Skrzyp polny – eliksir zdrowia i młodości
Skrzyp polny to dosyć pospolity chwast, na który łatwo natrafić podczas spaceru po łące czy ogrodzie. Niepozorna bylina z rodziny skrzypowatych (Equisetaceae) kryje w sobie mnóstwo dobroczynnych składników. Przez to, że dostarcza organizmowi wiele wartościowych substancji, uznawana jest za prawdziwy eliksir młodości.
Skład chemiczny
Ziele skrzypu polnego jest bogatym źródłem substancji biologicznie czynnych. W dużych ilościach występują w nim: flawonoidy (ekwizetryna, izokwercytryna, galuteolina, apigenina), saponiny, kwasy organiczne (m.in.: askrobowy, akonitowy, krzemowy, jabłkowy, szczawiowy), garbniki i sterole roślinne (ß-sitosterol, kampesterol, izofukosterol). Zawiera również: witaminę C, żelazo, potas, mangan i kobalt.
Wśród związków mineralnych dominuje jednak krzemionka, jest go blisko 70%, z czego aż 10% występuje w postaci rozpuszczalnej. Krzem w takiej formie jest łatwo przyswajalny, dzięki czemu może zostać w znacznym stopniu wykorzystany przez organizm.
Właściwości
Lecznicze i profilaktyczne działanie skrzypu związane jest przede wszystkim z dużą zawartością krzemu. Pierwiastek ten reguluje liczne procesy zachodzące w organizmie. Oddziałuje m.in. na: stan skóry, włosów, paznokci, kości i naczyń krwionośnych. Wykazuje właściwości: mineralizujące, wzmacniające, regenerujące i odmładzające. Wpływa na metabolizm kolagenu, poprawia elastyczność skóry, przyspiesza gojenie się ran, ogranicza tworzenie zmarszczek. W drogach moczowych hamuje wytrącanie się złogów. Wpływa na krzepliwość krwi, dlatego stosowany jest do powstrzymywania krwotoków.
Za dobroczynne właściwości skrzypu odpowiadają również zawarte w nim flawonoidy i kwasy organiczne. Wykazują one działania: moczopędne, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, rozkurczowe i odtruwające. Związki te chronią także organizm przed działaniem wolnych rodników, a co za tym idzie – spowalniają procesy starzenia i obniżają ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych.
Zastosowanie
Powszechnie jest stosowany w kosmetologii, głównie jako składnik preparatów wzmacniających włosy i paznokcie. Może też wspomóc terapię niektórych schorzeń dermatologicznych (np.: trądziku, łuszczycy, łupieżu czy egzemy). Do swojej diety powinni włączyć go także seniorzy i osoby szczególnie narażone na osteoporozę. Skrzyp będzie ponadto pożądanym dodatkiem w diecie pacjentów zmagających się z chorobami dróg moczowych i nerek, obfitymi krwawieniami menstruacyjnymi czy schorzeniami reumatycznymi.
Przeciwwskazania
Specyfików na bazie skrzypu polnego nie powinny przyjmować kobiety w ciąży i karmiące piersią. Przeciwwskazaniem są także zaburzenia pracy serca, niewydolność nerek, kłębuszkowe zapalenie nerek i dna moczanowa. Ze względu na wzajemne interakcje trzeba zachować dużą ostrożność przy stosowaniu ziela w połączeniu z diuretykami, digoksyną czy preparatami z litem.
Skrzyp polny zawiera antywitaminę B₁, dlatego należy robić krótkie przerwy podczas długotrwałego przyjmowania lub stosować odpowiednie suplementy witaminowe.
