Acerola - cenne źródło witaminy C
Dzięki zawartości silnych przeciwutleniaczy acerola spowalnia procesy starzenia się organizmu oraz zmniejsza ryzyko powstania stanów zapalnych.
Acerola – jedno z najbogatszych naturalnych źródeł witaminy C
Acerola (Malpighia glabra), inaczej malpigia lub wiśnia z Barbados to tropikalny krzew o wysokości od 1 do 3 m z rodziny malpigiowatych rosnące w Ameryce Południowej i Środkowej (w rejonie Amazonii). Pochodzi z Wysp Karaibskich i Meksyku, uprawy znajdują się obecnie w wielu krajach o gorącym klimacie, m.in.: na Wyspach Kanaryjskich, Madagaskarze, Zanzibarze, Sri Lance, Hawajach, w Tajwanie, Indiach, Australii, Ghanie i Etiopii. Kwitnie na różowo i czerwono.
Okrągłe owoce mają ok. 2,5 cm średnicy, są czerwone, soczyste i złożone jakby z trzech części. Mają zastosowanie do produkcji soków, syropów, suszu (także sproszkowanego) i koncentratów mrożonych. Mieszkańcy Ameryki Południowej i Środkowej od dawna używają aceroli nie tylko jako pożywienia, ale i w celach leczniczych, jako środek wzmacniający odporność, działający przeciwzapalnie, antybakteryjnie, ściągająco, odtruwająco i przeciwgorączkowo. Właściwości odżywcze cenione były w medycynie ludowej Indian: owoce stosowali do leczenia biegunek, anemii, cukrzycy, miażdżycy, reumatyzmu, gruźlicy oraz dolegliwości płuc i wątroby.
Cenne substancje odżywcze
Acerola jest wyjątkowo bogatym źródłem witaminy C – zawiera aż 1400–4500 mg/100 g świeżej masy, co stanowi 3% całkowitego składu owoców, przy czym owoce zielone mają dwukrotnie więcej kwasu askorbinowego niż dojrzałe. Sprawia to, że pokrycie dziennego zapotrzebowania na tę ważną witaminę wymaga spożycia jedynie 3 owoców dziennie. Ponadto zawiera:
1) witaminy: z grupy B oraz A, E i K;
2) pierwiastki bioaktywne: wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, sód, cynk;
3) odpowiadające za czerwone zabarwienie karotenoidy, wśród których 75% stanowi beta-karoten;
4) flawonoidy, przede wszystkim antocyjany.
Dobroczynny wpływ na organizm
Z uwagi na zawartość silnych przeciwutleniaczy, tzn. witaminy C, karotenoidów i antocyjanów, neutralizuje nadmiar wolnych rodników w organizmie. Zapobiega degradacji komórek, a tym samym spowalnia procesy starzenia się i chroni przed stresem oksydacyjnym oraz zmniejsza ryzyko powstania stanów zapalnych, które nieleczone mogą rozwinąć się w nowotwory.
Regularne spożycie owoców zapobiega i wspomaga leczenie następujących dolegliwości:
1) infekcje bakteryjne i wirusowe, m.in. przeziębienia i grypę – witamina C wspomaga pracę układu immunologicznego, uszczelniając śródbłonki naczyń krwionośnych, co nie pozwala na szybkie rozprzestrzenianie się bakterii;
2) choroby układu sercowo-naczyniowego – antyoksydanty redukują poziom złego cholesterolu i trójglicerydów we krwi oraz obniżają ciśnienie tętnicze i rozszerzają naczynia krwionośne, co zapobiega tworzeniu się złogów w tętnicach i żyłach, a tym samym przeciwdziała miażdżycy oraz zmniejsza ryzyko chorób serca i udaru mózgu;
3) utrudnione funkcjonowanie stawów i kości (artretyzm i reumatyzm);
4) anemia;
5) choroby układu oddechowego, m.in. gruźlica;
6) alergie;
7) problemy ze wzrokiem, m.in. kurza ślepota, czyli złe widzenie o zmierzchu, zwyrodnienie plamki żółtej;
8) problemy skórne – beta-karoten jako naturalny filtr przeciwsłoneczny chroni przed szkodliwym wpływem promieniowania UV, zapobiega powstawaniu przebarwień oraz wspomaga opalanie, a kumulując się w skórze nadaje jej pożądany ciemny koloryt, spowalnia procesy starzenia się skóry, niszcząc wolne rodniki tlenowe zapobiega degradacji elastyny i kolagenu, co opóźnia pojawianie się zmarszczek oraz zapewnia odpowiednie nawilżenie i natłuszczenie skóry;
9) cukrzyca – normalizuje poziom glukozy we krwi;
10) nowotwory – aktywność antyoksydacyjna i przeciwzapalna przeciwdziała rozwojowi raka.
Owoce świeże – tylko w krajach uprawy
W Polsce i innych krajach klimatu umiarkowanego owoce malpigii nie są dostępne w formie świeżej. W uwagi na delikatną strukturę miąższu są one przetwarzane od razu po zbiorach. Źle znoszą przechowywanie i transport, dlatego nie eksportuje się ich do dalekich krajów o zimnym klimacie. Warto sięgnąć więc po surowce i suplementy diety z aceroli: soki, suszone owoce (w całości lub sproszkowane), koncentraty mrożone oraz tabletki zawierające ekstrakt owocowy. Szczególnie okres jesienno-zimowy, czas obniżonej odporności, zwiększonej podatności na infekcje bakteryjne i wirusowe, jest wskazaniem do zastosowania preparatów z tego odżywczego, tropikalnego owocu.
Bibliografia
Cieślik E., Gębusia A., Charakterystyka właściwości prozdrowotnych owoców roślin egzotycznych, Postępy Fitoterapii 2012, nr 2, s. 93–100
Cyran M., Acerola – wysoce odżywcza roślina z Barbadosu, Rodzina Zdrowia, 22.11.2017, online: https://rodzinazdrowia.pl/acerola-wysoce-odzywcza-roslina-z-barbadosu [dostęp 12.09.2018]
Bogacz K., Acerola – bogactwo witaminy C, Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny 2012, nr 4
W tej samej kategorii