On:
list W: Ból person Dodane przez:

Arnika ­– zdrowie z gór

Ekstrakty z arniki działają przeciwzakrzepowo i zmniejszają obrzęki dlatego są składnikiem maści na siniaki, substancje w niej zawarte łatwo wchłaniają się przez naskórek .

Występowanie i zastosowanie

Arnika górska (Arnica montana L.) jest rośliną należącą do rodziny astrowatych (Asteraceae). Występuje w Europie na obszarach górskich i podgórskich. Pierwsze wzmianki o stosowaniu arniki w lecznictwie pochodzą już z XII w. Obecnie stosowana jest przede wszystkim jako środek na siniaki, krwiaki i obrzęki. Jest również cenioną rośliną kosmetyczną.

Lecznicze kwiaty

Arnika górska jest byliną, osiągającą wysokość 20-60 cm. Ma pomarańczowożółte kwiaty zebrane w koszyczki i odwrotnie jajowate, naprzeciwległe liście. W Polsce występuje głównie na terenie Sudetów i Karpat. Objęta jest ścisłą ochroną gatunkową. Surowcem leczniczym są suszone koszyczki lub kwiaty arniki, zbierane na początku kwitnienia. Pozyskuje się je z upraw. Ze względu na trudności w uprawie do celów leczniczych wykorzystuje się także pokrewne gatunki, o zbliżonych właściwościach, np. arnikę łąkową (Arnica chamissonis).

Za aktywność farmakologiczną arniki górskiej odpowiadają głównie laktony seskwiterpenowe typu pseudogwajanolidu (helenalina) oraz flawonoidy. Kwiaty arniki zawierają ponadto: kumaryny, diterpeny, poliacetyleny, kwasy polifenolowe (kwas kawowy i jego pochodne), polisacharydy, karotenoidy, olejek eteryczny, alkaloidy.

Właściwości

Arnika górska ma działanie: przeciwzapalne, przeciwobrzękowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwutleniające, immunomodulujące, przeciwreumatyczne, przeciwzakrzepowe, przeciwbólowe, antyseptyczne.

 Na siniaki, krwiaki i obrzęki

Arnika górska stosowana zewnętrznie wspomaga leczenie siniaków, krwiaków, stłuczeń, zwichnięć, obrzęków, oparzeń, czyraków i wyprysków. Znajdująca się w niej helenalina zmniejsza nasilenie stanu zapalnego poprzez hamowanie migracji neutrofili i syntezy prostaglandyn. Ma wpływ na aktywność czynnika transkrypcyjnego NF-kB, który bierze udział w rozwoju stanu zapalnego. Ogranicza tworzenia tromboksanu i agregację płytek – przeciwdziała zakrzepom.

Substancje znajdujące się w ekstrakcie z arniki łatwo wchłaniają się przez naskórek. Wzmacniają ściany naczyń włosowatych, poprawiają mikrokrążenie, zapobiegają przenikaniu osocza do przestrzeni międzykomórkowej i powstawaniu obrzęków, ułatwiają wchłanianie płynu wysiękowego i regenerację uszkodzonych tkanek.

Wyciąg z arniki łagodzi ból wywołany intensywnym wysiłkiem fizycznym i urazami. U osób z chorobą zwyrodnieniową stawów ogranicza sztywność, poprawia ruchomość stawów i zmniejsza ból.

Arnika ma działanie przeciwbakteryjne wobec bakterii Streptococcus sobrinus i Streptococcus mutans – odpowiedzialnych za rozwój próchnicy.

 W kosmetyce

Wyciąg z arniki wzmacnia mieszki włosowe i stymuluje wzrost włosów. Łagodzi zaczerwienienia i przebarwienia skóry. Ma działanie antyseptyczne i przeciwgrzybicze. Arnika stosowana jest w kosmetykach do cery naczynkowej, trądzikowej i dojrzałej, preparatach antycellulitowych oraz szamponach przeciwłupieżowych, do włosów przetłuszczających się i osłabionych.

Środki ostrożności

Arniki nie należy stosować na otwarte, rozległe rany i oparzenia III stopnia. Roślina jest silnie uczulająca, dlatego wrażliwe osoby powinny zachować szczególną ostrożność. Przyjmowanie wewnętrzne wymaga konsultacji lekarskiej ­– może wywołać działania niepożądane: bóle głowy, podrażnienia żołądka, zaburzenia akcji serca, problemy z oddychaniem, podrażnienie gardła, wymioty, biegunki. Arniki nie powinny stosować kobiety ciężarne i karmiące.


Bibliografia

Kriplan P., Guarve K., Baghae US., Arnica montana L. – a plant of healing: review, Journal of Pharmacy and Pharmacology 2017, nr 69, s. 925–945.

Różański H., Arnika – Arnica w ziołolecznictwie, Rozanski.li, 31.08.2009, online: https://rozanski.li/914/arnika-arnica-w-ziololecznictwie/ [online: 17.07.2020].

Amroziak-Krezymon A., Czałbowska A., Substancje aktywne wykorzystywane w kosmetykach do pielęgnacji skóry naczyniowej, Kosmetologia Estetyczna 2018, t. 7, nr 6, s. 639-644.

Nartowska J., Arnika – lek z gór i łąk, Panacea 2013, nr 3 (44), s. 5-7.

Guttman A., Arnika górska likwiduje obrzęki i łagodzi ból. Właściwości i działanie arniki, Poradnikzdrowia.pl, 07.06.2019, online: https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/apteczka/arnika-gorska-likwiduje-obrzeki-i-lagodzi-bol-wlasciwosci-i-dzialanie-aa-Vpvq-aY5u-TvGZ.html [dostęp: 17.07.2020].

Lutomski J., Uznane roślinne środki dermatologiczne, Postępy Fitoterapii 2002, nr 3-4, s. 39-44.


 

Niedziela Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota January February March April May June July August September October November December

New Account Register

Already have an account?
Log in instead Lub Reset password