Pterostylben i resweratrol to bardzo podobne związki chemiczne z grupy polifenoli. Pterostylben jest strukturalną wersją molekuły resweratrolu. Związki te są pochodnymi stylbenu (stilbenu) i uzupełniają nawzajem swoje właściwości prozdrowotne. Niewiele różnią się w budowie, lecz pterostylben jest kilkukrotnie lepiej przyswajalny przez organizm, a przez to – bardziej skuteczny.
Dobroczynny wpływ na układ nerwowy
Liczne badania wykazały, że różnice w działaniu resweratrolu i pterostylbenu ujawniają się najwyraźniej w ochronie układu nerwowego. Podobnie jak resweratrol pterostylben korzystnie wpływa na jego pracę dzięki swoim właściwościom przeciwutleniającym. Usuwając wolne rodniki, wspomaga leczenie chorób neurodegeneracyjnych, takich jak: alzheimer i parkinson, oraz powstrzymuje procesy starzenia się mózgu.
Pterostylben ma tę przewagę, że zapobiega utracie ważnego neuroprzekaźnika – dopaminy. Ma to istotny wpływ na zdolność uczenia się, koncentrację i pamięć. Omawiany związek wykazuje też działanie przeciwlękowe i zwiększa odporność układu nerwowego na stres, dlatego znajduje zastosowanie w leczeniu stanów nerwicowych.
Sprzymierzeniec układu krążenia
Pterostylben ma silne działanie kardioprotekcyjne. Jego korzystny wpływ na układ krążenia polega między innymi na obniżaniu poziomu złego cholesterolu (LDL) we krwi i podwyższaniu poziomu dobrego cholesterolu (HDL). Jest to możliwe dzięki wspomaganiu prawidłowej utylizacji kwasów tłuszczowych poprzez zwiększanie aktywności enzymów, które obniżają poziom lipidów oraz cukru we krwi. Dalszą konsekwencją tego procesu jest zapobieganie przenikaniu szkodliwych produktów przemiany materii do ścian naczyń krwionośnych, co chroni je przed uszkodzeniem.
Silny przeciwutleniacz
Pterostylben – podobnie jak resweratrol – jest antyoksydantem, co oznacza że zwalcza wolne rodniki, które uszkadzając komórki, powodują przedwczesne starzenie się ludzkiego organizmu. O ile jednak resweratrol wychwytuje wolne rodniki tlenowe, o tyle pterostylben katalizuje wydzielanie enzymów antyoksydacyjnych: katalazy, glutationu, peroksydazy glutationowej, reduktazy glutationowej i dysmutazy ponadtlenkowej, które odpowiadają w organizmie za system obrony przed stresem oksydacyjnym.
Jest to o tyle ważny proces, że wolne rodniki tlenowe mogą być przyczyną wielu chorób i dolegliwości, między innymi układu sercowo-naczyniowego. Pterostylben przyczynia się zatem do zapobiegania takim chorobom, jak: miażdżyca, nadciśnienie, wady, ataki i zawały serca, choroba wieńcowa. Jest pomocny także przy leczeniu cukrzycy i otyłości, będących dolegliwościami bezpośrednio związanymi z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu krążenia.
Właściwości przeciwzapalne i antynowotworowe
Każdy stan zapalny organizmu może zapoczątkować rozwój nowotworu. Pterostylben hamuje produkcję i rozwój zapalnych molekuł, dzięki którym komórki rakowe zaczynają się rozwijać. Polifenol ten blokuje też działanie enzymów aktywujących czynniki rakotwórcze – udowodniono jego istotną rolę w zapobieganiu rozwojowi raka piersi i czerniaka. Jak wynika z badań, pterostylben zwiększa również skuteczność chemioterapii stosowanej w celu likwidacji nowotworu jelita grubego.
Unikalną cechą pterostylbenu w walce z nowotworem jest zakłócanie połączeń jonowo-metabolicznych, które komórki rakowe wykorzystują do komunikowania się, aby móc dalej rosnąć. Ten niezwykły mechanizm skutecznie zapobiega przerzutom, szczególnie w przypadku raka piersi, przełyku, żołądka, wątroby, okrężnicy, trzustki i prostaty.
Jak restrykcja kaloryczna
Restrykcja kaloryczna to dieta polegająca na dostarczaniu organizmowi zmniejszonej liczby kalorii –połowy standardowej dawki energii. Spowalnia to tempo przemiany materii, a tym samym, jak udowodniono, wydłuża życie. Pterostylben imituje efekty restrykcji kalorycznej na poziomie molekularnym, a to z kolei – poprzez proces metaboliczny – zmienia ekspresję genów.
Zjawisko regulacji ekspresji genów polega na zmianie wiadomości, którą geny przekazują organizmowi. W przypadku pterostylbenu polega to na tym, że aktywuje on kompleksy wyczulone na tłuszcz, dzięki którym obniża się poziom lipidów i cukru we krwi. W ten sam sposób – poprzez wpływ na ekspresję genów – pterostylben poprawia funkcjonowanie układu nerwowego oraz przyczynia się do zwalczania nowotworów.
Naturalne źródła pterostylbenu
Związek ten występuje w dużej ilości w czerwonych winogronach i w winach powstających w wyniku ich fermentacji. Bogatym jego źródłem są czarne jagody (borówki czernice) i borówki amerykańskie. Obecność pterostylbenu odkryto też w korze indyjskiego drzewa kino, które od dawna stosuje się w ajurwedzie.
Filiżanka jagód zawiera ok. 20 mcg pterostylbenu. To niewielka ilość, jednak nawet ona wystarcza, by odczuć korzystny wpływ tego polifenolu na zdrowie. Warto więc włączyć do diety jagody, borówki, winogrona i umiarkowane ilości dobrej jakości czerwonego wina – zwłaszcza u osób, których dieta bogata jest w tłuszcze nasycone.
