Witamina D - znaczenie dla organizmu
Jest jedną z najważniejszych witamin, niezbędną do prawidłowego funkcjonowania różnych układów człowieka.
Witamina D, a zdrowie człowieka
Witamina D jest jedną z najważniejszych dla zdrowia witamin. Może być samodzielnie wytwarzana przez organizm lub dostarczana z dietą, jednak u większości populacji widać jej niedobór.
Wpływ na układ szkieletowy
Witamina D reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową, co ma bezpośredni wpływ na gęstość mineralną kości. Zwiększa wchłanianie wapnia i fosforu, pobudza komórki kościotwórcze i reguluje mineralizację kości. Zwiększa przy tym siłę mięśni szkieletowych i skuteczność ćwiczeń fizycznych.
Niedobór u dzieci prowadzi do krzywicy i zaburzeń rozwoju zębów, u dorosłych – do niedostatecznego wysycenia kości wapniem i osteoporozy, a co za tym idzie – podwyższonego ryzyka złamań i trudności ze zrastaniem kości. Może on także przyczyniać się do rozwoju reumatyzmu.
Wpływ na układ sercowo-naczyniowy
Witamina D wpływa na regulację ciśnienia krwi oraz chroni przed chorobą wieńcową, niewydolnością serca, zawałem lub udarem serca, a także przed chorobą obwodową naczyń. Jej niedobór zwiększa ryzyko wystąpienia tych chorób, a także prowadzi do nadciśnienia oraz zwapnienia i zwężenia aorty.
Wpływ na układ odpornościowy
W badaniach naukowych udowodniono, że jest istotnym regulatorem reakcji immunologicznej. Wpływa korzystnie na odpowiedź przeciwbakteryjną, a także zmniejsza ryzyko powstawania chorób alergicznych oraz autoimmunologicznych, jak cukrzyca typu 1, stwardnienie rozsiane i nieswoiste zapalenia jelit.
Wpływ na układ nerwowy
Substancja ta posiada właściwości neuroprotekcyjne, chroni komórki nerwowe przed śmiercią w razie udaru oraz opóźnia ich degenerację warunkowaną wiekiem. Chroni je także przed stresem oksydacyjnym.
Wykazano, że niski poziom tej witaminy ma wpływ na zdrowie psychiczne, gdyż zwiększa ryzyko i intensywność przebiegu choroby dwubiegunowej, nerwicy i depresji. Jej niedobór w okresie płodowym może mieć wpływ na rozwój schizofrenii w wieku dorosłym.
Pozostałe działania
Witamina ta wpływa na zmniejszenie ryzyka rozwoju różnych rodzajów nowotworów i powstawania przerzutów. Pomaga też zapobiegać łuszczycy i astmie. Ułatwia spalanie tkanki tłuszczowej, dlatego chętnie przyjmowana jest przez odchudzających się.
Metody suplementacji
Najprostszym źródłem witaminy D jest regularne, krótkotrwałe wystawienie skóry na działanie promieni słonecznych lub wizyty w solarium. Niestety ta ostatnia metoda może zwiększać ryzyko nowotworów skóry. Występuje głównie w produktach o dużej zawartości tłuszczów zwierzęcych (np. masło) bądź konserwantów i soli (w konserwach rybnych), których nie należy spożywać w nadmiarze z uwagi na ich negatywny wpływ na układ sercowy.
Zalecaną dawką tej witaminy w suplementacji dziennej jest 700-1000 IU (17,5-25 ug), a dla dzieci natomiast 400 IU (10 ug). Wchłaniana jest przez rozpuszczanie w tłuszczach.
Bibliografia
Napiórkowska L., Franek E., Rola oznaczania witaminy D w praktyce klinicznej, Choroby Serca i Naczyń 2009, t. 6, nr 4, s. 203–210
Dittfeld A., Gwizdek K., Koszowska A., Fizia K., Wielokierunkowe działanie witaminy D, Annales Academiae Medicae Silesiensis 2014, tom 68, nr 1, s. 47–52
W tej samej kategorii