Lecznicze kłącze
Ruszczyk kolczasty, lub inaczej myszopłoch kolczasty (łac. Ruscus aculeatus L.) należy do roślin z rodziny szparagowatych (łac. Asparagaceae). W warunkach naturalnych występuje w obszarze Morza Śródziemnego. Kłącze rośliny stosowane jest w kosmetyce oraz medycynie.
Ruszczyk kolczasty to zimozielony krzew dorastający do 60 cm. Jego charakterystyczną cechą są liściokształtne, ostro zakończone pędy (gałęziaki). Wytwarza owoce – szkarłatne jagody, które dojrzewają we wrześniu. Surowcem leczniczym jest kłącze, zbiera się je późną jesienią.
Głównymi substancjami aktywnymi ruszczyka są saponiny steroidowe: ruscyna, ruskogenina, neoruskogenina, ruskozyd. Kłącze zawiera również: sterole (kampesterol, stigmasterol i fitosterol), kumaryny, flawonoidy, triterpeny, nienasycone kwasy tłuszczowe, alkaloidy, olejek eteryczny, związki mineralne, żywice.
Właściwości
Kłącze ruszczyka znajduje zastosowanie w profilaktyce i terapii chorób układu krążenia. Zawarte w nim saponiny zwiększają napięcie ścian naczyń żylnych, poprawiają krążenie krwi, chronią strukturę naczyń krwionośnych i limfatycznych, ograniczają obrzęki. Mają działanie przeciwwysiękowe i przeciwzapalne.
Znajdująca się w kłączu ruskogenina hamuje aktywność elastazy, zmniejszając przepuszczalność ścian kapilar.
Wyciąg z rośliny ogranicza reakcje zapalne poprzez zmniejszenie adhezji (przylegania) neutrofilii do komórek śródbłonka naczyń.
Ma również właściwości moczopędne. Ogranicza przenikanie płynów z żył do tkanek i wzmaga ich wydalanie z moczem.
W profilaktyce i terapii
Kłącze ruszczyka znajduje zastosowanie w leczeniu i profilaktyce żylaków kończyn dolnych, niewydolności żylnej i limfatycznej, stanów zapalnych naczyń i skóry, hemoroidów, hipotensji ortostatycznej. Łagodzi bóle i opuchlizny wynikające z zaburzeń krążenia. Jego długotrwałe stosowanie pomaga wzmocnić pękające naczynia krwionośne.
Ze względu na działanie ochronne na naczynia i zdolność do obniżania poziomu cholesterolu roślinę warto stosować w profilaktyce i terapii miażdżycy.
Kosmetyki z ruszczykiem polecane są do pielęgnacji skóry naczynkowej i wrażliwej. Zmniejszają zaczerwienienia i opuchliznę, łagodzą podrażnienia i świąd, redukują stany zapalne, ujędrniają skórę. Są użyteczne w terapii cellulitu. Ekstrakt z ruszczyka można stosować razem z działającym synergistycznie ekstraktem z kasztanowca.
Środki ostrożności
Ostrożność w stosowaniu ekstraktów z rośliny powinny zachować osoby cierpiące na nadciśnienie i przyjmujące leki blokujące receptory α-adrenergiczne i będące antagonistami wapnia. U niektórych osób stosowanie ruszczyka może wywołać zwiększoną potliwość i nudności.
