zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, anginę oraz astmę oskrzelową. Inne zastosowania to wspomaganie leczenia: paradontozy, krwawienia dziąseł, bólów zębów, głowy, kręgosłupa i reumatycznych, zapalenia spojówek, zgagi, wrzodów żołądka, dwunastnicy i jelit oraz stanów zapalnych w układzie moczowo-płciowym czy nadżerki szyjki macicy. Żyworódka niweluje przykry zapach z ust oraz nieprzyjemny zapach stóp.
Geranium
Geranium, inaczej anginka, anginowiec lub pelargonia pachnąca, wykazuje właściwości przeciwbakteryjne (niszczy przede wszystkim gronkowce i paciorkowce) i przeciwwirusowe. Znajduje więc zastosowanie w leczeniu różnego rodzaju infekcji i chorób układu oddechowego: kataru, kaszlu, bólu gardła, anginy, przeziębienia, grypy i stanów zapalnych. Anginka leczy stany zapalne i infekcje skóry oraz zwalcza trądzik, egzemy, łuszczyce, łupież, opryszczkę, wypryski, liszaje czy cellulitis. Zawarte w geranium substancje spowalniają procesy starzenia skóry oraz działają ściągająco i oczyszczająco. Ponadto geranium obniża ciśnienie tętnicze i reguluje gospodarkę płynami w ustroju. Olejek z geranium działa uspokajająco i antydepresyjnie. Liście sprawdzą się jako okłady na bolące stawy ze zmianami reumatycznymi. Złagodzą również bóle menstruacyjne czy nerwobóle. Olejek lub liście są bardzo pomocne w leczeniu infekcji ucha środkowego (wystarczy umieścić liście w uchu, aby zaczęły się wydzielać lecznicze olejki). Ponadto geranium łagodzi przykre objawy menopauzy. Olejek jest dodawany do wielu kosmetyków: mydeł, kremów i perfum. Liście geranium można również stosować wewnętrznie oraz jako dodatek do napojów i potraw.
Bibliografia
Radosz A., Klasik-Ciszewska S., Duda-Grychtoł K., Kosmetyczne i lecznicze zastosowanie roślin ozdobnych, Medycyna Rodzinna 2018, nr 1a, s. 65–71
Majewska M., Żyworódka: właściwości lecznicze i pielęgnacyjne, Poradnik Zdrowie, 20.06.2017, online: https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/metody-alternatywne/zyworodka-wlasciwosci-lecznicze-i-pielegnacyjne-aa-gadT-Ch6Z-AjXh.html [dostęp 8.04.2019]
Geranium (anginowiec) – właściwości lecznicze, uprawa, ciekawostki, Fajny Ogród. Poradniki Ogrodnicze, online: https://fajnyogrod.pl/porady/geranium-anginowiec-wlasciwosci-lecznicze-uprawa-ciekawostki-_rosliny-ogrodowe/ [dostęp 8.04.2019]