Dyspepsja
Niestrawność (dyspepsja) to zespół dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego występujących po posiłku. Zaburzenia trawienne mogą być wynikiem choroby lub nieprawidłowej czynności żołądka bądź dwunastnicy. Według Bartnika (2011), w krajach rozwiniętych z powodu niestrawności cierpi aż 20–30% populacji. W łagodzeniu objawów dyspepsyjnych pomocne są surowce roślinne.
Przyczyny i objawy niestrawności
Dominującym objawem niestrawności jest ból lub dyskomfort zlokalizowany w nadbrzuszu. Do innych objawów należą: pieczenie w nadbrzuszu, uczucie pełności po posiłku, wczesne odczuwanie sytości po posiłku, wzdęcia, nudności, wymioty, odbijanie się.
Niestrawność może być spowodowana chorobami przewodu pokarmowego, m.in. chorobą wrzodową żołądka, chorobą refluksową przełyku, chorobami trzustki. Dyspepsja może mieć też charakter czynnościowy i wynikać z zaburzeń w funkcjonowaniu żołądka: zbyt wolnego opróżniania, nieprawidłowej akomodacji do przyjmowanych posiłków, zwiększonej wrażliwości na rozciąganie, niewystarczającego wydzielania soku żołądkowego.
Okresowe zaburzenia trawienne często są związane ze stresem, jedzeniem w pośpiechu i błędami dietetycznymi (zwłaszcza przyjmowaniem zbyt obfitych posiłków, składających się z produktów wysokotłuszczowych i wysokocukrowych).
Walka z niestrawnością
Aby uniknąć dyspepsji lub złagodzić jej objawy, należy wprowadzić zmiany w diecie oraz stylu życia. Warto zwiększyć częstotliwość posiłków i spożywać jednorazowo mniejsze porcje. Należy jeść powoli i dokładnie rozgryzać kęsy. Wskazane jest też wyeliminowanie z diety pokarmów, które mogą nasilać dolegliwości, zwłaszcza pikantnych, wysoko przetworzonych, obfitujących w tłuszcze. Pracę przewodu pokarmowego usprawni regularna aktywności fizyczna. Często jako uzupełnienie leczenia stosowana jest psychoterapia.
Pomocne rośliny
W leczeniu niestrawności stosuje się zioła pobudzające wydzielanie soków trawiennych, wiatropędne, żółciopędne, przeciwzapalne, uspokajające i osłaniające. Szczególnie użyteczne są surowce roślinne bogate w gorycze i olejki eteryczne. Należą do nich m.in.: korzeń goryczki, liść bobrka trójlistnego, korzeń cykorii, korzeń i ziele mniszka lekarskiego, ziele krwawnika, ziele drapacza lekarskiego, liść mięty pieprzowej, korzeń imbiru.
W razie wzdęć można sięgnąć po owoce: anyżu, kminku, kolendry lub kopru włoskiego. Zawarte w nich olejki pobudzają skurcze żołądka, a w konsekwencji ułatwiają usuwanie gazów i przyspieszają pasaż przewodu pokarmowego.
Niestrawność związaną ze stanami zapalnymi przewodu pokarmowego można złagodzić dzięki surowcom zawierającym saponiny, flawonoidy, śluzy. Pomocne będą: olej z czarnuszki, korzeń lukrecji, korzeń prawoślazu, siemię lniane, kwiaty rumianku i nagietka.
Wydzielanie enzymów trawiennych stymuluje ocet jabłkowy. Jest on szczególnie przydatny, gdy żołądek wydziela zbyt mało kwasu solnego.
