Fitoterapia chorób wirusowych
Rośliny zawierają wiele substancji czynnych, które mogą wspomagać odporność i wpływać na wirusy, wstrzymując ich namnażanie.
Skąd się biorą choroby wirusowe
Chorobę wirusową wywołują wirusy. Są one bardzo małymi zarazkami, mniejszymi od bakterii. Nie są zbudowane z komórek, są zwykle znacznie bardziej odporne niż bakterie na działanie czynników zewnętrznych, również substancji chemicznych. Potrafią wnikać do wnętrza komórek gospodarza, dlatego większość leków na nie nie działa.
Istnieją leki przeciwwirusowe, najczęściej jednak działają tylko na wybrane wirusy, dlatego w leczeniu chorób wirusowych przede wszystkim wspiera się odporność organizmu, tak aby sam walczył z infekcją.
Pomoc ze świata roślin
Rośliny zawierają wiele substancji czynnych, niektóre z nich mogą wspomagać zarówno działanie układu odpornościowego, jak i bezpośrednio wpływać na niektóre wirusy, wstrzymując ich namnażanie. Poniżej wskazujemy kilka takich roślin, jednak nauka ciągle odkrywa nowe.
Jeżówka purpurowa
Jeżówka purpurowa (łac. Echinacea purpurea) jest rośliną spokrewnioną z astrami. Od wielu lat stosuje się ją w preparatach wspierających odporność, także w przeziębieniu i infekcji wirusowej. Jeżówka zmniejsza ilość wydzielanych przez organizm cytokin, czyli enzymów odpowiedzialnych za powstanie stanów zapalnych. Jak się okazuje jeżówka może także znacznie ograniczać namnażanie się niektórych wirusów. Taki efekt wykazano względem wirusów grypy, wirusa RS, adenowirusów i wirusa HSV1 wywołującego opryszczkę.
Morwa biała
Działanie przeciwwirusowe wykazują także flawonoidy zawarte w liściach, korzeniach i korze morwy białej (łac. Morus alba). Jednym z wyjątkowo aktywnych flawonoidów jest moralbanon, występujący właściwie tylko w morwie. Substancja ta wykazuje działanie przeciwwirusowe – powstrzymuje m.in. namnażanie się wirusa HSV1 wywołujego opryszczkę. Składniki morwy wpływają na metabolizm niektórych wirusów, w tym wirusa HIV, i powstrzymują syntezę enzymów niezbędnych do namnażania się ich.
Czystek
Substancje zawarte w czystku (łac. Cistus incanus) potrafią zapobiegać infekcji wirusem HIV. Łączą się one z białkami w otoczce tego wirusa i przez to nie pozwalają na łączenie się wirusa z błonami komórkowymi żywiciela. Badania wskazują, że mogą one podobnie oddziaływać na wirus Ebola i wirus Marburg, wywołujące gorączki krwotoczne. Poza tym czystek hamuje aktywność wirusa HSV1 wywołującego opryszczkę.
Bazylia
Działanie przeciwwirusowe wykazuje także znana wszystkim bazylia (łac. Ocimum basilicum), która jest powszechnie stosowana w kuchni. Hamuje ona namnażanie się takich wirusów, jak z rodzaju Herpes, adenowirusy, a także wirusa zapalenia wątroby typu B, może też wpływać na enterowirusy wywołujące zaburzenia pracy układu pokarmowego.
Imbir
Imbir (łac. Zingiber officinale) jest także rośliną dobrze znaną i często dodawaną do herbaty i innych napojów rozgrzewających, wypijanych dla uniknięcia przeziębienia. Jak się okazuje, korzysta się w ten sposób nie tylko z jego działania rozgrzewającego i napotnego, ale także ze zdolności do hamowania namnażania wirusów, w tym wirusa RS atakującego górne drogi oddechowe.
Czosnek
Równie często w zapobieganiu przeziębieniom stosujemy czosnek. Siarkowe składniki czosnku działają na wirusy grypy, wirusa Coxsackie, wirusa opryszczki, a także wirusa HIV. Czosnek uniemożliwia im namnażanie się, dzięki czemu układ odpornościowy może je znacznie łatwiej zwalczyć.
Żyworódka
Również Kalanchoe gracilis (łac.) wykazuje działanie przeciwwirusowe. W Polsce jest ona często hodowana w domach jako roślina doniczkowa, jednak jej liście mają ważne działanie prozdrowotne – potrafią hamować namnażanie się wirusów, w tym enterowirusów oraz wirusa Coxsackie.
Bibliografia
Abad M. i in., Antiviral activity of medicinal plant extracts, Phytotherapy Research 1997, vol. 11, s. 198–202, online.
Binns S. i in., Antiviral activity of characterized extracts from Echinacea spp. (Heliantheae: Asteraceae) against Herpes simplex Virus (HSV-I), Planta Medica 2002, vol. 68, p. 9, s. 780–783, online.
Chang J. i in., Fresh ginger (Zingiber officinale) has anti-viral activity against human respiratory syncytial virus in human respiratory tract cell lines, Journal of Ethnopharmacology 2013, vol. 145, p. 1, s. 146–151, online.
Chiang L. i in., Antiviral activities of extracts and selected pure constituents of Ocimum basilicum, Clinical and Experimental Pharmacology and Physiology 2005, vol. 32, p. 10, s. 16–24, online.
Du J. i in., Antiviral flavanoids from the root bark of Morus alba L., Phytochemistry 2003, vol. 62, p. 8, s. 1235–1238, online.
Gebreyohannes G. i Gebreyohannes M., Medicinal values of Garlic: a review, 2013 , vol. 5, p. 9, s. 401–408, online.
Hudson J. i in., Antiviral activities in extracts of Turkish Medicinal Plants, Pharmaceutical Biology , vol. 38, p. 3, s. 171–175, online.
Rebensburg S. i in., Potent in vitro antiviral activity of Cistus incanus extract against HIV and Filoviruses targets viral envelope proteins, Scientific Reports 2016, vol. 6, s. 1–15, online.
Sharma M. i in., Induction of multiple pro-inflammatory cytokines by respiratory viruses and reversal by standardized Echinacea, a potent antiviral herbal extract, Antiviral Research 2009, vol. 83, p. 2, s. 165–170, online.
Wang C. i in., Antiviral ability of Kalanchoe gracilis leaf extract against enterovirus 71 and coxsackivirus A16, Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2012, vol. 1, s. 1-13, online.
W tej samej kategorii