Andropauza
Z wiekiem zmniejsza się u mężczyzn produkcja hormonów płciowych, czyli androgenów, co jest wynikiem naturalnego procesu starzenia. Od ok. 25 roku życia stężenie testosteronu obniża się średnio o 1% rocznie. Proces ten zachodzi stopniowo, a kiedy poziom androgenów we krwi spadnie poniżej pewnej krytycznej wartości, pojawiają się objawy andropauzy.
Czas wystąpienia andropauzy jest zmienny osobniczo i w dużej mierze zależy od predyspozycji genetycznej (często u synów występuje w tym samym okresie życia co u ojca). Najczęściej pojawia się po 50. roku życia. Może wystąpić wcześniej, jeżeli mężczyzna nie dba o siebie, nie przestrzega prawidłowej diety, nie uprawia sportu, jest otyły, choruje na nadciśnienie lub cukrzycę.
Obniżenie stężenia testosteronu powoduje specyficzne objawy i zmiany w organizmie. Zwiększa się ryzyko wystąpienia zespołu metabolicznego, cukrzycy oraz chorób układu krążenia. Szybciej rozwija się miażdżyca i dysfunkcja naczyniowa, co może objawiać się obniżeniem ogólnej wydolności fizycznej organizmu, np. pojawia się zadyszka przy podejmowaniu wysiłku, wystąpieniem problemów z osiągnięciem lub utrzymaniem erekcji, pojawieniem się „uderzeń gorąca” częściej kojarzonych z menopauzą. Dochodzi też do zmiany składu ciała i gromadzi się tkanka tłuszczowa w okolicy brzusznej, obniża się gęstość mineralna kości, co predysponuje do złamań. Bardzo istotne są również zmiany w sferze psychicznej: pojawiają się częste zmiany nastroju, nadmierna drażliwość, depresja lub stany pobudzenia i nerwowości.
Po wystąpieniu objawów należy bezzwłocznie zgłosić się do lekarza. W diagnostyce andropauzy stosuje się pomiary stężenia hormonów podwzgórzowych (folikulotropowego i lusitropowego) oraz testosteronu. Mogą być konieczne dodatkowe badania, które zaproponuje urolog lub endokrynolog.
Niestety, andropauza jest wynikiem naturalnego procesu starzenia się i nie można jej wyleczyć. Dla poprawy tolerancji dokuczliwych objawów wybranym pacjentom proponuje się hormonalną terapię zastępczą. Jest to leczenie obarczone wieloma działaniami niepożądanymi, zwiększa ryzyko wystąpienia raka gruczołu krokowego i innych nowotworów. Najlepsze efekty daje zmiana stylu życia – dieta, dużo ruchu najlepiej na świeżym powietrzu, ograniczenie spożycia alkoholu i innych używek (pogłębiają problemy z potencją) oraz łagodne leki przeciwdepresyjne.